Ο Τζούλιαν Τρέσλαβ, στο κατώφλι του μισού αιώνα της γεμάτης από αναποδιές ζωής του, επιστρέφει ένα ήσυχο βράδυ στο διαμέρισμά του στο Λονδίνο. Εχει αποχωρήσει από ένα δείπνο με τους δυο καλούς εβραίους και χήρους φίλους του, τον συνομήλικό του Σαμ(ουήλ) Φίνκλερ και τον υπέργηρο Λίμπορ Σέβτσικ, και έχει κοντοσταθεί για να χαζέψει τα βιολιά στη βιτρίνα του πιο παλιού καταστήματος της πόλης. Ξαφνικά, του επιτίθεται ή νομίζει ότι του επιτίθεται μια μανιασμένη γυναίκα με αντισημιτικούς αλαλαγμούς, χτυπώντας τον μόνο και μόνο, ψυχανεμίζεται ο ίδιος, επειδή τον πέρασε για εβραίο.
Αυτή η επίθεση, που μπορεί όντως να συνέβη, μπορεί όμως και να συνέβη μόνο στο κεφάλι του, γίνεται η αφορμή για έναν καταιγισμό αλυσιδωτών εμμονών που τον οδηγούν σε μια συμπλεγματική διαδικασία: ενώ δεν είναι εβραίος, κάνει τα πάντα για να το πετύχει. Ο άγγλος συγγραφέας Χάουαρντ Τζέικομπσον, με τις εβραϊκές ρίζες, έγραψε το πρώτο κωμικό μυθιστόρημα που κέρδισε το Βραβείο Μπούκερ το 2010. Είναι ένα βιβλίο σπαρταριστών χαρακτήρων που παίζει με την έννοια της εβραϊκής ταυτότητας για να πει ένα σωρό σοβαρά πράγματα για την κουλτούρα (η κρησάρα από την οποία περνάνε πολιτική και θρησκεία εν προκειμένω) της σύγχρονης κοινωνίας που ευτυχώς (για τη λογοτεχνία) δεν αφορούν μόνο τους εβραίους.
Ο Τζούλιαν Τρέσλαβ, ένα ανθρώπινο πολιτισμικό πειραματόζωο, ο οποίος μοιάζει «με όλους και καθέναν, αλλά στην πραγματικότητα δεν είναι κανένας απολύτως» είναι ένας καραβοτσακισμένος πρώην καλλιτεχνικός παραγωγός του ΒΒC. Τα πάντα γι΄ αυτόν είναι βυθισμένα σε μια μελαγχολική ματαιότητα, ολόκληρη η ζωή, οι σύντομες σχέσεις αλλά και οι συχνοί έρωτές του, των οποίων συνήθως «βλέπει» το τέλος, με νεκρές τις γυναίκες κατά τον ρομαντικό κανόνα και εκείνον πομπωδώς να θρηνεί υπό τους ήχους μιας σπαραξικάρδιας όπερας.
Ο Σαμ(ουήλ) Φίνκλερ (που έχει χάσει τη γυναίκα του από καρκίνο) είναι ένας αδίστακτος και εύστροφος τηλεφιλόσοφος που γράφει βιβλία αυτοβοήθειας- τύπου «Ο υπαρξιστής στην κουζίνα». Ο ίδιος, εγωπαθής και αντιφατικός στα όρια της προκλητικής σοφιστείας, γίνεται μέλος αντισημιτικών ομάδων φτιαγμένων από εβραίους. Ο Λίμπορ Σέβτσικ, ο τρίτος φίλος που ολοκληρώνει το πανόραμα των ηρώων που συναποτελούν την αντίφαση της εβραϊκής (και εν τέλει της ανθρώπινης) ταυτότητας, είναι ο πιο αρχοντικός και συμπαθητικός εβραίος του μυθιστορήματος. Ο γέρος δάσκαλος από την Τσεχία (παραπέμπει στον εβραϊκό κόσμο της Κεντρικής Ευρώπης και της διασποράς πριν από τη δημιουργία του κράτους του Ισραήλ) ζει μοναχικά και έχοντας χάσει πλέον τον μεγάλο έρωτα της ζωής του, τη γυναίκα του, τη Μάλκι, περιμένει το τέλος μη μπορώντας να πιστέψει ότι ζει σε έναν κόσμο που έχει ξεχάσει τη ζουμερή Τζέιν Ράσελ και γενικώς έχει χάσει τη μαγεία των περασμένων εποχών, τις οποίες ο ίδιος παρακολούθησε ως δημοσιογράφος κουτσομπολίστικων εντύπων στο Χόλιγουντ.
Ο Χάουαρντ Τζέικομπσον, γεννημένος στο Μάντσεστερ το 1942, περιέγραψε πρόσφατα στους «Νew York Τimes» τον εαυτό του ως έναν άγγλο συγγραφέα που τυγχάνει να ξέρει πολλά για τους εβραίους και θα ήθελε να γράφει «σαν την Τζέιν Οστεν με ολίγα γίντις» (γερμανοεβραϊκά στα οποία έγραψε και ο Κάφκα)
προσθέτοντας πως θα προτιμούσε να τον αποκαλούν καλύτερα «Εβραία Τζέιν Οστεν» παρά τον «Αγγλο Φίλιπ Ροθ». Εχει σπουδάσει αγγλική λογοτεχνία και έχει διδάξει στο Κέιμπριτζ. Στη δεκαετία του ΄70 εμπνεύστηκε την πρώτη του κωμωδία, είδος που έχει σφραγίσει όλο του το έργο που το γεμίζουν χαρακτήρες από την εβραϊκή κοινότητα της Μ. Βρετανίας. Εχει εργαστεί ως παρουσιαστής στην τηλεόραση, πολλά θεωρητικά και ιστορικά κείμενά του έχουν γίνει ντοκυμαντέρ, ενώ διατηρεί εβδομαδιαία στήλη στην εφημερίδα «Τhe Ιndependent». Η βράβευσή του ήλθε έπειτα από δυο εμφανίσεις του στη μακρά λίστα για το Βραβείο Μπούκερ (2002 και 2006). «Η περίπτωση Φίνκλερ» (σε ενθουσιώδη μετάφραση του Γιώργου-Ικαρου Μπαμπασάκη) είναι ένα βιβλίο μεγάλης αφηγηματικής γκάμας, κινείται εύκολα από τη σάχλα ως την τραγωδία, η πρόζα του συγγραφέα κατορθώνει να συγκεράσει τη νευρωτική υπερβολή μιας καρικατούρας με την αγωνία του ανθρώπινου αυτοπροσδιορισμού μέσα από τα μάτια των «άλλων». O καθένας βάζει στη θέση τού «εβραίος» τις διάφορες ταυτότητες που τον προσδιορίζουν και λογαριάζεται μαζί τους. Και βέβαια τότε προκύπτουν δραματικά τα γέλια και τα κλάματα.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
