Η αδιαφορία του τουρίστα σε ό,τι αφορά το οδικό δίκτυο, τα μποτιλιαρίσματα και τα αυτοκινητικά δυστυχήματα στη χώρα που επισκέπτεται, τον εμποδίζει να δει στην πραγματική τους διάσταση τους κινδύνους. Και είναι πολλοί που ελλοχεύουν ακόμη και στην πιο παραδεισένια γωνιά αυτού του πλανήτη. Ο Εμπολα, οι τρομοκρατικές επιθέσεις και οι πνιγμοί μοιάζουν να ωχριούν μπροστά στα ποσοστά για τους θανάτους τουριστών σε τροχαία.
Επικίνδυνοι δρόμοι υπάρχουν παντού: αναπτυσσόμενες και αναπτυγμένες χώρες διεκδικούν το δικό τους μερίδιο στον βωμό της ασφάλτου. Γεγονός πάντως παραμένει ότι όσο πιο περιπετειώδης και δυσπρόσιτος είναι ο προορισμός των ονείρων σας τόσο πιο πρωτόγονο το οδικό του δίκτυο, τα αυτοκίνητα, τα φορτηγά, αλλά και το επίπεδο εκπαίδευσης των οδηγών. Ισως μάλιστα η μεγαλύτερη διαφορά ανάμεσα στις χώρες της Δύσης και του Τρίτου Κόσμου είναι οι προδιαγραφές τους για την απόκτηση διπλώματος οδήγησης.
Αντίθετα στις περισσότερες χώρες του Τρίτου Κόσμου οποιοσδήποτε οδηγός, με ή χωρίς άδεια οδήγησης, μπορεί ανά πάσα στιγμή να… πάρει τους δρόμους.
Ελπιδοφόρες πρωτοβουλίες
Σύμφωνα με το αμερικανικό περιοδικό Conde Nast Traveler, ελάχιστοι ταξιδιωτικοί οδηγοί φροντίζουν να ενημερώνουν τους τουρίστες για τα γενικότερα προβλήματα οδικής ασφάλειας. Τα τελευταία χρόνια, όμως, επισημαίνει, έχουν ενταθεί οι προσπάθειες προς αυτήν την κατεύθυνση, κυρίως χάρη στη Διεθνή Ενωση για την Οδική Ασφάλεια (ASIRT). Η πρωτοβουλία ανήκει στη Ροσέλ Σόμπελ, η κόρη της οποίας σκοτώθηκε σε τροχαίο δυστύχημα στην Τουρκία, όταν ο οδηγός του λεωφορείου στο οποίο επέβαινε έχασε τον έλεγχο του οχήματος λόγω υπερβολικής ταχύτητας. Σε συνεργασία με την εταιρεία στατιστικής Roth Association του Ρόκβιλ (Μέριλαντ), η ASIRT έχει κατορθώσει να συγκεντρώσει αξιόπιστα στατιστικά στοιχεία όσον αφορά τους κινδύνους που παραμονεύουν στους αυτοκινητόδρομους ανά τον πλανήτη.
Η συλλογή απλών αριθμών δεν βοηθάει
Βέβαια, ο όρος «αξιόπιστα» είναι σχετικός αν ληφθεί υπόψη ότι μόνο οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Γερμανία και οι σκανδιναβικές χώρες φροντίζουν να συγκεντρώνουν πλήρη στατιστικά στοιχεία για τα τροχαία που συμβαίνουν ετησίως στους δρόμους τους. Οι περισσότερες χώρες αρκούνται στο να συλλέγουν απλούς αριθμούς πόσα δηλαδή τροχαία γίνονται κάθε χρόνο, χωρίς περαιτέρω αναλύσεις. Στην κατηγορία αυτή συμπεριλαμβάνονται η Ελλάδα, η Αυστραλία, το Λουξεμβούργο και η Ισπανία. Ελάχιστες είναι τελικά εκείνες που προχωρούν σε ποιοτική ανάλυση των εν λόγω στοιχείων: γενικότερη κατάσταση του οδικού δικτύου, ηλικία του οδηγού, συστήματα ασφαλείας, άμεση παροχή ιατρικής φροντίδας.
