Ενα νομικό ζήτημα που ετέθη πριν από 12 χρόνια από την περιβαλλοντική οργάνωση Greenpeace, μια πρόσφατη «θολή» εισήγηση του γενικού εισαγγελέα του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, μια πολυαναμενόμενη δικαστική απόφαση, και στη δίνη του κυκλώνα ένας πολύτιμος κυτταρικός «θησαυρός» για την ιατρική καθώς και οι έγκριτοι… επιστήμονες-κυνηγοί του. Αυτά είναι τα κύρια «κομμάτια» ενός πολύπλοκου παζλ, μιας υπόθεσης που τις τελευταίες ημέρες έχει κάνει τον γύρο του κόσμου αφού εκτιμάται ότι θα έχει άμεσο αντίκτυπο στην ευρωπαϊκή έρευνα σχετικά με τα πολυδύναμα και διάσημα πλέον εμβρυϊκά βλαστικά κύτταρα. Ενας αντίκτυπος που θα είναι μεγάλος και για τις θεραπείες που μπορούν να προκύψουν από τα κύτταρα αυτά για ανίατες ως σήμερα ασθένειες όπως η νόσος Αλτσχάιμερ, η νόσος του Πάρκινσον, ο διαβήτης ή η εκφύλιση της ωχράς κηλίδας. Αυτό υποστηρίζουν ούτε ένας, ούτε δύο αλλά 13 σημαντικοί ερευνητές-συντονιστές ευρωπαϊκών προγραμμάτων σχετικά με τα εμβρυϊκά βλαστικά κύτταρα οι οποίοι συνυπογράφουν μια επιστολή στο τεύχος της 28ης Απριλίου της έγκριτης επιθεώρησης «Νature». Στην επιστολή εμφανίζεται διάχυτη η ανησυχία τους σχετικά με το ότι η ανάπτυξη θεραπειών από εμβρυϊκά βλαστικά κύτταρα στην Ευρώπη βρίσκεται υπό σοβαρή απειλή. Μια απειλή που θα κάνουν ό,τι μπορούν για να μην πάρει «σάρκα και οστά», όπως ανέφεραν ορισμένοι εξ αυτών μιλώντας στο «Βήμα».
Ας βάλουμε όμως ένα- ένα τα κομμάτια του παζλ στη θέση τους. Ολα ξεκίνησαν πριν από αρκετά χρόνια και συγκεκριμένα το 1999 όταν η περιβαλλοντική οργάνωση Greenpeace έθεσε νομικό ζήτημα σχετικά με μια πατέντα που είχε κατοχυρώσει ο Ολιβερ Μπριστλ ο οποίος σήμερα εργάζεται στο Πανεπιστήμιο της Βόννης στη Γερμανία. Η πατέντα αφορούσε πρόδρομα νευρικά κύτταρα τα οποία προέρχονταν από σειρές ανθρώπινων εμβρυϊκών βλαστικών κυττάρων. Οι εκπρόσωποι της οργάνωσης υποστήριζαν ότι η συγκεκριμένη πατέντα παραβίαζε την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας του 1973 η οποία απαγορεύει τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας που «δεν συνάδουν με τη δημόσια τάξη και την ηθική».
Πριν από περίπου δύο μήνες και συγκεκριμένα στις 10 Μαρτίου ο γενικός εισαγγελέας του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Υβ Μποτ εισηγήθηκε την απαγόρευση για ηθικούς λόγους όλων των πατεντών που αφορούν τεχνολογίες οι οποίες συνδέονται με τα εμβρυϊκά βλαστοκύτταρα. Ο γενικός εισαγγελέας τόνισε στην εισήγησή του πως με δεδομένο ότι για τη λήψη των εμβρυϊκών βλαστικών κυττάρων απαιτείται η καταστροφή εμβρύων, παραβιάζεται ευρωπαϊκή οδηγία του 1998 σχετικά με τις ευρεσιτεχνίες η οποία ορίζει ότι δεν επιτρέπεται η χρήση ανθρώπινων εμβρύων για βιομηχανικούς ή εμπορικούς σκοπούς. Το όλο θέμα βρίσκεται πλέον στα χέρια των δικαστών του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου οι οποίοι αναμένεται να λάβουν απόφαση με βάση την εισήγηση μέσα στις επόμενες εβδομάδες. Από τη στιγμή λήψης της απόφασης, αυτή θα είναι άμεσα δεσμευτική για όλα τα κράτη-μέλη. Σημειώνεται ότι στο 80% των περιπτώσεων η εισήγηση του γενικού εισαγγελέα γίνεται δεκτή από τους ευρωπαίους δικαστές.
