Ριζικές αλλαγές στον τρόπο απόκτησης ιατρικής ειδικότητας και στη λειτουργία των επιστημονικών εταιρειών φέρνει προσχέδιο νόμου του υπουργείου Υγείας. Το σχέδιο βασίζεται σε εισήγηση της Επιτροπής Εκπαίδευσης και Συνεχιζόμενης Εκπαίδευσης του Κεντρικού Συμβουλίου Υγείας (ΚΕΣΥ) προς τον υπουργό κ. Α. Λοβέρδο, η οποία υιοθετήθηκε από την Ολομέλεια του Συμβουλίου την 28η Μαρτίου 2011.
Με τις νέες ρυθμίσεις καθιερώνονται ειδικές πανελλαδικές εξετάσεις για την έναρξη ειδικότητας, με απώτερο στόχο την κατάργηση της ισχύουσας λίστας και ιδρύονται Επιστημονικές Εταιρείες των ιατρικών ειδικοτήτων, στις οποίες θα αντιστοιχούν οι 41 κύριες ειδικότητες. Σε αυτές θα συμπεριληφθούν οι ειδικότητες της Γηριατρικής και της Ιατρικής Γενετικής. Οι Επιστημονικές Εταιρείες θα έχουν σημαντικές αρμοδιότητες, όπως τη χορήγηση του τίτλου ιατρικής ειδικότητας και την εισήγηση για το αναλυτικό πρόγραμμα εκπαίδευσης των ειδικευομένων γιατρών. Εκλογές σε όλες τις Επιστημονικές Εταιρείες για τη συγκρότηση των νέων διοικητικών συμβουλίων θα γίνουν τον ερχόμενο Νοέμβριο.
Επίσης, προβλέπεται η ίδρυση Ινστιτούτου Εκπαίδευσης και Συνεχιζόμενης Εκπαίδευσης Επιστημών Υγείας του ΚΕΣΥ, ενώ από το 2012 θα συσταθούν Εκπαιδευτικά Κέντρα και αντίστοιχες Μονάδες για την εκπαίδευση των ειδικευομένων, ενώ καθιερώνεται και «Βιβλιάριο Εκπαίδευσης». Σε αυτό θα καταγράφονται το περιεχόμενο της εκπαίδευσης και η πρόοδος του ειδικευομένου γιατρού. Οι υποψήφιοι που θα επιτυγχάνουν στις εξετάσεις για την απόκτηση τίτλου ειδικότητας στο εξής θα βαθμολογούνται ώστε να αξιολογούνται οι άριστοι. Η κλιμάκωση της βαθμολογίας θα είναι «Καλώς», «Λίαν Καλώς» ή «Αριστα», με την αποφοίτηση των ειδικευομένων.
Με το προσχέδιο νόμου καθιερώνεται για τους ειδικευμένους γιατρούς η «Συνεχιζόμενη Ιατρική Εκπαίδευση και η Συνεχιζόμενη Επαγγελματική Ανάπτυξη». Οι γιατροί θα υποχρεούνται στο εξής να παρακολουθούν ετήσια προγράμματα, τα οποία θα καταρτίζονται από τις επιστημονικές εταιρείες των ιατρικών ειδικοτήτων, σεμινάρια και συνέδρια.
Στους γιατρούς που παρακολουθούν αυτές τις δραστηριότητες θα χορηγείται συγκεκριμένη βαθμολογία (μόρια) και βεβαίωση. Η συγκέντρωση 250 εκπαιδευτικών ωρών (μορίων) μέσα σε πέντε χρόνια θα είναι προαιρετική για τα πρώτα τέσσερα χρόνια εφαρμογής του νόμου. Στη συνέχεια όμως θα γίνει υποχρεωτική. Η βεβαίωση αποτελεί προϋπόθεση για την κατάληψη θέσης σε δημόσιο φορέα ή σύναψη σύμβασης με Ασφαλιστικό Οργανισμό.