Παραπλανητικά αίτια θανάτου
Είναι χαρακτηριστικό ότι αρκετές χώρες αρνούνται να κοινοποιήσουν ανάλογα στατιστικά στοιχεία ή φροντίζουν εντέχνως να τα αποκρύπτουν. Δεν λείπουν βέβαια και εκείνες που δυσκολεύονται να συμφωνήσουν στα αίτια θανάτου: αν, επί παραδείγματι, ένα θύμα τροχαίου αφήσει την τελευταία του πνοή στο νοσοκομείο αρκετές ώρες μετά το δυστύχημα, το πιθανότερο είναι να καταχωριστεί ως αίτιο θανάτου η «αναπνευστική ανεπάρκεια».
Παρ’ όλα τα υπάρχοντα προβλήματα, η ASIRT πέτυχε να συγκεντρώσει στοιχεία από τις ίδιες τις χώρες αλλά και από τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών, προκειμένου να συντάξει μια λίστα με στατιστικά στοιχεία για την ασφάλεια του διεθνούς οδικού δικτύου. Σύμφωνα με αυτά, οι δρόμοι με τη μεγαλύτερη ταξιδιωτική επικινδυνότητα συναντώνται ως επί το πλείστον στις χώρες του Τρίτου Κόσμου. Αρκετά εύγλωττη η περίπτωση της Νότιας Αφρικής: 3.000 άνθρωποι χάνουν τη ζωή τους από τρομοκρατικές ενέργειες σε σχέση με τις 10.000 που σκοτώνονται στους δρόμους.
Μερικές επισημάνσεις
– Πολλές χώρες δέχονται απότομα μεγάλο αριθμό τουριστών, με αποτέλεσμα το οδικό τους δίκτυο, η εκπαίδευση των οδηγών αλλά και ο εγχώριος κώδικας οδικής κυκλοφορίας (ΚΟΚ) να μην εγγυώνται την ασφάλεια των πολλαπλασιαζόμενων επισκεπτών.
– Σε κάποιες χώρες ο ΚΟΚ υπακούει σε ντόπιες παραδόσεις και απαγορεύσεις. Παράδειγμα οι ιερές αγελάδες που περιδιαβάζουν ανέμελες στους δρόμους της Ινδίας.
– Στην Ινδία ακολουθούν, επίσης, έναν άγραφο κώδικα σύμφωνα με τον οποίο «ο μικρός σταματάει, ο μεγάλος περνάει», ενώ τα περισσότερα αυτοκίνητα έχουν στο πίσω μέρος μια ταμπέλα που γράφει «Please, horn» (παρακαλώ, κορνάρετε). Μην την αγνοήσετε, διότι οι οδηγοί δεν κοιτάζουν καθρέφτες και αυτό λειτουργεί ως προειδοποίηση ότι βρίσκεστε πίσω τους ή ότι θα προσπεράσετε.
– Αποφεύγετε να ταξιδεύετε οδικώς τη νύχτα στις υπό ανάπτυξη χώρες. Αξίζει να σημειωθεί ότι σε αρκετές χώρες είθισται τα αυτοκίνητα να σβήνουν εντελώς τα φώτα τους, για λόγους οικονομίας, ώσπου να εμφανιστεί μπροστά τους άλλο όχημα.
– Πολλοί από τους δημοφιλέστερους προορισμούς ανά τον κόσμο οφείλουν τη γοητεία τους στο γεγονός ότι είναι δυσπρόσιτοι και ενίοτε επικίνδυνοι σε βουνά, με απότομες στροφές, σε δρόμους χωρίς προστατευτικά κιγκλιδώματα.
– Τα νοσοκομεία είναι λίγα, τα ασθενοφόρα σπανίζουν (σύμφωνα με παλαιότερη έρευνα, σε 73% επί του συνόλου των τροχαίων ατυχημάτων που εμπλέκουν αμερικανούς τουρίστες, το θύμα δεν μπόρεσε ποτέ να φτάσει στο νοσοκομείο).
– Μη διστάζετε να απαιτήσετε από τον οδηγό του ταξί ή του λεωφορείου να κόψει ταχύτητα ή και να σταματήσει, όταν εσείς το κρίνετε απαραίτητο.
– Φροντίστε να γνωρίζετε εγκαίρως τις γιορτές και τις ημέρες αργίας στη χώρα την οποία επισκέπτεστε, έτσι ώστε να αποφεύγετε την κυκλοφοριακή συμφόρηση και τα τροχαία.
– Προτιμήστε να νοικιάζετε δικό σας αυτοκίνητο από το να παίρνετε ταξί ή λεωφορείο. Είναι ίσως ο μοναδικός τρόπος να πάρετε την ασφάλειά σας στα χέρια σας.
(Φωτό προβολής: Shutterstock)
