Ο δρόμος προς την Κόλαση είναι στρωμένος με καλές προθέσεις. Η ρήση αυτή του Τζορτζ Μπέρναντ Σο βρίσκει απόλυτη εφαρμογή στο πρόσωπο του γερμανού υφυπουργού Εξωτερικών Βέρνερ Χόγερ. Η δήλωσή του της περασμένης εβδομάδας, ότι τυχόν αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους δεν θα αποτελούσε καταστροφή για την Ελλάδα, θεωρείται η γκάφα της χρονιάς. Η απόδοση των ελληνικών χρεογράφων σε σχέση με τα γερμανικά εκτινάχθηκε αμέσως μετά στο ύψος-ρεκόρ των 1.036,9 μονάδων βάσης. Μια δήλωση κατά της καταστροφής, που είχε ως κίνητρο τη γνήσια συμπάθειά του για τη χώρα μας, τον έστειλε στην κόλαση της γελοιοποίησης.
Ο κ. Χόγερ είναι το πρώτο μέλος της κυβέρνησης Χριστιανοδημοκρατών – Ελεύθερων Δημοκρατών που σπάει τη σιωπή γύρω από αυτό το καυτό θέμα. Οι άλλοι συνάδελφοί του φροντίζουν ακόμη να κρατούν κλειστό το στόμα τους. Και μόνο ο υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, υποδυόμενος την Πυθία, εξήγγειλε τις προάλλες δύο μαντικούς χρησμούς _ έναν κατά τη συνάντηση των υπουργών Οικονομικών στην ουγγρική πόλη Γκόνγκελε και έναν σε συνέντευξη στην εφημερίδα «Die Welt» _ με τους οποίους υπαινισσόταν τη δυνατότητα αναδιάρθρωσης. Λίγο αργότερα βέβαια αναγκάστηκε να αναδιπλωθεί _ οι αντιδράσεις των αγορών τον ανάγκασαν να αποκηρύξει και τις δύο δηλώσεις του.
Το θέμα συζήτησης
Η αναδίπλωση αυτή δεν εξαφανίζει φυσικά το θέμα από την πολιτική ατζέντα. Τόσο οι βουλευτές της συμπολίτευσης όσο και εκείνοι της αντιπολίτευσης (Σοσιαλδημοκράτες, Πράσινοι, Αριστεροί) το επανεμφανίζουν τακτικά σε τρεις τουλάχιστον επιτροπές της Βουλής: Οικονομικών, κρατικού προϋπολογισμού και Ευρώπης.
Παράλληλα, το θέμα απασχολεί κατά διαστήματα και την Ολομέλεια του Κοινοβουλίου με πρωτοστάτη το σοσιαλδημοκράτη πρώην υπουργό Οικονομικών Πέερ Στάινμπρουκ, ο οποίος (σε αντίθεση με το κόμμα του, που είναι πιο προσεκτικό) συνηγορεί σταθερά υπέρ της αναδιάρθρωσης. Το αποκορύφωμα της συζήτησης αναμένεται κατά τα μέσα Μαΐου, όταν θα συζητηθεί μια επερώτηση του σοσιαλδημοκρατικού κόμματος με θέμα τις δηλώσεις του κ. Σόιμπλε για την Ελλάδα.
«Από εκείνη τη στιγμή η αντιπαράθεση θα γενικευθεί» λέει γνωστός αναλυτής. «Η αναδιάρθρωση θα μπει στο επίκεντρο της εσωτερικής πολιτικής στη Γερμανία» προβλέπει αναλυτής.
Στους κύκλους των οικονομολόγων και των τραπεζικών αναλυτών βέβαια ο καβγάς αυτός μαίνεται από καιρό. Ωστόσο οι απόψεις είναι άνισα κατανεμημένες: Τουλάχιστον οι εννέα στους δέκα από αυτούς προβλέπουν αναδιάρθρωση. Σε αυτούς προστέθηκε τελευταία ο σύμβουλος του υπουργείου Οικονομικών Κλέμενς Φούεστ, καθώς και ο πρόεδρος της Ενωσης Γερμανικών Τραπεζών Δημοσίου Τομέα Κρίστιαν Μπραντ.
