«Μηχανισμό» εξυγίανσης των οικονομικών των πολιτικών κομμάτων που θα σέβεται ωστόσο την αυτονομία τους και την ισότιμη αντιμετώπισή τους επεξεργάζεται η κυβέρνηση στο πλαίσιο των νέων ρυθμίσεων που προωθεί για το χτύπημα του μαύρου πολιτικού χρήματος.
Τα μέτρα τα οποία θα ληφθούν κρίνονται αναγκαία μετά τη διαπίστωση ότι τα πολιτικά κόμματα απειλούνται με οικονομικό κραχ, καθώς μόνο για την εξυπηρέτηση των δανείων που έχουν συνάψει με τις τράπεζες έχουν υποθηκεύσει την κρατική επιχορήγηση έως και το 2017, γεγονός που αντικειμενικά υπονομεύει οποιαδήποτε προσπάθεια για τη θέσπιση κανόνων διαφάνειας.
Ο υπουργός Εσωτερικών κ. Ι. Ραγκούσης, που επεξεργάζεται τις νέες ρυθμίσεις για το πολιτικό χρήμα, έχει αποφασίσει, σύμφωνα με πληροφορίες που διαθέτει «Το Βήμα», να θεσπίσει, μεταξύ άλλων, αυστηρούς όρους και προϋποθέσεις για το δανεισμό των κομμάτων από τις τράπεζες με εγγύηση την κρατική επιχορήγηση, να απαγορεύσει τον δανεισμό για την κάλυψη προεκλογικών δαπανών και να επιβάλει δραστικές περικοπές στο τρίπτυχο «επικοινωνία, προβολή και πολιτική διαφήμιση».
«Δεν έχουν νόημα οι απαγορεύσεις της χρηματοδότησης των κομμάτων από φυσικά ή και νομικά πρόσωπα αν δεν εξυγιανθούν τα οικονομικά τους» επισημαίνουν στελέχη του υπουργείου Εσωτερικών. «Το γεγονός και μόνο ότι τα κόμματα βάζουν υποθήκη την κρατική επιχορήγηση και δανείζονται τεράστια ποσά από τις τράπεζες συνιστά μία έμμεση χρηματοδότηση που υπονομεύει την αξιοπιστία των νέων μέτρων για τη διαφάνεια και το χτύπημα του μαύρου πολιτικού χρήματος».
Είναι χαρακτηριστικό ότι μόνον τα δύο μεγάλα κόμματα, το ΠαΣοΚ και η ΝΔ, έχουν υποθηκεύσει την κρατική επιχορήγηση έως το 2017 για δάνεια τα οποία έχουν συνάψει με τις τράπεζες ύψους 233.800.000 ευρώ. Αναλυτικά, το ΠαΣοΚ χρωστά 98.800.000 ευρώ στην Αγροτική Τράπεζα με λήξη σύμβασης το 2013, 10.000.000 ευρώ στην Marfin Bank με λήξη σύμβασης το 2015 και 5.000.000 ευρώ στην Τράπεζα Πειραιώς με λήξη σύμβασης το 2015.
Συνολικά δηλαδή χρωστά 113.800.000 ευρώ.
Η Νέα Δημοκρατία χρωστά 105.000.000 στην Αγροτική Τράπεζα με λήξη σύμβασης το 2013 και 15.000.000 ευρώ στην Τράπεζα Πειραιώς με λήξη σύμβασης το 2015. Τα συνολικά δάνεια του κόμματος υπερβαίνουν τα 120.000.000 ευρώ. Αντιθέτως, μικρά σχετικά ποσά συγκριτικά με τη ΝΔ και το ΠαΣοΚ, χρωστούν τα μικρά κόμματα. Το ΚΚΕ χρωστά 4.402.054 ευρώ στην Εθνική Τράπεζα με λήξη σύμβασης το 2010, ο ΣΥΡΙΖΑ 6.000.000 ευρώ στην Εθνική Τράπεζα με λήξη σύμβασης το 2014 και οι Οικολόγοι Πράσινοι 800.000 ευρώ με λήξη σύμβασης το 2010. Το μόνο κόμμα που δεν έχει «άνοιγμα» στις τράπεζες είναι το ΛΑΟΣ.
Στελέχη πάντως του υπουργείου Εσωτερικών είναι κατηγορηματικά: «Οποιαδήποτε ρύθμιση κι αν επιλεγεί τελικά για τα χρέη των πολιτικών κομμάτων δεν θα οδηγεί σε χαριστικές πράξεις». Γεγονός είναι πάντως ότι στα σχέδια της κυβέρνησης, εκτός των μέτρων που αναφέρθηκαν και έχουν σχέση με τους όρους και τις προϋποθέσεις δανεισμού, είναι να απαγορευθεί στο μέλλον στα πολιτικά κόμματα να βάζουν ως υποθήκη στην κρατική επιχορήγηση για να συνάπτουν δανειακές συμβάσεις με τις τράπεζες.
