Μία από τις κρισιμότερες περιόδους στη σύγχρονη ιστορία της και συγκεκριμένα από τον Απρίλιο του 1974 όταν ανατράπηκε η στρατιωτική δικτατορία, διανύει η Πορτογαλία, καθώς ο πρόεδρος της χώρας ξεκίνησε επαφές με τους αρχηγούς των πολιτικών κομμάτων δύο ημέρες μετά την παραίτηση του πρωθυπουργού Ζοζέ Σόκρατες, ενώ οι αγορές σπρώχνουν τη χώρα στον μηχανισμό διάσωσης ΕΕ-ΔΝΤ.
Την Πέμπτη, οι οίκοι αξιολόγησης Fitch Standard & Poor’s υποβάθμισαν την πιστοληπτική ικανότητα της χώρας, προειδοποιώντας με περαιτέρω πολλαπλή υποβάθμιση αν η χώρα δεν ζητήσει διεθνή βοήθεια και την ένταξη της στον μηχανισμό ευρω-στήριξης.
Το επιτόκιο στο 10ετές ομόλογο αναφοράς της χώρας σκαρφάλωσε στο 8% την Παρασκευή, υψηλότερο επίπεδο από το 1999. Το spread με τους γερμανικούς τίτλους διευρύνθηκε στις 474 μονάδες βάσης και τα ασφάλιστρα κινδύνου ανήλθαν στις 542 μονάδες.
Η πορτογαλική κρίση επισκίασε τη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ, ωστόσο στα συμπεράσματα της Συνόδου δεν υπάρχει αναφορά για τη χώρα, όπως και δεν υπάρχει ούτε για την Ιρλανδία.
Ο πρόεδρος της Πορτογαλίας Άνιμπαλ Καβάκο ντε Σίλβα συναντήθηκε το πρωί της Παρασκευής με την ηγεσία του Πράσινου Κόμματος και αργότερα το απόγευμα θα συναντηθεί με την ηγεσία του του Σοσιαλιστικού Κόμματος και του αντιπολιτευόμενου κεντροδεξιού Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος.
Ο πρόεδρος θα συναντηθεί με τους εκπροσώπους και των έξι κομμάτων που εκπροσωπούνται στο πορτογαλικό κοινοβούλιο, ώστε να διευρευνήσει το ενδεχόμενο σχηματισμού κυβέρνησης συνεργασίας, κάτι, όμως, που οι πολιτικοί αναλυτές θεωρούν απίθανο.
Σύμφωνα με δημοσκόπηση που δημοσιεύθηκε την Παρασκευή, αν γινόντουσαν σήμερα εκλογές το Σοσιαλημοκρατικό Κόμμα θα κέρδιζε άνετα την απόλυτη πλειοψηφία.
Η επόμενη κίνηση του Καβάκο Σίλβα θα είναι να συγκαλέσει το συμβουλευτικό σώμα, γνωστό ως Συμβούλιο του Κράτους, και εν συνεχεία να διαλύσει τη βουλή και να προκηρύξει εκλογές. Το νωρίτερο που μπορούν να γίνουν εκλογές είναι στα τέλη Μαΐου.
Ο Σόκρατες θα διατηρήσει όλες τις εξουσίες του μέχρι ο Καβάκο Σίλβα να αποδεθχεί την παραίτησή του, κάτι που που μπορεί να συμβεί με την σύγκληση του Συμβουλίου του Κράτους, πιθανώς μέσα στο Σαββατοκύριακο.
Είναι πολύ πιθανό ο Σόκρατες να παραμείνει υπηρεσιακός πρωθυπουργός με περιορισμένες εξουσίες μέχρι να σχηματιστεί μία νέα κυβέρνηση μετά τις εκλογές.
Σε ό,τι αφορά τις δανειακές ανάγκες της χώρας εκτιμάται ότι δεν θα έχει πρόβλημα να αποπληρώσει ομόλογα ύψους 4,3 δισ. ευρώ που λήγουν τον Απρίλιο, ωστόσο τα δύσκολα θα είναι τον Ιούνιο, όταν θα πρέπει να αποπληρώσει ομόλογα 4,9 δισ. ευρώ.
Τότε, ίσως αναγκαστεί να ζητήσει διεθνή βοήθεια και να προσφύγει στον μηχανισμό στήριξης.
Επιμένει στο «όχι»
Η Πορτογαλία «δεν έχει ανάγκη» από ένα διεθνές σχέδιο διάσωσης για να μπορέσει να αντιμετωπίσει τη δύσκολη δημοσιονομική της κατάσταση, δήλωσε την Παρασκευή από τις Βρυξέλλες ο απερχόμενος πρωθυπουργός της χώρας Ζοζέ Σόκρατες.
«Η Πορτογαλία δεν χρειάζεται ένα σχέδιο διάσωσης και θα διατηρήσω αυτήν τη θέση για να υπερασπιστώ τη χώρα μου. Επειδή γνωρίζω τί σήμαινε αυτό για την Ιρλανδία και την Ελλάδα και δεν εύχομαι το ίδιο πράγμα για τη χώρα μου», δήλωσε ο Σόκρατες σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε μετά τη διήμερη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ.
«Η Πορτογαλία πρέπει να καθιερωθεί ως μια χώρα που μπορεί να λύσει μόνη της τα προβλήματά της», προσέθεσε, χαρακτηρίζοντας «παιδιάστικη» την ιδέα της υποβολής αιτήματος στο Ταμείο για να βοηθήσει τη χώρα του.