Ολα αυτά μπορεί να σας φαίνονται πολύ… νομικίστικα ή ανιαρά, ωστόσο όπως δείχνουν οι έντονες αντιδράσεις που προκλήθηκαν έπειτα από αυτή την εισήγηση, το ζήτημα κρύβει μέσα του μεγάλη ουσία η οποία μάλιστα αφορά εν δυνάμει τον καθένα μας (αφού όλοι μας θα μπορούσαμε να υπάρξουμε κάποια στιγμή «θύματα» μιας σοβαρής νόσου για την οποία δεν υπάρχει σήμερα θεραπεία). Τα εμβρυϊκά βλαστικά κύτταρα έχουν χαρακτηριστεί από πολλούς ειδικούς ως το μέλλον της ιατρικής έρευνας για την αντιμετώπιση ανίατων ως σήμερα παθήσεων. Και αυτό διότι είναι τα πιο «εύπλαστα» κύτταρα του οργανισμού, ικανά να επιτελέσουν θαύματα στην αναγέννηση κατεστραμμένων ιστών του. Εντοπίζονται αποκλειστικώς σε έμβρυα πρώιμου σταδίου (στο στάδιο περίπου των πέντε ημερών) και από αυτά γεννιούνται οι 200 και πλέον τύποι ιστών του οργανισμού. Δύο ημέρες μετά την εισήγηση του κ. Μποτ οι υπεύθυνοι της Διεθνούς Εταιρείας για την Ερευνα στα Βλαστικά Κύτταρα (ΙSSCR), η οποία εκπροσωπεί 3.800 επιστήμονες του πεδίου, με ανακοίνωσή τους τόνισαν ότι οι προτάσεις που περιλαμβάνονταν στην εισήγηση του γενικού εισαγγελέα «μπορούν να έχουν αρνητική επίδραση στη χάραξη πολιτικών στην Ευρωπαϊκή Ενωση και να εμποδίσουν την ανάπτυξη νέων θεραπειών που θα βασίζονται στην έρευνα στα εμβρυϊκά βλαστικά κύτταρα». Στην ανακοίνωση προστίθεται ότι τα πιο πρόσφατα και ενδελεχή επιστημονικά στοιχεία μαρτυρούν πέρα από κάθε αμφιβολία την ανάγκη διεξαγωγής ερευνών με όλους τους τύπους βλαστικών κυττάρων, συμπεριλαμβανομένων των εμβρυϊκών, προκειμένου να προαχθούν η κατανόηση και η θεραπεία σοβαρών ασθενειών. Οι αρμόδιοι της ΙSSCR ζήτησαν μέσω της ανακοίνωσής τους από όλες τις χώρες να επιτρέψουν την έρευνα στα εμβρυϊκά βλαστικά κύτταρα η οποία θα διεξάγεται υπό αυστηρό και διαφανή έλεγχο πληρώντας παράλληλα τις ηθικές «επιταγές».
Την ανακοίνωση αυτή ακολούθησε πριν από περίπου 10 ημέρες η ηχηρή επιστολή διαμαρτυρίας των 13 διακεκριμένων ευρωπαίων ερευνητών που αυτή τη στιγμή συντονίζουν μεγάλα προγράμματα σχετικά με τα εμβρυϊκά βλαστικά κύτταρα. Αποτελεί μάλιστα τραγική ειρωνεία ότι τα προγράμματα αυτά χρηματοδοτούνται από την ίδια την ΕΕ (!) η οποία είναι τώρα πιθανό να «φράξει» τον δρόμο των θεραπειών-προϊόντων που πιθανότατα θα προκύψουν από τα ευρήματά τους. Στην επιστολή οι ερευνητές αναφέρουν ότι αν η κατοχύρωση διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας σχετικά με τις θεραπείες εμβρυϊκών βλαστικών κυττάρων απαγορευθεί εντός της ΕΕ, τότε οι φαρμακευτικές εταιρείες δεν θα έχουν κανένα κίνητρο επένδυσης στον συγκεκριμένο πολλά υποσχόμενο τομέα.