Εκτός τούτου, δέσμευση της κυβέρνησης είναι «να υπάρξει μείωση του ύψους της τακτικής και εκλογικής κρατικής χρηματοδότησης των κομμάτων με αλλαγή του τρόπου υπολογισμού της». Η τακτική κρατική επιχορήγηση των κομμάτων το 2009– έτος εκλογών– έφθασε τα 68,2 εκατομμύρια ευρώ, ενώ το 2010 περιορίσθηκε σε 52,7 εκατομμύρια ευρώ, ποσό το οποίο ωστόσο δεν επαρκεί, όπως όλα δείχνουν, για την κάλυψη των δανειακών αναγκών, τουλάχιστον, των δύο μεγάλων κομμάτων.
Η κυβέρνηση μέσω του νέου θεσμικού πλαισίου για τη διαφάνεια δεν μπορεί να υπαγορεύσει κανόνες για τον τρόπο λειτουργίας των πολιτικών κομμάτων, το προσωπικό που απασχολούν, το κόστος των ενοικίων των γραφείων τους κ.ά. Θα υπάρξουν όμως σαφείς ρυθμίσεις για τα έσοδα και τις πηγές τους, καθώς και τις προεκλογικές δαπάνες κομμάτων και υποψηφίων βουλευτών, στην κατεύθυνση πάντα του περιορισμού τους. Ως «μπούσουλας» θα ληφθούν τα μέτραπου υιοθετήθηκαν για τον περιορισμό των δαπανών των συνδυασμών και των υποψηφίων στις αυτοδιοικητικές εκλογές. Θα θεσπιστούν, με άλλα λόγια, περιορισμοί στις γιγαντοαφίσες, στις δαπάνες για την προβολή των κομμάτων, στα εκλογικά κέντρα κ.λπ.
Ταυτόχρονα, θα υιοθετηθούν κανόνες διαχείρισης και δημοσιότητας των οικονομικών των κομμάτων και των υποψηφίων βουλευτών, ώστε να εξασφαλίζεται η διαφάνεια για το σύνολο των εσόδων και των δαπανών τους. Έτσι δεν μειώνεται μόνον το ύψος των προεκλογικών δαπανών κομμάτων και υποψηφίων, δεν καταργείται η αναχρονιστική και αδιαφανής άντληση εσόδων μέσω της διάθεσης «κουπονιών», δεν υποχρεούνται τα κόμματα να «διακινούν» έσοδα και δαπάνες μέσω τραπεζικών λογαριασμών και να τηρούν βιβλία τρίτης κατηγορίας, αλλά θεσπίζεται και η υποχρέωσή τους, τόσο των ιδίων όσο και των υποψήφιων βουλευτών, να αναρτούν σε κεντρική βάση δεδομένων που είναι θα είναι εγκατεστημένη μάλλον στο υπουργείο Εσωτερικών όλα τα έσοδα και τις δαπάνες τους μνημονεύοντας τα αντίστοιχα παραστατικά. Η ανωτέρω βάση δεδομένων θα είναι προσβάσιμη σε κάθε πολίτη.
Η μη τήρηση της υποχρέωσης δημοσιοποίησης στην Κεντρική Βάση Δεδομένων θα συνιστά ακόμη και λόγο έκπτωσης από το βουλευτικό αξίωμα.
Ήδη οι επιτροπές ελέγχου που συστήθηκαν για τις αυτοδιοικητικές εκλογές εξετάζουν την επιβολή ποινών σε δύο περιπτώσεις υποψηφίων στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας για τους οποίους διαπιστώθηκε ότι δεν ανάρτησαν έγκαιρα στο Διαδίκτυο τις προεκλoγικές τους δαπάνες. Ταυτόχρονα, εξετάζονται 17 καταγγελίες για παραβάσεις από υποψήφιους στην Περιφέρεια Αττικής, μία καταγγελία για τα Ιόνια Νησιά, τρεις καταγγελίες για τη Δυτική Ελλάδα, μία καταγγελία για τη Στερεά Ελλάδα και μία καταγγελία για το Νότιο Αιγαίο. Η εξέταση αυτών των καταγγελιών, που αφορούν παραλείψεις για ανάρτηση των δαπανών στο Διαδίκτυο, είναι ανεξάρτητες από τα πορίσματα τα οποία θα συντάξουν οι επιτροπές ελέγχου και θα δημοσιοποιηθούν ως τον Ιούνιο 2011 για τις παραβάσεις της εκλογικής νομοθεσίας. «Δεν θα πρέπει να εκπλαγούν ορισμένοι αν υπάρξουν και εκπτώσεις εκλεγμένων» τονίζουν στελέχη του υπουργείου.
