Σήμα κινδύνου εκπέμπουν τα πανεπιστήμια και τα τεχνολογικά ιδρύματα της χώρας για την οικονομική τους κατάσταση, αλλά την ίδια ώρα οι προσπάθειές τους για την αναζήτηση νέων πόρων καρκινοβατούν, αν δεν είναι ανύπαρκτες, και μόνη λύση μοιάζουν οι περικοπές.
«Βουλιάζουμε, δεν έχουμε χρήματα για την κάλυψη των βασικών μας αναγκών», διαμαρτύρεται ο πρόεδρος του ΤΕΙ Πειραιά, κ. Λαζ. Βριζίδης.
«Ζούμε μια σκληρή κατάσταση. Η πρώτη κίνηση μας θα είναι να κόψουμε το 1/3 του προσωπικού φύλαξης των κτιρίων μας, ώστε να εξοικονομήσουμε χρήματα για έξοδα όπως η σίτιση των φοιτητών», αναφέρει ο αντιπρύτανης του πανεπιστημίου Αθηνών κ. Θ. Σφηκόπουλος.
«Είμαστε ήδη με πέντε εκατομμύρια λιγότερα από τις ανελαστικές μας δαπάνες», συμπληρώνει ο πρύτανης του Αριστοτέλειου πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης κ. Γ. Μυλόπουλος.
Τα πανεπιστήμια στην εποχή της κρίσης αναζητούν προσανατολισμό. Με προϋπολογισμούς μειωμένους κατά περίπου 35% σε σχέση με πέρυσι και το πρόγραμμα των δημοσίων επενδύσεων τους σχεδόν ανύπαρκτο, οι επιλογές τους πρέπει να αλλάξουν, αν θέλουν να βρουν χρηματοδότηση.
Αλλά, όπως φαίνεται, το μόνο που κάνουν προς στιγμήν, όχι μόνο με δική τους ευθύνη, είναι να κόβουν απ’ όπου μπορούν, προχωρώντας πάντως εξ ανάγκης και σε έναν στοιχειώδη εξορθολογισμό της λειτουργίας τους.
Εισαγωγή εναλλακτικών μορφών ενέργειας, έλεγχος των τηλεφωνικών κλήσεων, κλείσιμο των κυλικείων που λειτουργούν από επιχειρηματίες σε πανεπιστημιακούς χώρους είναι τα άμεσα μέτρα, που «σώζουν» μεν κάποια χρήματα, αλλά δεν φέρνουν νέα.
«Τα χρήματα της κρατικής χρηματοδότησης προς τα πανεπιστήμια έχουν κοπεί δραστικά, αλλά εκείνο που δεν καταλαβαίνω είναι γιατί δεν προχωρούν ούτε καν τα προγράμματα των κοινοτικών κονδυλίων» λέει η γενική γραμματέας της Ομοσπονδίας των καθηγητών ΑΕΙ κυρία Ευγενία Μπουρνόβα, επαναφέροντας το θέμα των γιγαντιαίων προγραμμάτων του «Θαλή» και του «Ηράκλειτου» που, όπως λέει, δεν έχουν ακόμη «ξεπαγώσει».
Παρά τους νέους όρους που θεσπίστηκαν για την αξιολόγηση των ερευνητικών προγραμμάτων, η κυρία Μπουρνόβα αναφέρει ότι τα προγράμματα του «Θαλή» και του «Ηράκλειτου» δεν έχουν ακόμη αξιοποιηθεί από τα πανεπιστήμια με αποτέλεσμα η ερευνητική τους δραστηριότητα να παραμένει στάσιμη.
«Είμαστε πραγματικά σε τραγική κατάσταση», λέει η κυρία Μπουρνόβα. «Έξι χρόνια τα ελληνικά πανεπιστήμια δεν έχουν πάρει ούτε ένα ευρώ από το κράτος για έρευνα και τώρα αναγκαζόμαστε να πληρώνουμε από την τσέπη μας μέχρι και τα γραμματόσημα που χρησιμοποιούμε για την αλληλογραφία με συναδέλφους μας», τονίζει.
«Τα πανεπιστήμια έχουν εξαντλήσει το όριο των οικονομικών. Αν η κατάσταση που ζούμε συνεχιστεί θα βουλιάξουμε», προειδοποιεί η γενική γραμματέας της ΠΟΣΔΕΠ. Ωστόσο όλοι, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων, δεν κάνουν τίποτα άλλο παρά οικονομία, απλώς καθυστερώντας το ναυάγιο, που οι ίδιοι προβλέπουν.