Σε ό,τι αφορά το ηθικό μέρος του ζητήματος οι επιστήμονες σημειώνουν ότι τα εμβρυϊκά βλαστικά κύτταρα αποτελούν κυτταρικές σειρές και όχι έμβρυα. Εξηγούν ότι προέρχονται από γονιμοποιημένα ωάρια τα οποία περισσεύουν κατά τη διαδικασία της εξωσωματικής γονιμοποίησης και δωρίζονται. Οπως λένε, αυτή τη στιγμή υπάρχουν ήδη περισσότερες από 100 κυτταρικές σειρές οι οποίες παρέχονται από εθνικές και διεθνείς τράπεζες κυττάρων, γεγονός που μαρτυρεί ότι η ανησυχία σχετικά με εμπορευματοποίηση ανθρώπινων εμβρύων έχει λανθασμένη βάση. Η επιστολή καταλήγει τονίζοντας ότι «η εισήγηση του γενικού εισαγγελέα αποτελεί πλήγμα σε χρόνια προσπάθειας ανάπτυξης βιοϊατρικών εφαρμογών από εμβρυϊκά βλαστικά κύτταρα σε ό,τι αφορά τομείς όπως η δημιουργία φαρμάκων και οι κυτταρικές θεραπείες.Αν υιοθετηθεί,οι ευρωπαϊκές ανακαλύψεις μπορεί να μεταφραστούν σε εφαρμογές σε άλλα μέρη του κόσμου,με πιθανό κόστος για τον ευρωπαίο πολίτη». Οι ερευνητές ζητούν από τους δικαστές που θα κρίνουν αυτή την εισήγηση να σκεφτούν όλες τις πιθανές συνέπειες προτού λάβουν την απόφασή τους.
Ακρως ανήσυχοι για το μέλλον ενός πολλά υποσχόμενου τομέα της ιατρικής ήταν και κατά τη συζήτησή μας επιστήμονες που συμμετείχαν σε αυτή την έγγραφη διαμαρτυρία. Ο καθηγητής στο Ελεύθερο Πανεπιστήμιο των Βρυξελλών, διευθυντής του Κέντρου για τη Θεραπεία των β-κυττάρων σχετικά με τον Διαβήτη Ντάνιελ Πάιπλιρς, ο οποίος συντονίζει ευρωπαϊκό πρόγραμμα σχετικά με την αντικατάσταση των κατεστραμμένων ινσουλινοπαραγωγών κυττάρων του παγκρέατος με βάση τα βλαστικά κύτταρα, τόνισε: «Είναι κρίμα να υπάρξει απαγόρευση των διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας για τα εμβρυϊκά βλαστικά κύτταρα στην Ευρώπη. Με αυτόν τον τρόπο οι εταιρείες θα στραφούν σε άλλες χώρες, η ανάπτυξη θα σταματήσει στην Ευρώπη στην οποία αυτή τη στιγμή υπάρχουν άριστα εργαστήρια που επιτελούν σημαντικό έργο».
Προσέθεσε ως απάντηση σε όσους αναφέρουν ότι όλα αυτά συμβαίνουν προς όφελος των φαρμακευτικών εταιρειών οι οποίες θα αποκομίσουν τεράστια κέρδη από τις πατέντες ότι «αν είμαστε ρεαλιστές πρέπει να παραδεχθούμε ότι δεν υπάρχει άλλος τρόπος για την ανάπτυξη θεραπειών.Τελικώς δεν πρόκειται για τις εταιρείες αλλά για τους ασθενείς.Η ίδια η Ευρωπαϊκή Ενωση είχε ως στόχο της τη συνεργασία των φαρμακευτικών εταιρειών με τους ακαδημαϊκούς έτσι ώστε η επιστημονική έρευνα να μετουσιωθεί σε πράξη.Αν δεν υπάρξει αυτή η συνεργασία δεν θα προχωρήσουμε ποτέ σε κλινικές δοκιμές θεραπειών στην Ευρώπη,ούτε σε θεραπευτικά προϊόντα». Ο δρ Πάιπλιρς υπογράμμισε ότι ήδη διαφορετικές ομάδες ασθενών δείχνουν τη δυσαρέσκειά τους για την εισήγηση του γενικού εισαγγελέα και προέβλεψε ότι οι αντιδράσεις θα ενταθούν. «Και εμείς όμως ως ερευνητές κάναμε ένα πρώτο βήμα με αυτή την επιστολή για την οποία είναι ενήμερη και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Συζητούμε τις περαιτέρω κινήσεις μας και η αντίδρασή μας θα γίνει εντονότερη».
