«Αυτή την τόσο δύσκολη στιγμή για τη χώρα μας, ο κόσμος έχει ανάγκη την ελπίδα. Γι΄ αυτό και ένας από τους λόγους που επέλεξα τη Δεύτερη Συμφωνία του Μάλερήταν το χορωδιακό της Ανάστασης στο τέλος. Ο συμβολισμός με ενδιαφέρει πολύ.Θέλω να δώσω στο κοινό ένα μήνυμα θετικό, αισιόδοξο, σε μια εποχή που, αν τη δει κανείς με ψυχρή ματιά, μάλλον δεν αφήνει μεγάλα περιθώρια αισιοδοξίας».
Μερικές ημέρες μετά την ανακοίνωση του προγράμματος του Φεστιβάλ Αθηνών στο πλαίσιο του οποίου θα κάνει το επίσημο ντεμπούτο του ως νέος καλλιτεχνικός διευθυντής της ΚΟΑ, ο Βασίλης Χριστόπουλος επιχειρεί να συνδέσει την πρώτη αυτή «πανηγυρική» συναυλία με τη δύσκολη κατάσταση που βιώνει η χώρα. Η συνάντησή μας με τον 36χρονο αρχιμουσικό, ο οποίος έχει ήδη διαγράψει μια υπολογίσιμη διεθνή διαδρομή, έγινε ένα ηλιόλουστο πρωινό στο καφενεδάκι του Εθνικού Κήπου. Εκεί, με υπόκρουση τις φωνές κάποιων μικρών μαθητών και τους ήχους μιας διαδήλωσης η οποία έφτανε στα αφτιά μας από τη λεωφόρο Βασιλίσσης Σοφίας, μιλήσαμε για πολλά.
Ο Βασίλης Χριστόπουλος είναι παράλληλα καλλιτεχνικός διευθυντής της Φιλαρμονικής Ορχήστρας της Νοτιοδυτικής Γερμανίας- η οποία εδρεύει στην Κωνσταντία- από το 2005. Πώς αποφάσισε λοιπόν να επιστρέψει στην Ελλάδα σε μια περίοδο κατά την οποία αρκετοί συνομήλικοί του σκέπτονται να αναζητήσουν την τύχη τους στο εξωτερικό; «Κατ΄ αρχάςδεν επιστρέφω με αποκλειστική σχέση» διευκρινίζει. «Θα διατηρήσω τη θέση μου στη Γερμανία και τις επαφές μου στο εξωτερικό. Από την άλλη, η πρόταση να αναλάβω την ΚΟΑ, την αρχαιότερη και αντιπροσωπευτικότερη ορχήστρα της χώρας,ήταν σαφώς τιμητική. Βεβαίως, έπαιξαν ρόλο και λόγοι προσωπικοί και οικογενειακοί. Υστερα από χρόνια απουσίας, αισθάνθηκα την ανάγκη να έχω και πάλι ως μόνιμη βάση την Αθήνα».
Πιστεύει ότι, ακριβώς λόγω της κατάστασης που επικρατεί, όποιος έχει τη δυνατότητα να προσφέρει, τώρα είναι η κατάλληλη στιγμή να το κάνει: «Αν εγκαταλείψουμε όλοι το πλοίο τη στιγμή που βουλιάζει, το μόνο που θα καταφέρουμε είναι να το βουλιάξουμε πιο γρήγορα». Αισθάνεται ότι διατρέχουμε πραγματικά τέτοιον κίνδυνο; «Το σίγουρο είναι πως το πλοίο που συζητάμε έχει μπάσει πολλά νερά» λέει. «Το αν θα βουλιάξειστο τέλοςή αν θα σωθείδεν μπορώ να το ξέρω.Ενα κουβαδάκι μικρό έχω εγώ και με αυτό θα προσπαθήσω να βγάλω όσο περισσότερα νερά μπορώ-στον τομέα μουβέβαια.Από ΄κεί και πέραδεν μπορώ να πω κάτι άλλο,δεν είμαι εγώ ο κυβερνήτης του πλοίου».
Πατέρας δύο μικρών κοριτσιών ηλικίας τριών και ενός έτους, πιστεύει ότι η ελπίδα για την οποία έκανε λόγο από την αρχή της κουβέντας παραμένει ζωντανή; «Δεν διαφωνεί κανείς,νομίζω,ότι η κατάσταση είναι τρομερά δύσκολη.Δεν χρειάζεται να είσαι ειδήμων για να το διαπιστώσεις.Από την άλληόμωςβλέπουμε πως το πρόβλημα δεν είναι μόνο ελληνικό.Θα έλεγα ότι ξεπερνά και αυτά ακόμη τα κράτη που εμφανίζουν σοβαρά ζητήματα.Είναι πρόβλημα του ίδιου του συστήματος,το οποίο μπορεί και να καταρρεύσει,όπως κατέρρευσαν πριν από μερικά χρόνια άλλα συστήματα στην Ανατολική Ευρώπη.Δεν νομίζω πως είναι περισσότερο επιτυχημένο.Απλώςέχει άλλου τύπου ατέλειες.Είναι πιο ατομικιστικό και γι΄ αυτόν τον λόγο αντέχει περισσότερο:γιατί η φύση του ανθρώπου είναι εγωιστική. Ωστόσο, και να καταρρεύσει το σύστημα,δεν νομίζω πως θα σταματήσει να υπάρχει ζωή ή τέχνη».