Το νομοσχέδιο αναμένεται να έχει γίνει νόμος του κράτους ως τις αρχές του καλοκαιριού.
Η εκπαίδευση για τη λήψη ειδικότητας δεν θα γίνεται πια άναρχα, όπως σήμερα, σε όποια κλινική νοσοκομείου καταφέρει να μπει ένας νέος γιατρός, αλλά σε Εκπαιδευ τικές Μονάδες που θα ιδρυθούν ανά νοσοκομείο ή ομάδα νοσοκομείων υπό ένα ενιαίο, πιθανώς ανά περιφέρεια, Εκπαιδευτικό Κέντρο.
Η εκπαίδευση θα πραγματοποιείται με κυκλική εναλλαγή των ειδικευομένων στις εκπαιδευτικές μονάδες και θα λειτουργεί σε νοσοκομεία του ΕΣΥ, σε πανεπιστημιακά νοσοκομεία, σε στρατιωτικά νοσοκομεία ή στο ΝΙΜΤΣ, σε τέως νοσοκομεία του ΙΚΑ, στο Ινστιτούτο Ερευνας Νοσημάτων Θώρακα, Υγιεινής και Ασφάλισης της Εργασίας, ή σε νοσοκομεία Νομικού Προσώπου Ιδιωτικού Δικαίου, κοινωφελούς και μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα που εποπτεύονται από το υπουργείο Υγείας.
Ο ελάχιστος χρόνος εκπαίδευσης κατά την κυκλική εναλλαγή σε Εκπαιδευτική Μονάδα κάθε κύριας ειδικότητας δεν μπορεί να είναι μικρότερος των έξι μηνών. Εξαιρούνται οι ειδικότητες Ιατρικής της Εργασίας, Κοινωνικής Ιατρικής και Γενικής Ιατρικής.
Ο συνολικός αριθμός θέσεων ειδίκευσης θα καθορίζεται, μεταξύ άλλων, από τις ανάγκες του πληθυσμού. Ενας από τους στόχους είναι να εξασφαλισθεί σταθερός αριθμός γενικών γιατρών, να αυξηθεί ο αριθμός των ιατροδικαστών, των γιατρών εργασίας, κοινωνικής ιατρικής, φυσικής ιατρικής και αποκατάστασης, των παθολόγων ογκολόγων και των ακτινοθεραπευτών ογκολόγων, ειδικότητες οι οποίες παρ΄ ότι έχουν καταστεί απαραίτητες σήμερα, λείπουν από πολλές μονάδες Υγείας.
Οι ειδικευόμενοι ιατροί που θα βρεθούν να υπηρετούν στα νοσοκομεία και τις κλινικές (τις μελλοντικές Εκπαιδευτικές Μονάδες δηλαδή) κατά τη δημοσίευση του νόμου, θα συνεχίσουν να υπηρετούν στις ίδιες θέσεις ως την ολοκλήρωση του ισχύοντος προβλεπομένου χρόνου εκπαίδευσης.
Ωσπου να αδειάσει η λίστα αναμονής των 11.000 γιατρών, οι οποίοι περιμένουν σήμερα για να ξεκινήσουν ειδικότητα, προβλέπεται η εφαρμογή μεικτού συστήματος για την επιλογή των ειδικευόμενων. Ετσι οι θέσεις εκπαίδευσης στις ειδικότητες θα καταλαμβάνονται παράλληλα βάσει της (παλιάς) λίστας και των (νέων) πανελλαδικών εξετάσεων για τουλάχιστον ένα χρόνο μετά την ψήφιση του νόμου. Σε κάθε Εκπαιδευτικό Κέντρο το σύστημα της λίστας παύει με την πρώτη συμπλήρωση όλων των θέσεών του. Οι υποψήφιοι μετά την πρώτη κατάρτιση των πινάκων προτεραιότητας όλων των Εκπαιδευτικών Κέντρων ή μετά τη συμπλήρωση των θέσεων ενός Κέντρου μπορούν να ζητήσουν τη διαγραφή τους και να εγγραφούν σε άλλη λίστα ενός κέντρου της ίδιας ή άλλης ειδικότητας.
