Σε καλό κλίμα έγινε το μεσημέρι της Τετάρτης στο υπουργείο Οικονομικών η συνάντηση του Γ. Παπακωνσταντίνου με την υπουργό Περιβάλλοντος Τίνα Μπιρμπίλη, όπου, μεταξύ άλλων, συζητήθηκε και η ρύθμιση που θέλει να προωθήσει η κυβέρνηση για την «τακτοποίηση» των αυθαιρέτων.
Μετά την ολοκλήρωση της συνάντησης, η κυρία Μπιρμπίλη παρέπεμψε στον υπουργό Οικονομικών για το θέμα των αυθαιρέτων, είπε ότι η συνάντηση έγινε σε θετικό κλίμα («με τον Γιώργο μιλάμε καλά», είπε), ενώ σημείωσε ότι συζητήθηκε και το θέμα της ενέργειας.
Ερωτηθείσα για τη ΔΕΗ (και το πλάνο μετοχοποίησης για την πώληση του 14%), δεν απάντησε.
Ο κ. Παπακωνσταντίνου από την πλευρά του είπε ότι συζητήθηκαν θέματα κοινού ενδιαφέροντος, με επίκεντρο τη ΔΕΗ, ενώ για τα αυθαίρετα ανέφερε ότι δεν έχουν ληφθεί ακόμα τελικές αποφάσεις.
Σημειώνεται ότι μετά τη συνέντευξη της κυρίας Μπιρμπίλη στον ΒΗΜΑ 99,5 την Τρίτη, δημιουργήθηκε αναστάτωση στην κυβέρνηση, καθώς δύο κορυφαίοι υπουργοί εμφανίζονταν να διαφωνούν δημοσίως για μία ρύθμιση από την οποία το Δημόσιο μπορεί να εισπράξει πολύτιμα έσοδα σε μία πολύ δύσκολη περίοδο για τα δημόσια οικονομικά.
Η υπουργός Περιβάλλοντος εξέφρασε την αντίθεσή της με τυχόν «εισπρακτικού χαρακτήρα» ρύθμιση για τα αυθαίρετα, λέγοντας πως «δεν πρόκειται να καλύψει με πολεοδομικό και περιβαλλοντικό μανδύα μια ρύθμιση που έχει μόνο εισπρακτική λογική».
Από την πλευρά του υπουργείου Οικονομικών, εξετάζονται διάφορα σενάρια για την λεγόμενη τακτοποίηση, κατά το πρότυπο της ρύθμισης για τους ημιυπαίθριους χώρους, με μεγάλη μείωση των -εξοντωτικών- προστίμων (μετά το 2003) ανέγερσης και διατήρησης.
Μιλώντας στον Βήμα 99,5, ο υφυπουργός Παιδείας Γ. Πανάρετος τάχθηκε στο πλευρό της Τίνας Μπιρμπίλη, συμπληρώνοντας ότι οι θέσεις της κ. Μπιρμπίληήταν γνωστές και κάτω από τιςοδηγίες του πρωθυπουργού. Ταυτόχρονα, δήλωσε ότι συμμερίζεται και τους προβληματισμούς του υπουργείου Οικονομικών για την εξεύρεση εσόδων, μέσα από το θέμα των αυθαιρέτων, για το οποίο έχειχαθεί ο έλεγχος, όπως είπε χαρακτηριστικά.
Παράλληλα, σε συνέντευξή του στον 9.84, ο βουλευτής ΠΑΣΟΚ Μαγνησίας και πρόεδρος της Επιτροπής Περιβάλλοντος της Βουλής Κώστας Καρτάλης υποστήριξε την υποχρέωση της Πολιτείας να εισπραχθούν τα πρόστιμα που έχουν καταλογισθεί για τα αυθαίρετα χωρίς όμως λογική τακτοποίησης ή περαίωσης.
Ο Κ. Καρτάλης επανέλαβε τις επιφυλάξεις με τη λογική των περαιώσεων καθώς δίνουν ένα αρνητικό μήνυμα στο συνετό πολίτη, τις οποίες είχε εκφράσει από τον Σεπτέμβριο και εξέφρασε τον προβληματισμό του για μια συζήτηση που γίνεται μέσω των ραδιοφωνικών συχνοτήτων ή των δημοσιευμάτων που φέρεται ότι περιγράφουν τις προθέσεις του αρμόδιου Υπουργείου.
«Στη Βουλή, ή μάλλον στην Κοινοβουλευτική Ομάδα, δεν είχαμε καμία σχετική ενημέρωση για την ειδικότερη πρόταση του Υπουργείου Οικονομικών. Την αναμένω και θα τοποθετηθώ σχετικά. Θεωρώ αυτονόητη υποχρέωση της Πολιτείας να δρομολογήσει κατεδαφίσεις αυθαιρέτων για τις οποίες εξουσιοδοτήθηκε (πριν περίπου ένα έτος), κατά προτεραιότητα σε δασικές περιοχές και αρχαιολογικούς χώρους» δήλωσε.
Σήμερα το πρόστιμο για την ανέγερση αυθαιρέτου είναι ίσο με το 30% επί της αντικειμενικής αξίας και το πρόστιμο διατήρησης, ετησίως, ίσο με το 5% της αντικειμενικής αξίας. Η μείωση των προστίμων εκτιμάται ότι ίσως ξεπεράσει και το 50%.
Σε κάθε περίπτωση, αποκλείεται η νομιμοποίηση, καθώς υπάρχει συνταγματικό κώλυμα.
Ένα από τα σενάρια κάνει λόγο για συγχώνευση των δύο προστίμων, ώστε να παραμείνει μόνο το -σημαντικά μειωμένο- πρόστιμο ανέγερσης.
Αρχικά, θα καταβάλλεται αρχικά μία προκαταβολή και το υπόλοιπο ποσό του προστίμου θα επιμερίζεται σε δόσεις.
Για φέτος, υπολογίζονται έσοδα της τάξης των 300 εκατ. ευρώ, για το 2012 άλλα 500 εκατ. ευρώ, με το σύνολο των προβλεπόμενων εσόδων (1,5 – 2 δισ. ευρώ) να εισπράττονται έως και το 2015.
Για όσους δεν μπουν στη ρύθμιση θα ξεκινήσουν έλεγχοι, προκειμένου να ξεκινήσουν οι διαδικασίες κατεδάφισης.
Από την «τακτοποίηση» θα εξαιρεθούν, βεβαίως, τα αυθαίρετα που βρίσκονται σε δάση, στον αιγιαλό, σε ρέματα και αρχαιολογικούς χώρους.
Τα αυθαίρετα κτίσματα, αν συνυπολογιστούν και αυτά που έχουν σοβαρές αυθαιρεσίες σε νόμιμα κτίσματα, όπως για παράδειγμα έναν επιπλέον όροφο, είναι πάνω από 600.000 σε όλη τη χώρα και ίσως πλησιάζουν το 1 εκατομμύριο.
Δύο είναι τα βασικά προβλήματα, εξαιτίας των οποίων δεν εισπράττονται τα πρόστιμα. Πρώτον, η έντονη απροθυμία του κρατικού μηχανισμού (κυρίως των πολεοδομιών) να κινητοποιηθεί προς αυτή την κατεύθυνση και, δεύτερον, το ύψος των προστίμων ανέγερσης και διατήρησης.