Το πόσο χρήσιμα είναι στην έρευνα τα πολυδύναμα κύτταρα των εμβρύων εξήγησε στο «Βήμα» η δρ Ελενα Κατάνεο, διευθύντρια του Κέντρου για την Ερευνα στα Βλαστικά Κύτταρα στο Τμήμα Φαρμακευτικών Επιστημών του Πανεπιστημίου του Μιλάνου. Η δρ Κατάνεο συντονίζει αυτή τη στιγμή ένα ευρωπαϊκό πρόγραμμα που αφορά τη μετατροπή βλαστικών κυττάρων σε νευρώνες με στόχο την αντιμετώπιση ασθενειών όπως το Πάρκινσον και η νόσος Χάντιγκτον (κληρονομική, εκφυλιστική ασθένεια του εγκεφάλου). Στο πλαίσιο του προγράμματος γίνεται συγκριτική μελέτη μεταξύ χρήσης ενηλίκων και εμβρυϊκών βλαστικών κυττάρων σε ό,τι αφορά τη μετατροπή τους σε νευρώνες. Τι δείχνουν τα μέχρι στιγμής αποτελέσματα; «Τα εμβρυϊκά βλαστικά κύτταρα υπερτερούν σημαντικά σε ό,τι αφορά τη διαφοροποίηση σε ντοπαμινεργικούς νευρώνες οι οποίοι παίζουν καθοριστικό ρόλο στη θεραπεία ασθενειών όπως το Πάρκινσον» ανέφερε η καθηγήτρια. Ωστόσο τα τελευταία χρόνια έχουν εμφανιστεί ως κύρια εναλλακτική των εμβρυϊκών βλαστικών κυττάρων τα αποκαλούμενα κύτταρα iΡS (προκύπτουν από τον επαναπρογραμματισμό ενηλίκων κυττάρων με χρήση γονιδίων ώστε να λαμβάνουν τις ιδιότητες των εμβρυϊκών βλαστικών). Μήπως λοιπόν τα εμβρυϊκά βλαστικά κύτταρα είναι ήδη παρωχημένα; «Μακάρι κάποια ημέρα να αποδειχθεί ότι τα κύτταρα iΡS είναι η λύση.Ωστόσο σε αυτή τη φά ση συνδέονται με αρκετά προβλήματα.Κατ΄ αρχάς έχει φανεί από μελέτες ότι διατηρούν τη “μνήμη” των ενηλίκων κυττάρων από τα οποία προήλθαν και έτσι καθίσταται δυσκολότερη η διαφοροποίησή τους σε πολλούς και διαφορετικούς ιστούς του οργανισμού,κάτι που δεν συμβαίνει με τα εμβρυϊκά βλαστικά κύτταρα.Κατά δεύτερον σε ό,τι αφορά τη θεραπεία γενετικών ασθενειών όπως η νόσος Χάντιγκτον τα κύτταρα αυτά διατηρούν εντός τους μεταλλαγμένα γονίδια με αποτέλεσμα να μην είναι δυνατόν να χρησιμοποιηθούν ενήλικα κύτταρα των ίδιων των ασθενών αλλά να απαιτείται μεταμόσχευση κυττάρων δότη με ό,τι αυτή συνεπάγεται σχετικά με την απόρριψη του μοσχεύματος» . Η ερευνήτρια δίνει έμφαση σε ένα ακόμη σημαντικό σημείο: «Αυτή τη στιγμή τα εμβρυϊκά βλαστικά κύτταρα μας είναι απολύτως απαραίτητα προκειμένου να γίνει σύγκρισή τους με τα κύτταρα iΡS ώστε να φανεί η δυναμική και των δύο τύπων κυττάρων.Χωρίς αυτά η έρευνα δεν μπορεί να προχωρήσει προς οποιαδήποτε κατεύθυνση».
