Των Helene Cooper και David E. Sanger
Όλες οι διαβουλεύσεις σχετικά με το τι είδους στρατιωτική δράση έπρεπε να αναληφθεί κατά του συνταγματάρχη Μουαμάρ Καντάφι δεν κατάφεραν να απαντήσουν στο βασικότερο ερώτημα: Ο πόλεμος γίνεται αποκλειστικά για την προστασία των πολιτών της Λιβύης ή για την εκπλήρωση του αντικειμενικού στόχου του προέδρου Ομπάμα, ότι ο συνταγματάρχης Καντάφι «πρέπει να φύγει»; «Δεν τον κυνηγάμε» δήλωσε από το Πεντάγωνο ο αντιναύαρχος Γουίλιαμ Γκόρτνεϊ, τη στιγμή που τα μέσα ενημέρωσης μετέδιδαν ότι δυνατές εκρήξεις σημειώθηκαν στο σύμπλεγμα κατοικιών του Καντάφι.
Αυτό αποτελεί ξεκάθαρη απόδειξη του ότι όποιες και να είναι οι διατυπωμένες προθέσεις, τα στρατιωτικά πλήγματα από τη Βρετανία, τη Γαλλία και τις Ηνωμένες Πολιτείες απειλούν την ίδια την κυβέρνηση της Λιβύης. Αλλά υπάρχει και ο κίνδυνος ο συνταγματάρχης Καντάφι να μη φύγει από την εξουσία μόνο με τους αεροπορικούς βομβαρδισμούς. Αυτό εγείρει το ερώτημα εάν οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι σύμμαχοί τους επιστρατεύουν αρκετές δυνάμεις προκειμένου να επικρατήσουν στρατιωτικά. Η καθυστέρηση στην απόφαση για επίθεση περιέπλεξε τον δρόμο που οδηγεί στο τέλος. «Ελπίζω να μην είναι πολύ αργά» είπε ο Ρεπουμπλικανός γερουσιαστής Τζον Μακ Κέιν σε εκπομπή του CNN. Και πρόσθεσε: «Προφανώς αν είχαμε λάβει την απόφαση πριν από δύο εβδομάδες, μία ζώνη απαγόρευσης πτήσεων θα ήταν αρκετή. Τώρα αυτό δεν αρκεί. Πρέπει να γίνουν περισσότερες προσπάθειες».
Ειδικοί στην περιοχή, ακόμη και μερικοί κυβερνητικοί αξιωματούχοι, αναγνωρίζουν ότι η απομάκρυνση του συνταγματάρχη Καντάφι θα ήταν πιο εύκολη αν η διεθνής επίθεση πραγματοποιείτο όταν οι αντάρτες έδειχναν να έχουν το «πάνω χέρι» και όχι όταν η αντικαθεστωτική δράση περιορίσθηκε στη Βεγγάζη και στα περίχωρά της. Για τον κ. Ομπάμα, ο οποίος δήλωσε ουσιαστικά ότι ο Καντάφι έχασε κάθε δικαίωμα να κυβερνά, το πρόβλημα είναι ότι η εντολή του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών δεν εγκρίνει ρητώς την απομάκρυνση του Καντάφι. Έτσι ο κ. Ομπάμα τώρα λέει ότι ο σκοπός της επιχείρησης είναι περιορισμένος: χρήση βίας για την προστασία των πολιτών και για την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας.
Βέβαια, η ζημιά στο καθεστώς της Τρίπολης είναι ήδη σημαντική. Η «ραχοκοκαλιά» της αεροπορικής άμυνας έχει καταστραφεί, οι αεροπορικές του δυνάμεις είναι καθηλωμένες στο έδαφος, οι χερσαίες δυνάμεις στα ανατολικά της χώρας είναι αποδυναμωμένες και οι γραμμές ανεφοδιασμού διακόπτονται. Και ενώ η φυσική εξόντωση του Καντάφι δεν αποτελεί διακηρυγμένο στόχο, ο αμερικανός αντιναύαρχος Γκόρτνεϊ είπε: «Αν τύχει και βρίσκεται κάπου και επιθεωρεί στρατιωτικές εγκαταστάσεις και εμείς δεν έχουμε ιδέα αν είναι εκεί ή όχι, τότε…». Δεν ολοκλήρωσε τη φράση του.
Από την άλλη, αν ο Καντάφι καταφέρει να παραμείνει στην εξουσία, τότε η αποστολή των Ηνωμένων Πολιτειών και των Ηνωμένων Εθνών θα μοιάζει αποτυχημένη, προειδοποιούν πολιτικοί αναλυτές. «Ο Μπαράκ Ομπάμα είπε στον Καντάφι να φύγει. Αν δεν φύγει το κύρος της Αμερικής κινδυνεύει» σχολίασε ο Στίβεν Κλέμονς του New American Foundation.
Ο Στέφεν Τζ. Χάντλεϊ, πρώην σύμβουλος του προέδρου Τζορτζ Γ. Μπους και αρχιτέκτονας της εισβολής στο Ιράκ το 2003, είπε: «Παρατηρούμε μία ανακολουθία μεταξύ των όσων έχει δηλώσει ο πρόεδρος για το τι θέλουμε να επιτύχουμε ως έθνος, του τι εγκρίνει το Συμβούλιο Ασφαλείας και των μέσων τα οποία είμαστε διατεθειμένοι να παρέχουμε». Η αμερικανική κυβέρνηση υποστήριζε ότι τα χέρια της ήταν δεμένα μέχρι να αποφασίσει το Συμβούλιο Ασφαλείας και ο Αραβικός Σύνδεσμος – και λέει ότι τώρα δεν είναι πολύ αργά. Υποστηριζόμενοι από τους συμμαχικούς αεροπορικούς βομβαρδισμούς, λένε οι κυβερνητικοί αξιωματούχοι, οι αντάρτες θα έχουν την ευκαιρία να επανακτήσουν τις δυνάμεις τους. Και μετά;
