Το χθεσινό μνημόσυνο του Κωνσταντίνου Καραμανλή, έφερε στο μυαλό και έναν άλλον ηγέτη, τον Χαρίλαο Τρικούπη που, το καλοκαίρι του 1874, έγραφε, στην εφημερίδα «Καιροί» το ιστορικό του άρθρο «Τις πταίει». Για σήμερα, λοιπόν, τελικά, «τις πταίει»;
Δυστυχώς, αυτός που πταίει σήμερα δεν είναι ένας βασιλιάς, ένας «ανεύθυνος» άρχων όπως ο Γεώργιος ο Α’ που δικαίως κατηγορούσε ο Τρικούπης, αλλά φταίνε άρχοντες πολλοί, διακομματικοί και εκλεγμένοι. Συνεπώς, δεν φταίνε μόνον οι ίδιοι, αλλά και εκείνοι που τους ψήφισαν. Κι εδώ ακριβώς κολλάει ο γενικευτικός αφορισμός του Θόδωρου Πάγκαλου «μαζί τα φάγαμε». Όμως, μαζί, ποιοι;
Ακόμα και το κατηγορητικό ντοκιμαντέρ «Χρεοκρατία» που έκανε θραύση στο διαδίκτυο, είναι σαφές: όλη αυτή η ιστορία ξεκινάει από το 1981. Το πριν, η περίοδος από το 1974 μέχρι τον Ανδρέα Παπανδρέου, οι κυβερνήσεις Καραμανλή και Ράλλη, ουδεμία σχέση έχουν με αυτό το κακό που ζει η Ελλάδα. Το χρέος που εκείνοι παρέδωσαν, έφτανε σε ποσοστό του ΑΕΠ περίπου στο ένα τρίτο από αυτό που ορίζει ως ανώτατο ακόμα και το αυστηρό Σύμφωνο Σταθερότητας της ευρωζώνης! Ο τελευταίος ισολογισμός της κυβέρνησης Ράλλη ήταν ουσιαστικά ισοσκελισμένος, ενώ, την ίδια στιγμή, λειτουργούσε, παρά τους μύθους κι ένα στοιχειώδες κοινωνικό κράτος κι ένα υπαρκτό σύστημα ασφάλισης και κοινωνικής προστασίας, πάντως πολύ καλύτερο από αυτό που έχουμε σήμερα. Εντάξει, δεν υπήρχαν ΚΑΠΗ, δεν υπήρχαν συντάξεις «αντιστασιακών», δεν υπήρχε ο «Μπρεχτ στην επαρχία»…
Με άλλα λόγια, αν ίσχυαν σήμερα οι δημοσιονομικοί δείκτες της Ελλάδας του 1981 θα την καθιστούσαν σήμερα όχι μόνον υγιή, αλλά χώρα πρότυπο για το σύνολο της ευρωζώνης, κατά πολύ υγιέστερη και αυτής της Γερμανίας ή κάθε άλλης χώρας μέλους του κοινού νομίσματος…
Θα πει κανείς: άλλες εποχές. Πράγματι. Αλλά η απάντηση είναι ότι μέχρι τότε δεν είχε εισρεύσει ούτε ένα… μάρκο από τον πακτωλό των δισεκατομμυρίων που ήρθαν στην Ελλάδα από το ’81 μέχρι σήμερα. Η Ελλάδα ήταν μια υγιής και αναπτυσσόμενη οικονομία χωρίς να έχει λάβει την παραμικρή τέτοια βοήθεια.
Δυστυχώς, η Ελλάδα διάλεξε τελικά όχι αυτό τον δρόμο που χάραξε και αποτελεσματικά υπηρέτησε ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, αλλά το δρόμο του «Τσοβόλα δώστα όλα»: αυτό το σύνθημα του Ανδρέα Παπανδρέου καθόρισε τη χώρα κι όχι μόνον στα χρόνια του ΠΑΣΟΚ. Αναμφίβολα, οι κυβερνήσεις της Νέας Δημοκρατίας μετά το ’81, θυμίζουν περισσότερο εκείνες του ΠΑΣΟΚ παρά εκείνες του Κωνσταντίνου Καραμανλή.
Αυτός ο τρόπος λειτουργίας του κράτους και της εξουσίας έγινε τελικά ο «εθνικός τρόπος» και καθόρισε τον τρόπο που λειτούργησαν επί δεκαετίες όλα, ανάμεσά τους και η δημοσιονομική πολιτική, όχι ως εργαλείο ανάπτυξης της χώρας, αλλά ως εργαλείο κομματικών και άλλων συμφερόντων, αδιαφορίας για την ουσία της πολιτικής, αλλά και διαφθοράς – φαινόμενο επίσης πρακτικά άγνωστο πριν το ’81 – και εκμαυλισμού πολύ μεγάλων τμημάτων του πληθυσμού. Ετσι φτάσαμε εδώ που φτάσαμε. Από δική μας επιλογή που απλώθηκε παντού, που «κατάπιε» κάθε άλλο τρόπο άσκησης πολιτικής. Προερχόμασταν όμως από κάπου αλλού, κι αυτό το «αλλού» δεν μας έκανε…
Όπως έχει πει και ο Χέλμουτ Σμιτ, «ο Καραμανλής ήταν ο μόνος άνθρωπος που μπορούσες να εμπιστευθείς στην Ελλάδα»… Δυστυχώς, η ίδια, τελικά, δεν τον εμπιστεύθηκε, υπό την έννοια ότι δεν κατανόησε τη σημασία της εμμονής του για δημοσιονομική αυστηρότητα και για ανταγωνιστικότητα, για τη σημασία της οποίας μιλούσε σε όλα τα πρωτοχρονιάτικα ραδιοφωνικά διαγγέλματά του ήδη από τη δεκαετία του 1950! Ηταν πάντα γι αυτόν το κεντρικό θέμα.
Αντί να λέει μεγάλες κουβέντες και ανούσιες, αφιέρωνε χρόνο σε αυτά τα διαγγέλματα για να πληροφορήσει με λεπτομέρειες τον ελληνικό λαό από πρώτο χέρι για τα στοιχεία των εξαγωγών και του ισοζυγίου και να τον ενθαρρύνει να παράγει πιο πολύ και να δουλέψει αποτελεσματικότερα προκειμένου να εξασφαλίσει, από το πουθενά, μια θέση ανάμεσα στις πιο προηγμένες χώρες της γης, την οποία, σήμερα, τόσα χρόνια μετά, κινδυνεύει να τη χάσει…
Όπως θα λεγε και ο Βάρναλης, «φταίει το κεφάλι το στραβό μας, φταίει πρώτα απ’ όλα το κρασί», εν προκειμένω, η ατέλειωτη μέθη της δημαγωγίας και του εύκολου, ανεύθυνου δρόμου… Ξέρουμε λοιπόν καλά και τις πταίει και τις δεν πταίει. Απλώς οι ποικίλες ενοχές δεν μας επιτρέπουν να το παραδεχθούμε.
gmalouchos@tovima.gr