Κάτι παρόμοιο ισχύει και για τους επενδυτές: Σύμφωνα με «ποιοτική» δημοσκόπηση του πρακτορείου Reuters (συμμετείχαν 21 τραπεζικοί αναλυτές), οι αγορές υπολογίζουν κατά 60% με αναδιάρθρωση στην Ελλάδα. Το αντίστοιχο ποσοστό για την Ιρλανδία είναι 40%, ενώ για την Πορτογαλία 30%.
Τις τελευταίες ημέρες βέβαια η κατεύθυνση της συζήτησης έχει αλλάξει δραματικά. Ο λόγος δεν αφορά πια το αν και πότε θα γίνει η αναδιάρθρωση, αλλά το πώς: Στάση πληρωμών, haircut, επιμήκυνση και πάει λέγοντας…
Σενάρια και μοντέλα
Ως αποτέλεσμα, τα σχετικά μοντέλα δίνουν και παίρνουν. Χαρακτηριστικό παράδειγμα γι’ αυτό είναι το μοντέλο που παρουσίασε τις προάλλες η εφημερίδα «Sueddeutsche Zeitung» (πηγή: www. blicklog. com) που στηρίζεται στο haircut. Η αφετηρία των υπολογισμών, λένε οι επινοητές του, είναι η «τρελή» απόδοση του 14,66% που είχαν την περασμένη εβδομάδα τα ελληνικά χρεόγραφα. Οι κάτοχοι των ομολόγων, υπολογίζουν, θα αρχίσουν να έχουν ελαφρές απώλειες, μόνο όταν το «κούρεμα» φθάσει στο 60% της ονομαστικής αξίας τους.
Το συμπέρασμά τους: Οι επενδυτές δεν θα πρέπει να τρέμουν το μέτριο haircut. Στο μέγεθος του 20%-30% θα ήταν κάθε άλλο παρά καταστροφή. Οι απώλειες θα μείωναν απλώς τα κέρδη τους χωρίς να θίγουν την αρχική τους τοποθέτηση. Ο «πανικός» τους είναι λοιπόν περισσότερο απόρροια της απληστίας τους παρά υπαρξιακών κινδύνων.
Αλλα μοντέλα, πιο διαφοροποιημένα, εξαρτούν τις απώλειες από τον χρόνο, για παράδειγμα, αγοράς των ομολόγων. Ο ελάχιστος κοινός παρονομαστής τους είναι ότι ένα «κούρεμα» της τάξεως του 30%-40% δεν θα ήταν καταστροφικό για τους επενδυτές _ με εξαίρεση ίσως ορισμένες ελληνικές τράπεζες, που αντιμετωπίζουν ήδη τώρα μεγάλες δυσκολίες με τους ισολογισμούς τους.
Το «πλάνο Β» του Σόιμπλε
Στη δημόσια συζήτηση για την ελληνική αναδιάρθρωση δεν μπορούν βέβαια να μπουν οι γερμανοί πολιτικοί. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν παίρνουν τα μέτρα τους. Οι αναλυτές στο Βερολίνο είναι σίγουροι ότι ο κ. Σόιμπλε ήταν ο πρώτος που εκπόνησε ένα «πλάνο Β» για την αναδιάρθρωση. Οι πρόσφατοι υπαινιγμοί του δείχνουν βέβαια ότι αρχίζει να παίρνει αποστάσεις από τις γνωμοδοτήσεις της τρόικας και να πιέζει υπέρ της αναδιάρθρωσης.
Μόνο που _ για τον φόβο των αγορών _ ο γερμανός υπουργός Οικονομικών είναι αναγκασμένος να μη λέει κουβέντα γι’ αυτήν. Τα «δοκιμαστικά μπαλόνια» που εξαπέλυσε τελευταία, εν είδει χρησμών, έσκασαν κυριολεκτικά στα χέρια του. Αντί για την Πυθία λοιπόν παριστάνει πάλι «ηρωικά» τη Σφίγγα. Ξέροντας τώρα ότι έτσι και προδώσει το αίνιγμά της θα καταλήξει στην ίδια κόλαση με τον κ. Χόγερ.
