Πολιτικό-οικονομικό σεισμό πρώτου μεγέθους, αλλά και εντονότατο δημόσιο διάλογο στο Κογκρέσο και στα ΜΜΕ, έχει προκαλέσει τα τελευταία 24ωρα στις ΗΠΑ η παρουσίαση από τον Μπαράκ Ομπάμα του σχεδίου για μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος των ΗΠΑ στο 2,5% του ΑΕΠ ως το 2015 από 10,9% όπου έχει φτάσει σήμερα.
«Απαντώντας» τρόπον τινά στις ιδιαίτερα σκληρές προτάσεις των Ρεπουμπλικανών γερουσιαστών και τονίζοντας την ανάγκη προστασίας της μεσαίας τάξης από νέες οικονομικές θυσίες, σε μια ομιλία που σε αρκετά σημεία θύμισε τον παλιό, καλό προεκλογικό Ομπάμα, ο αμερικανός πρόεδρος πρότεινε ακόμη περικοπές ύψους 4 τρισ. δολαρίων για την επόμενη 12ετία ώστε να υποχωρήσει το δημόσιο χρέος από τα σημερινά δυσθεώρητα επίπεδα των 14 τρισ. δολαρίωνένα ποσό που δικαίως χαρακτηρίζεται ωρολογιακή βόμβα στα θεμέλια όχι μόνο της αμερικανικής αλλά και της παγκόσμιας οικονομίας.
Πώς θα επιτευχθεί αυτή η δραματική μείωση; Μα φυσικά με ένα «εσωτερικό μνημόνιο» μακράς πνοής, που εκ των πραγμάτων θα επηρεάσει αρνητικά τις ζωές εκατομμυρίων αμερικανών πολιτών. Το σχέδιο του Λευκού Οίκου υιοθετεί άλλωστε πολλές από τις αμφιλεγόμενες προτάσεις της διακομματικής Επιτροπής Σίμπσον- Μπόουλς για ριζική αναμόρφωση του φορολογικού συστήματος, με την κατάργηση σειράς φοροαπαλλαγών για τους πολλούς αλλά και τη μείωση φορολογικών συντελεστών για επιχειρήσεις και άτομα με υψηλά εισοδήματα.
Στόχος είναι, όπως είπε ο αμερικανός πρόεδρος, να περικοπούν ως το 2023 «ελαστικές» δαπάνες (από ομοσπονδιακά προγράμματα για την εκπαίδευση, το περιβάλλον, τις συγκοινωνίες κτλ.) ύψους 770 δισ. δολαρίων – χωρίς να υπολογίζονται οι αμυντικές δαπάνες, για τις οποίες ο πρόεδρος Ομπάμα προανήγγειλε χωριστή «αναλυτική επανεξέταση» με σκοπό την περικοπή 400 δισ. σε 12 χρόνια (περίπου το 4% του αμυντικού προϋπολογισμού, αν διατηρηθούν τα σημερινά εξωφρενικά επίπεδα πολεμικών εξόδων). Αλλα 360 δισ. προβλέπεται ότι θα κοπούν από «ανελαστικά» (mandatory) προγράμματα, όπως αγροτικές επιδοτήσεις, κουπόνια τροφίμων και επιδόματα θέρμανσης για τους απόρους και τους αναπήρους κτλ. Τέλος, 480 δισ. θα περικοπούν από το σύστημα περίθαλψης – πολύ λιγότερα από αυτά που ζητούν οι Ρεπουμπλικανοί αλλά ικανά, σύμφωνα και με πολλούς Δημοκρατικούς, να «αποτελειώσουν» το ήδη ισχνό και ευάλωτο Μedicare.
Προκειμένου να διασφαλιστεί η ως άνω «δημοσιονομική εξυγίανση» ο πρόεδρος Ομπάμα κάλεσε το Κογκρέσο να υιοθετήσει νόμο που από το 2014 θα ενεργοποιεί αυτόματες περικοπές δαπανών και αυξήσεις φόρων αν το ποσοστό του χρέους προς το ΑΕΠ δεν έχει «σταθεροποιηθεί» ως τότε- ένα είδος «φρένου χρέους», σαν το γερμανικό σχέδιο που επιβλήθηκε στην τελευταία σύνοδο κορυφής της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Δεν είναι τυχαίο, βέβαια, ότι το μεγαλύτερο τμήμα των περικοπών δαπανών αφορά το δεύτερο μέρος της επόμενης δωδεκαετίας ώστε να δεσμεύει ουσιαστικά (και να μεταχρονολογεί το πολιτικό κόστος προς) τον… επόμενο πρόεδρο, ενώ βραχυπρόθεσμα αυξάνει τις πιθανότητες επανεκλογής του κ. Ομπάμα για το 2012. Οπως δεν είναι τυχαίο ότι ο κ. Ομπάμα κατηγόρησε τους Ρεπουμπλικανούς ότι με τις προτάσεις τους «τιμωρούν αδίκως τη μεσαία τάξη»- υποσχόμενος, για μία ακόμη φορά, να καταργήσει οριστικά τις φοροαπαλλαγές Μπους για τα πολύ υψηλά εισοδήματα. Κάτι που, ως γνωστόν, δεν κατάφερε να πράξει τα πρώτα δύο χρόνια της θητείας του, όταν διέθετε και την απαραίτητη κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Πώς θα το πετύχει άραγε τώρα που οι Ρεπουμπλικανοί ελέγχουν το Κογκρέσο;
Ο Μπαράκ Ομπάμα προανήγγειλε ότι θα ξεκινήσει επαφές με τους ηγέτες των δύο κομμάτων επιδιώκοντας να υπάρξει συμφωνία για έλλειμμα και χρέος ως το τέλος Ιουνίου. Ηδη από τα μέσα του ερχόμενου μήνα όμως τα δύο κόμματα θα πρέπει να εγκρίνουν την αύξηση του ορίου για το δημόσιο χρέος καθώς σε αντίθετη περίπτωση οι ΗΠΑ κινδυνεύουν με στάση πληρωμών εντός ολίγων εβδομάδων- με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τους μισθούς και τις συντάξεις εκατομμυρίων Αμερικανών αλλά και για την παγκόσμια οικονομία!
Οι περισσότεροι αναλυτές εκτιμούν πάντως ότι οι προτάσεις Ομπάμα δύσκολα θα γίνουν δεκτές από τους Ρεπουμπλικανούς. Περιττό επίσης να σημειώσουμε πως με το σχέδιο διαφωνούν κάθετα και πολλοί παραδοσιακοί υποστηρικτές του Δημοκρατικού Κόμματος που κατηγορούν ευθέως τον Λευκό Οίκο ότι ενδίδει στις πιέσεις των Ρεπουμπλικανών για συρρίκνωση του – έτσι κι αλλιώς υποτυπώδους για τα ευρωπαϊκά δεδομένα- αμερικανικού κράτους πρόνοιας.
Αντί επιλόγου, να σημειώσουμε ότι όλοι οι πλούσιοι δεν είναι υπέρ της συνέχισης των φοροαπαλλαγών: η οργάνωση Πατριώτες Εκατομμυριούχοι για τη Δημοσιονομική Ισχύ (ΡΜFS), με περίπου 150 μέλη ως τώρα, πιέζει δημόσια τον Ομπάμα να μην υποχωρήσει ξανά στις πιέσεις των Ρεπουμπλικανών, όπως έκανε τον περασμένο Δεκέμβριο, αλλά να τους φορολογήσει βαρύτερα ώστε να μειωθεί το έλλειμμα και να μην επιβαρυνθούν άδικα οι «μικροί» φορολογούμενοι!
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