Η ειδικός μιλά, τέλος, για το ζήτημα της ανηθικότητας που έχει τεθεί σε ό,τι αφορά τις πατέντες για τα εμβρυϊκά βλαστικά κύτταρα. «Ο απώτερος στόχος των επιστημόνων που ασχολούνται με την ιατρική είναι να μειώσουν τον ανθρώπινο πόνο- ένα καθήκον που θεωρώ ότι είναι άκρως ηθικό.Αυτό που συμβαίνει αυτή τη στιγμή είναι μια επίθεση στην ακεραιότητα των επιστημόνων, ένα μποϊκοτάζ στην προσπάθεια σωτηρίας εκατομμυρίων ευρωπαίων πολιτών που υποφέρουν από διαφορετικές ασθένειες.Η εισήγηση αυτή συνιστά κατά τη γνώμη μου ανηθικότητα και όχι η έρευνα στα εμβρυϊκά βλαστοκύτταρα». Η ερευνήτρια μάλιστα, όπως και οι υπόλοιποι ερευνητές που υπογράφουν την επιστολή στο «Νature», ζητούν από τους πολίτες της Ευρώπης να δράσουν, βάζοντας και εκείνοι την υπογραφή τους στο κείμενο.
Για καταστροφή της ανάπτυξης ενός ολόκληρου πολλά υποσχόμενου τομέα της ιατρικής έκανε λόγο στο «Βήμα» ο Πίτερ Αντριους, καθηγητής στο Κέντρο για τη Βιολογία των Βλαστικών Κυττάρων στο Τμήμα Βιοϊατρικών Επιστημών του Πανεπιστημίου του Σέφιλντ. Οπως τόνισε, ο ίδιος και η ομάδα του μόλις ολοκλήρωσαν ένα πρόγραμμα σχετικά με τις βιολογικές ιδιότητες των βλαστικών κυττάρων στο πλαίσιο της βασικής έρευνας. «Μια πιθανή απαγόρευση θα έχει αντίκτυπο τόσο στη βασική έρευνα με την οποία εμείς ασχολούμαστε όσο και στην εφαρμοσμένη η οποία τελικώς οδηγεί σε θεραπείες». Ο καθηγητής προσέθεσε ότι είναι πολύ ωραία και σωστή στη βάση της η «ρομαντική» άποψη σχετικά με το ότι τα κράτη θα έπρεπε να είναι εκείνα που χρηματοδοτούν την έρευνα για τις νέες θεραπείες και όχι οι φαρμακευτικές εταιρείες. «Ωστόσο η πραγματικότητα είναι πως χωρίς τις φαρμακευτικές εταιρείες δεν μπορούν να υπάρξουν νέα φάρμακα.Και δεν μιλούμε για ανεξέλεγκτη δράση των φαρμακοβιομηχανιών αλλά για μια σωστή συνεργασία με τα ακαδημαϊκά κέντρα προς όφελος των ασθενών».
