Η Ελλάδα θυμίζει, δυστυχώς, τον Σαίξπηρ και ιδίως αυτό που λέει στον Αμλετ, δηλαδή ότι τα πάντα έχουν ξεχαρβαλωθεί (the time is out of joint)! Θα αναφέρω απλώς δύο τραγικά περιστατικά που επιβεβαιώνουν αυτή τη συνολική διάλυση.
Με το πρώτο περιστατικό γίνεται σαφές ότι η πολιτική πλέον δεν μπορεί να εμπνεύσει (ή να διαπαιδαγωγήσει) τους απλούς έλληνες πολίτες και ίσα – ίσα εκπέμπει το μήνυμα της ανομίας ή της ατιμωρησίας.
Ποιο είναι αυτό το πραγματικό συμβάν; Την προηγούμενη εβδομάδα ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης έρχεται στη Θεσσαλονίκη και τονίζει πανηγυρικά και επιδεικτικά την πολιτική του υποστήριξη προς τον περιφερειάρχη Παναγιώτη Ψωμιάδη.
Με την ενέργειά του αυτή ξεχνάει ολέθρια ο Αντώνης Σαμαράς ότι ο πολιτικός του φίλος έχει μόλις καταδικαστεί από το Πενταμελές Εφετείο Θεσσαλονίκης – ως δευτεροβάθμιο δικαστήριο – σε δώδεκα μηνών φυλάκιση. Και λησμονεί επίσης (σκόπιμα άραγε;) ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης ότι ο νομοθέτης του Καλλικράτη – άρθρο 236 – θέλει απλώς να υπάρχει αμετάκλητη παραπομπή σε δικαστήριο για να τεθεί ένας περιφερειάρχης σε κατάσταση αργίας.
Κατά συνέπεια, γιατί ο Αντώνης Σαμαράς «αγκαλιάζει» πολιτικά ένα άνθρωπο που καταδικάστηκε σε δεύτερο βαθμό; Τι μήνυμα στέλνει στους πολίτες; Το μήνυμα της πλήρους ανομίας ή ότι η αρχή της ισότητας της μεταχείρισης απέναντι στον νόμο δεν θα ισχύει για τους κομματικούς του φίλους; Ή μήπως πιστεύει ότι οι εκλογές είναι «πλυντήριο» που ξεπλένουν τα πάντα, επειδή ο Ψωμιάδης εξελέγη πρόσφατα; Αν το πιστεύει αυτό, τότε προφανώς δεν γνωρίζει ότι στις δυτικές κοινωνίες τα εγκλήματα διερευνώνται μόνο από τη δικαστική εξουσία!
Το δεύτερο περιστατικό εκπέμπει επίσης ένα μήνυμα ατιμωρησίας! Τι εννοώ; Την προηγούμενη εβδομάδα ένας υπουργός των κυβερνήσεων Σημίτη καταδικάστηκε σε ποινή φυλάκισης τριών ετών – με αναστολή – για παραβίαση της νομοθεσίας του πόθεν έσχες και αφέθηκε ελεύθερος (αυτό ήταν το τελικό αποτέλεσμα)!
Εάν όμως η ποινή δεν ήταν τριών αλλά τεσσάρων ετών – όπως είχε προτείνει ο Εισαγγελέας – τότε θα μπορούσε να οδηγηθεί άμεσα στη φυλακή, εφόσον το δικαστήριο έκρινε ότι δεν θα έπρεπε να χορηγήσει ανασταλτικό αποτέλεσμα (στην έφεση) λόγω κινδύνου φυγής! Ακόμη και η αναστολή (του Ποινικού Κώδικα) τότε θα τον οδηγούσε κάτω από κρατική επιτήρηση! Κατ’ αποτέλεσμα, πάντως, δεν θα αφηνόταν ελεύθερος!
Από όλα αυτά συνάγεται σαφώς ότι η λειτουργία ενός κράτους δικαίου δεν προϋποθέτει μόνο την ύπαρξη αυστηρών νόμων, αλλά και την ύπαρξη θαρραλέων δικαστών, που θα κάνουν χρήση των δυνατοτήτων που τους παρέχει ο νόμος!
Ποιο είναι το συμπέρασμα; Αν θέλουμε να ανατρέψουμε αυτό το κλίμα της συνολικής διάλυσης, τότε θα πρέπει να δείξουμε ότι οι νόμοι ισχύουν για όλους! Ακόμη δηλαδή και για εκείνους που κατέχουν οικονομική και πολιτική εξουσία! Αλλιώς θα ισχύει αυτό που λέει ο Σαίξπηρ: «The time is out of joint» (Ολα έχουν ξεχαρβαλωθεί)!
Ο κ. Γρηγόρης Καλφέλης είναι καθηγητής της Νομικής Σχολής του ΑΠΘ
kalfelis@law.auth.gr