Ο Βασίλης Χριστόπουλος λέει ότι οι περίοδοι κρίσης ίσως και να ευνοούν τη στροφή του κόσμου στον πολιτισμό και στην ψυχαγωγίαμε την ουσιαστική έννοια του όρου. Θεωρεί ότι εκφράζει απλώς μια επιθυμία ή «πατά» σε συγκεκριμένα δεδομένα; «Αυτό δεν είμαι σε θέση να το κρίνω ακόμη.Απλώς, ελπίζω να γίνει,και εγώ από την πλευρά μου θα κάνω ό,τι καλύτερο μπορώ για να φέρω τον κόσμο στις συναυλίες της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών».
Τι απαντά σε όσους υποστηρίζουν ότι η λεγόμενη κλασική μουσική είναι «απωθητική» για τους νεότερους ανθρώπους; «Εξαρτάται από το πώς έρχεται κανείς σε επαφή μαζί της» απαντά ο αρχιμουσικός. «Η μεγάλη μου κόρη,ας πούμε,που είναι τριών ετών,ενθουσιάζεται κάθε φορά που ακούει μια συναυλία.Η αλήθεια είναι πως υπάρχει,ίσως, ένα ζήτημα “υπεροψίας” του μυημένου κοινού απέναντι στους υπόλοιπους.Ακουσα χθες την Πρώτη Συμφωνία του Μάλερ στο Μέγαρο και μετά το πρώτο μέροςκάποιοι χειροκρότησαν.Κάποιοι άλλοιλοιπόν,οι ας πούμε γνώστες,ενοχλήθηκαν και “απάντησαν” με το γνωστό “σσς”.Ε λοιπόν, αυτό το δεύτερο ενοχλεί πολύ περισσότερο τον ερμηνευτή από ένα “λάθος” χειροκρότημα.Πρέπειλοιπόντο σταθερό κοινό της κλασικής μουσικής να προσέξει ώστε να μην αυτοπεριχαρακώνεται».
Ο ίδιος ακούει άλλα είδη μουσικής; «Φυσικά.Ακούω τζαζ,ροκ,μουσική κινηματογράφου αλλά και δημοτική μουσική». Για το πολυσυζητημένο crossover τι λέει; «Είμαι κάπως επιφυλακτικός. Οπως ακριβώς με τη fusion κουζίνα.Ωραίος ο μουσακάς, ωραίο και το σούσι. Δεν θα ήθελα όμωςωμό ψάρι στον μουσακά μου. Τον προτιμώ με μελιτζάνες. Το αυθεντικό είναι πάντα προτιμότερο».
Ανανέωση του προγραμματισμού,συνεργασίες με νέους σολίστες που διαπρέπουν στο εξωτερικό αλλά και με νέους συνθέτες,εισαγωγικές ομιλίες και εκπαιδευτικά προγράμματα είναι μερικά μόνο από όσα έχει στον νου του ο νέος καλλιτεχνικός διευθυντής της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών προκειμένου να της δώσει νέα πνοή.«Ολα αυτά,σε συνδυασμό με τη θαυμάσια αίθουσα του Μεγάρου που έχουμε στη διάθεσή μας και το φθηνό εισιτήριο,πιστεύω πως θα φέρουν τον κόσμο κοντά μας»λέει ο Βασίλης Χριστόπουλος,ενώ υπόσχεται περισσότερες «αποκαλύψεις» στις αρχές του καλοκαιριού,οπότε και αναμένεται η ανακοίνωση του προγράμματος της νέας σεζόν.
Στη συνέχεια αναφέρεται στον «ανταγωνισμό»:«Ο κόσμος βομβαρδίζεταιαπό χαμηλοτάτου επιπέδου προϊόντα υποκουλτούρας,τα οποίαόμως,λόγω της υπερπροβολής,γίνονται αρεστά και οικεία.Ακόμη και η κρατική τηλεόραση διοργανώνει σκανδαλωδώς πανηγύρια τύπου Εurovision δίνοντάς τους τρομακτική υπεραξία.Βγάζουν,λένε,χρήματα από τις διαφημίσεις.Μα,ποιος είναι ο ρόλος της κρατικής τηλεόρασης;Αν είναι να λειτουργεί με αυστηρά κριτήρια αγοράς,τότε ας μη μας ζητούν εισφορές».
Ο Βασίλης Χριστόπουλος θα διευθύνει την ΚΟΑ στις 15 Ιουλίου στο Ηρώδειο,στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών.Θα παρουσιαστεί η Δεύτερη Συμφωνία του Μάλερ με τη συμμετοχή της Κρατικής Χορωδίας της Λετονίας και της Χορωδίας της ΕΡΤ. Θα συμμετάσχουν η μεσόφωνος Δάφνη Ευαγγελάτου και η υψίφωνος Σοφία Κυανίδου.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