Τη στιγμή όμως που στη Γηραιά Ηπειρο φαίνεται να κλείνει με πάταγο η πόρτα της μεγάλης «θεραπευτικής» ευκαιρίας, στις ΗΠΑ έχει ήδη ανοίξει μια τεράστια πύλη «εισόδου» των θεραπειών που μπορούν να προκύψουν από τα εμβρυϊκά βλαστοκύτταρα. Δεν είναι τυχαίο ότι μέσα στο 2010 δύο εταιρείες- Geron και Αdvanced Cell Τechnology (ΑCΤ)έλαβαν έγκριση για διεξαγωγή κλινικών δοκιμών σε ανθρώπους με βάση θεραπείες που βασίζονται στα πολυδύναμα αυτά κύτταρα. Η Geron ήταν η πρώτη που έχοντας λάβει το «πράσινο φως» από την αρμόδια Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (FDΑ), ξεκίνησε τον Οκτώβριο του 2010 τη δοκιμή σε έναν ασθενή με παράλυση εξαιτίας τραυματισμού στο νωτιαίο μυελό. Ηδη σε επτά διαφορετικά κέντρα των ΗΠΑ συνεχίζεται η συλλογή περισσότερων ασθενών. Η ΑCΤ έλαβε περίπου έναν μήνα αργότερα έγκριση για εφαρμογή θεραπείας με βάση τα εμβρυϊκά βλαστικά κύτταρα σε ασθενείς με νόσο Stargardt- αποτελεί μια σπάνια κληρονομική μορφή τύφλωσης η οποία «χτυπά» ακόμη και στην ηλικία των 10 ετών. Η πρώτη φάση της δοκιμής περιλαμβάνει μόνο 12 ασθενείς και έχει στόχο να αποδείξει την ασφάλεια της θεραπείας. Υπάρχει ωστόσο η ελπίδα ότι μελλοντικά η συγκεκριμένη προσέγγιση θα οδηγήσει σε αντιμετώπιση και άλλων μορφών τύφλωσης.
Πρέπει μάλιστα να λάβουμε υπόψη μας ότι η πρόοδος αυτή «τρέχει» το τελευταίο διάστημα με γοργούς ρυθμούς σε μια χώρα όπου επί έτη η έρευνα στα εμβρυϊκά βλαστικά κύτταρα ήταν «μπλοκαρισμένη». Για αυτό είχε φροντίσει ο προηγούμενος πρόεδρος των ΗΠΑ Τζορτζ Μπους ο οποίος είχε απαγορεύσει την ομοσπονδιακή χρηματοδότηση για έρευνα στα πολυδύναμα αυτά κύτταρα (μάλιστα έκανε χρήση για πρώτη φορά του δικαιώματος βέτο τον Σεπτέμβριο του 2006 προκειμένου να μπλοκάρει τη διεύρυνση της έρευνας στα εμβρυϊκά βλαστικά κύτταρα). Η εποχή Ομπάμα έκανε τα χαμόγελα των ερευνητών του πεδίου των εμβρυϊκών βλαστικών κυττάρων να ανθήσουν και πάλι στις ΗΠΑ. Ο νυν πρόεδρος ήρε την απαγόρευση σχετικά με την ομοσπονδιακή χρηματοδότηση για τα εμβρυϊκά βλαστικά κύτταρα τον Μάρτιο του 2009, μια απόφαση που συνάντησε αντιδράσεις από τους συντηρητικούς και από θρησκευτικές οργανώσεις υπέρ των δικαιωμάτων των εμβρύων. Σύντομα έγινε αγωγή σχετικά με το θέμα κατά των Εθνικών Ινστιτούτων Υγείας των ΗΠΑ (ΝΙΗ). Ωστόσο πριν από λίγες ημέρες και συγκεκριμένα στις 30 Απριλίου αμερικανικό εφετείο στην Ουάσιγκτον δικαίωσε τα ΝΙΗ (και μέσω αυτών τον Μπαράκ Ομπάμα), γεγονός που οδήγησε σε ενθουσιώδεις αντιδράσεις των επιστημόνων του πεδίου.
Και δεν είναι μόνο οι ΗΠΑ που καλπάζουν αυτή τη στιγμή σε ό,τι αφορά την έρευνα στα εμβρυϊκά βλαστικά κύτταρα. Στην Ασία επίσης διαφορετικές ομάδες ασχολούνται νυχθημερόν με το συγκεκριμένο πεδίο. Μάλιστα, δεν είναι λίγοι εκείνοι οι ειδήμονες που αναφέρουν ότι μελλοντικά, αν υπάρξει απαγόρευση των διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας για τα εμβρυϊκά βλαστοκύτταρα στην Ευρώπη, οι… διαρροές ασθενών προς τις ασιατικές χώρες θα είναι πολλές (ας μην ξεχνούμε μάλιστα πως σε αρκετές τέτοιες χώρες δεν υπάρχει αυστηρό νομικό πλαίσιο που να εγγυάται την ασφάλεια των ασθενών, όπως θα μπορούσε να συμβεί με μια αυστηρή επίβλεψη επί ευρωπαϊκού εδάφους).
