Παρακολουθώ εδώ και αρκετό καιρό _ όντας αρχαιότερος τόσο στην πολιτική όσο φευ… και στην ηλικία! _ την κοινοβουλευτική διαδρομή του σημερινού υπουργού Δικαιοσύνης. Οφείλω να ομολογήσω ότι η έως τώρα πορεία του είναι θετική. Εξεπλάγην λοιπόν όταν πρόσφατα είδα να αναγγέλλει, με πολλές τυμπανοκρουσίες μάλιστα, σχέδιο νόμου που θα κατατεθεί για ψήφιση στη Βουλή με το οποίο τροποποιείται ο ισχύων νόμος «περί ευθύνης υπουργών». Διερωτήθηκα _ και νομίζω βάσιμα _ πώς ο κατά τα άλλα σοβαρός κ. Καστανίδης υπέπεσε σε αυτόν τον έσχατο λαϊκισμό. Διότι λαϊκισμός είναι να εκτρέφονται υπέρμετρες προσδοκίες στην κοινή γνώμη για κάθαρση, η οποία απαιτεί «όλα στο φως» και «όποιος φταίει θα πληρώσει», κατά την ευφυή επισήμανση του Γιάννη Πρετεντέρη («Το Βήμα», 16 Ιανουαρίου 2011).
Ας είμαστε τουλάχιστον ειλικρινείς. Ας μη δημιουργούμε στον λαό φρούδες ελπίδες. Ας σταματήσουμε επιτέλους να επιρρίπτουμε ευθύνες στους δικαστές, οι οποίοι δεν κάνουν τίποτε άλλο από το να εφαρμόζουν τις συνταγματικές διατάξεις τις οποίες εμείς ψηφίσαμε. Διότι είναι σε όλους γνωστό ότι και η διαδικασία και η σύντομη παραγραφή των αδικημάτων των υπουργών προσδιορίστηκαν από το άρθρο 86 του Συντάγματος, το οποίο ψηφίστηκε και από τα δύο μεγάλα κόμματα κατά την πρόσφατη αναθεώρηση του Συντάγματος.
Τα δύο μεγάλα κόμματα συνέπραξαν στο να δεχθούν τη σύντομη παραγραφή _ που ουσιαστικά οδηγεί στην ατιμωρησία _ από τον φόβο μήπως όταν το αντίπαλο κόμμα έρθει στην εξουσία παραπέμψει, για ψηφοθηρικούς και μόνο λόγους, τους διατελέσαντες υπουργούς χωρίς τεκμηριωμένες αποδείξεις στο Ειδικό Δικαστήριο. Ετσι λοιπόν τα δύο κόμματα, για να «έχουν το κεφάλι τους ήσυχο», κατέληξαν… στην ατιμωρησία.
Και τώρα τι γίνεται; Το ερώτημα παραμένει στον απλό πολίτη. Θα μείνουν ατιμώρητοι όσοι αποδεδειγμένα πλούτισαν σε βάρος του δημοσίου χρήματος; Το μόνο που πρέπει να γίνει είναι το κράτος με τους μηχανισμούς που διαθέτει να αναζητήσει και να πάρει πίσω όλα τα ανόμως κτηθέντα (π.χ. ακίνητα, καταθέσεις, μετοχές, κτλ.) από τους παρανομήσαντες υπουργούς. Ετσι τουλάχιστον θα υπάρξει μερική απόδοση δικαιοσύνης και μερική ικανοποίηση της κοινής γνώμης.
Αυτό για σήμερα, για αύριο όμως; Αν τα κόμματα θέλουν να θέσουν «τον δάκτυλο επί τον τύπο των ήλων» έναν δρόμο έχουν. Να διατυπώσουν και να δημοσιοποιήσουν από τώρα το ακριβές περιεχόμενο της διατάξεως την οποία θα δεσμευτούν να περιλάβουν στην προσεχή αναθεώρηση του Συντάγματος, η οποία έχουν συμφωνήσει ότι θα αρχίσει το 2013. Το περιεχόμενο δε πρέπει να οδηγεί στην κατάργηση της προκλητικής παραγραφής και στην ανάθεση της διερευνήσεως της τελέσεως του αδικήματος στη Δικαιοσύνη.
Πρόσφατα διατυπώθηκε η άποψη ότι η επόμενη Βουλή πρέπει να κηρυχθεί αναθεωρητική, με συμφωνία όλων των κομμάτων, κατά παρέκκλιση του Συντάγματος. Δέχομαι ότι η πενταετής προθεσμία που θέτει το Σύνταγμα ως προϋπόθεση για την έναρξη της αναθεωρήσεως είναι πολύ μεγάλη. Δέχομαι ότι σε κανένα άλλο ευρωπαϊκό Σύνταγμα δεν υπάρχουν τόσο αυστηροί περιοριστικοί όροι. Αν κατά την προσεχή αναθεώρηση τα κόμματα κρίνουν ότι πρέπει να μεταβληθούν οι προϋποθέσεις της αναθεωρήσεως, ας το πράξουν τότε.
Διότι κατά την ίδια λογική η συμφωνία των κομμάτων μπορεί να μεταβάλει υφιστάμενη συνταγματικά ρύθμιση χωρίς καν να υπάρχει προσφυγή στις διαδικασίες της αναθεωρήσεως. Ετσι όμως ανοίγεται ένας δρόμος που μπορεί να μεταβάλει το Σύνταγμά μας σε… κουρελόχαρτο. Πιστεύω στην ακριβή τήρηση των συνταγματικών διατάξεων. Για αυτό δεν μπορώ να δεχθώ ότι η συμφωνία των κομμάτων μπορεί να «ευλογήσει» τη συνταγματική εκτροπή. Το Σύνταγμα πρέπει να το διαφυλάξουμε ως κόρην οφθαλμού.
* Ο κ. Ιωάννης Μ. Βαρβιτσιώτης είναι πρώην υπουργός Δικαιοσύνης.