«Κόβουμε από τη φύλαξη και τα… τηλέφωνα»
«Η στενότητα που αντιμετωπίζουμε εφέτος είναι μεγάλη», λέει ο κ. Σφηκόπουλος, εκ μέρους του πανεπιστημίου Αθηνών. «Πολλά πανεπιστήμια δεν αντέχουν. Εμείς πληρώνουμε ετησίως 7 εκατομμύρια ευρώ μόνο για τη ΔΕΗ, ενώ πήραμε 30 εκατομμύρια συνολικά».
Ποια είναι τα υπόλοιπα έξοδα του Ιδρύματος; Πολλά. Τρεισήμισι εκατομμύρια ετησίως για την καθαριότητα, τρεισήμισι για την φύλαξη, περίπου 2 εκατομμύρια για τα τηλέφωνα και ένα μεγάλο ποσό που δεν μπορεί να υπολογιστεί ακόμη για εφέτος για την σίτιση των φοιτητών.
Όσον αφορά το τελευταίο θέμα, οι πρυτανικές αρχές του Ιδρύματος βρίσκονται σε διαπραγματεύσεις για την μείωση των ποσών που πληρώνονται στις εταιρείες και τα εστιατόρια που χρησιμοποιεί το πανεπιστήμιο. «Η κατάσταση είναι πολύ σκληρή» λέει ο κ. Σφηκόπουλος.
Έλεγχος ταυτοτήτων και πανεπιστημιακά κυλικεία
«Εφέτος κόπηκαν 15 εκατομμύρια ευρώ από τον προϋπολογισμό μας» λέει ο πρύτανης του Αριστοτέλειου πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης κ. Γ. Μυλόπουλος.
Πως απαντά η πρυτανική αρχή; Με πρόγραμμα περιστολής των δαπανών. Δυο εκατομμύρια ευρώ κόπηκαν από τις εργολαβίες καθαριότητας, δημιουργήθηκε μητρώο εργαζομένων για να προσδιοριστεί το κόστος της εργασίας τους, ελέγχεται πλέον αυστηρά η φοιτητική ταυτότητα για την είσοδο στα εστιατόρια του Ιδρύματος.
Επίσης, όπως λέει ο κ. Μυλόπουλος, τα κυλικεία του πανεπιστημίου τα λειτουργεί πλέον εταιρεία του πανεπιστημίου, ώστε να κρατούνται οι αμοιβές χαμηλές και τα προϊόντα φρέσκα. «Αναζητούμε πράσινους εναλλακτικούς τρόπους για την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών του πανεπιστημίου, όπως τα φωτοβολταϊκά συστήματα, για να εξοικονομήσουμε χρήματα», προσθέτει.
Με φυσικό αέριο, αλλά διαρροή καθηγητών
Στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών έχει ήδη εγκατασταθεί φυσικό αέριο και έχει μπει πλαφόν στα τηλέφωνα για να ελέγχεται η δαπάνη τους.
«Οι περικοπές που γίνονται είναι απίστευτες και εκείνο που με ανησυχεί είναι ότι αρχίζουμε να χάνουμε λαμπρούς καθηγητές, οι οποίοι στρέφονται πλέον σε άλλες εργασίες ή σε ξένα πανεπιστήμια», δηλώνει ο πρύτανης του Ιδρύματος κ. Γρ. Πραστάκος.
«Ο φόβος να χάσουμε το πνευματικό κεφάλαιο και την ορμή που έχουμε σήμερα για έρευνα είναι ο σοβαρότερος από όλους» λέει ο κ. Πραστάκος. «Η περιουσία ενός πανεπιστημίου είναι το πνευματικό του κεφάλαιο. Δεν αποτιμώ το κτίριο μας στην οδό Πατησίων. Αν χάσω το πνευματικό μας κεφάλαιο θα μου μείνουν οι τοίχοι. Τι να τους κάνω;» αναρωτιέται.
Στάση πληρωμών στο ΤΕΙ Πειραιά
Η διοίκηση του ΤΕΙ Πειραιά έχει από καιρό χτυπήσει το σήμα κινδύνου για τη λειτουργία του. «Δεν υπάρχουν καθόλου χρήματα» λέει ο πρόεδρος του Ιδρύματος κ. Λαζ. Βριζίδης.
«Δεν έχουμε πάρει ακόμη ούτε καν την πρώτη δόση των χρημάτων του νέου έτους. Απλά δεν πληρώνουμε κανέναν. Δεν ξέρω που οδηγούμαστε»…