Οπως όλα δείχνουν, ένα μεγάλο κομμάτι του μέλλοντος της ιατρικής έρευνας στην Ευρώπη βρίσκεται αυτή τη στιγμή στα χέρια των ευρωπαίων δικαστών. Αυτά τα χέρια ας μη γίνουν «μαχαίρια» που θα… κόψουν τις ελπίδες εκατομμυρίων ασθενών.
Τι λένε για όλα αυτά οι υπεύθυνοι της Greenpeace,η οποία είχε και τον πρώτο ρόλο στο συγκεκριμένο «σίριαλ» που δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί; Ο εκπρόσωπος της οργάνωσης δρ Κρίστοφερ Τενσημείωσε μετά την εισήγηση του γενικού εισαγγελέα ότι η Greenpeace δεν αντιτίθεται σε όλες τις έρευνες σχετικά με τα βλαστικά κύτταρα.«Δεν πιστεύουμε ότι η εισήγηση του γενικού εισαγγελέα είναι σαφής. Ο αρχικός σκοπός μας ήταν να αποσαφηνιστεί ο νόμος σχετικά με τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας, ιδίως σε ό,τι αφορά την εμπορική χρήση εμβρύων».Στις ίδιες γραμμές κινήθηκε και η δήλωση προς «Το Βήμα» της εκπροσώπου του ελληνικού γραφείου της Greenpeace κυρίαςΑλεξίας Βουρεξάκη.«Η όλη διαδικασία ξεκίνησε με ένα συγκεκριμένο θέμα που έλαβε χώρα πριν από πολλά χρόνια και αφορούσε μία μόνο πατέντα. Θεωρούμε ότι η εισήγηση του εισαγγελέα ήταν ασαφής. Αν υπάρχουν αντιδράσεις ερευνητών, με δεδομένο μάλιστα ότι στο μεσοδιάστημα η έρευνα έχει προχωρήσει σημαντικά και μπορεί να υπάρχουν δικλίδες ασφαλείας που θα απαγορεύουν το πατεντάρισμα της ανθρώπινης ζωής, αυτές πρέπει να εισακουστούν. Προκειμένου πάντως να έχουμε μια νέα επίσημη θέση θέλουμε να έχουμε τις διευκρινίσεις του εισαγγελέα και ήδη η Greenpeace βρίσκεται σε διαδικασία αίτησης για να λάβει αυτές τις διευκρινίσεις. Μόνο όταν έχουμε την απάντηση θα τοποθετηθούμε».Η εκπρόσωπος του ελληνικού γραφείου της οργάνωσης τόνισε πάντως ότι στόχος της Greenpeace δεν είναι να έλθει σε αντιπαράθεση με τους ειδικούς που ασκούν υπεύθυνη ιατρική έρευνα η οποία μπορεί να έχει εφαρμογή προς όφελος ασθενών.
Ολοι οι ειδικοί με τους οποίους ήλθαμε σε επαφή έκαναν λόγο για τον «θάνατο» της έρευνας και της ανάπτυξης βλαστοκυτταρικών θεραπειών εντός της ΕΕ, τη στιγμή που σήμερα διαφορετικές μεγάλες εταιρείες έχουν στραφεί προς αυτόν τον τομέα επί ευρωπαϊκού εδάφους. Μάλιστα ειδικοί του University College του Λονδίνου με επικεφαλής τον δραΠιτ Κόφιβρίσκονται, με τη στήριξη μεγάλης αμερικανικής φαρμακοβιομηχανίας, πολύ κοντά στη διεξαγωγή της πρώτης ευρωπαϊκής κλινικής δοκιμής με χρήση εμβρυϊκών βλαστικών κυττάρων για την αντιμετώπιση της ηλικιακής εκφύλισης της ωχράς κηλίδας η οποία αποτελεί την κύρια αιτία τύφλωσης ηλικιωμένων ατόμων στον δυτικό κόσμο. Οπως σημειώνει ο καθηγητής Πίτερ Αντριους από το Πανεπιστήμιο του Σέφιλντ, μια απαγορευτική απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου για τις πατέντες μπορεί να αφήσει αυτή τη δοκιμή στη σφαίρα της φαντασίας.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