Οι πανελλαδικές εξετάσεις ιατρικής ειδικότητας θα είναι γραπτές και θα διεξάγονται δύο φορές τον χρόνο, κάθε Απρίλιο και Νοέμβριο.
Η εξεταστέα ύλη θα βασίζεται σε αυτή που προβλέπεται από τα αναλυτικά προγράμματα των ιατρικών σχολών της χώρας. Αφορά 25% προκλινικά και 75% κλινικά αντικείμενα (εκ των οποίων 50% πτυχιακά και 25% προπτυχιακά).
Η βαθμολόγηση του γραπτού θα γίνεται σε κλίμακα από μηδέν ως και 100. Οι υποψήφιοι σε αυτές τις εξετάσεις θα έχουν το δικαίωμα να δηλώσουν κατά προτεραιότητα όλες τις διαθέσιμες θέσεις των Εκπαιδευτικών Κέντρων σε ως πέντε διαφορετικές από τις κύριες ειδικότητες. Η δήλωση πρέπει να γίνεται εντός πέντε ημερών από την έκδοση των αποτελεσμάτων.
Οι θέσεις καλύπτονται από τη βαθμολογική κατάταξη των υποψηφίων. Ο υποψήφιος που συγκεντρώνει την υψηλότερη βαθμολογία καταλαμβάνει τη θέση της πρώτης προτίμησής του. Αν δύο υποψήφιοι ισοβαθμήσουν, στην κατάταξη συνυπολογίζεται η σειρά προτίμησης με την οποία δήλωσε καθένας το συγκεκριμένο κέντρο. Επί νέας ισοβαθμίας διορίζονται όλοι και αναστέλλεται η προκήρυξη των ισαρίθμων επόμενων κενών θέσεων του κέντρου.
Ο τίτλος της ιατρικής ειδικότητας θα απονέμεται με απόφαση της οικείας Επιστημονικής Εταιρείας Ιατρικών Ειδικοτήτων μετά τη συμπλήρωση του χρόνου εκπαίδευσης του ειδικευομένου και την επιτυχή συμμετοχή του και σε προφορικές εξετάσεις, που θα διεξάγονται τρεις φορές το χρόνο (κάθε Φεβρουάριο, Ιούνιο και Οκτώβριο).
Οι Επιστημονικές Εταιρείες Ιατρικών Ειδικοτήτων μπορούν να επιλέξουν και επιπλέον γραπτές εξετάσεις, οι οποίες προηγούνται των προφορικών και γίνονται με το σύστημα των ερωτήσεων πολλαπλής επιλογής, από όλο το φάσμα του γνωστικού αντικειμένου της αντίστοιχης ειδικότητας. Η επιτυχία στις γραπτές εξετάσεις είναι προϋπόθεση για τη συμμετοχή στις προφορικές.
Η βαθμολογία της επιτροπής (Καλώς, Λίαν Καλώς, Αριστα) αποτελεί την τελική αξιολόγηση του υποψηφίου. Για τη διαμόρφωσή της λαμβάνονται υπόψη οι γραπτές και οι προφορικές εξετάσεις, καθώς και οι καταχωρήσεις και οι παρατηρήσεις στο «Βιβλιάριο Εκπαίδευσης».
Οσοι υποψήφιοι δεν επιτύχουν, έχουν το δικαίωμα να προσέλθουν σε επόμενες εξετάσεις. Οσοι αποτύχουν για τρίτη φορά, προκειμένου να προσέλθουν εκ νέου σε εξετάσεις, υποχρεούνται να επαναλάβουν την εκπαίδευσή τους για έξι μήνες και επανατοποθετούνται ως άμισθοι υπεράριθμοι σε Εκπαιδευτικό Κέντρο.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
