Η συγκρότηση Επιτροπής για το έργο του Νίκου Καζαντζάκη, η οποία συστήνεται με απόφαση του Υπουργείου Πολιτισμού, χαροποιεί ασφαλώς τους αναγνώστες και τους μελετητές του έργου του μεγάλου κρητικού συγγραφέα.
Αποστολή της θα είναι, όπως σημειώνεται στην απόφαση της 27ης Δεκεμβρίου, η επανέκδοση των έργων του Καζαντζάκη με ερμηνευτικά σχόλια και σημειώσεις από έγκυρους μελετητές σε καλαίσθητες εκδόσεις, η συγκέντρωση των ανέκδοτων κειμένων του (αλληλογραφία, ημερολόγια κτλ.) και των κειμένων που έχουν δημοσιευθεί σε περιοδικά και εφημερίδες, η έκδοσή τους με ερμηνευτικά σχόλια και εισαγωγές και η κυκλοφορία νέων μεταφράσεων, στις περιπτώσεις που είναι αναγκαίο.
Ενδεχομένως η απόφαση για την επανέκδοση των έργων του Ν. Καζαντζάκη να βάλει πραγματικά ένα τέλος στη δικαστική διαμάχη για την εκδοτική τύχη του έργου του, που ακόμη διεξάγεται ανάμεσα στον δικαιούχο των πνευματικών δικαιωμάτων του έργου του Καζαντζάκη κ. Πάτροκλο Σταύρου, υιοθετημένο γιο της Ελένης Καζαντζάκη στον οποίο εκείνη μεταβίβασε τις Εκδόσεις Ελένη Καζαντζάκη, με τις εγγονές της αδελφής του συγγραφέα Θεοδώρα και Αναστασία Σακλαμπάνη και τη Διεθνή Εταιρεία Φίλων Νίκου Καζαντζάκη.
«Ο κ. Σταύρου δεν ενδιαφέρεται για την προαγωγή, την προβολή και την ψηφιοποίηση του έργου του Καζαντζάκη ούτε για τη συγκέντρωση και έκδοση του θησαυρού των επιστολών και άρθρων του που βρίσκονται σκορπισμένα σε εφημερίδες και περιοδικά» επανέλαβε σε τηλεφωνική επικοινωνία με το «Βήμαonline» ο δικηγόρος Γιώργος Στασινάκης, επικεφαλής της Εταιρείας.
Τα έργα ενός από τους μεγαλύτερους λογοτέχνες μας και από τους πιο δημοφιλείς στο εξωτερικό, πρεσβευτή μαζί με τον ποιητή Καβάφη της νεοελληνικής λογοτεχνίας, κυκλοφορούν σε παλιομοδίτικες ανεπαρκείς εκδόσεις ενώ πολλά είναι δυσεύρετα στα βιβλιοπωλεία.
Οι εκδοτικές τύχες του Νίκου Καζαντζάκη στην Ελλάδα και στο εξωτερικό (δημοσιεύσεις, μεταφράσεις, κριτική εισαγωγή και ερμηνευτικά σχόλια, αισθητική των εκδόσεων, προοπτικές) ήταν το θέμα που απασχόλησε τις εργασίες διεθνούς συνεδρίου που διεξήχθη στη Μυρτιά Κρήτης τον Ιούνιο του 2009, το οποίο εξέδωσε και σχετικό ψήφισμα. Την ίδια εποχή 4.008 προσωπικότητες των Γραμμάτων, των Τεχνών, της Πολιτικής και συλλογικών φορέων, από 92 χώρες, υπέγραψαν ανοιχτή επιστολή προς την ελληνική Πολιτεία για να επιληφθεί του θέματος.
Το Γραφείο του Πρωθυπουργού ενδιαφέρθηκε για την υπόθεση την οποία χαρακτήρισε «εθνικό θέμα» το οποίο «παρακολουθεί σοβαρά». Σήμερα βλέπουμε την ευόδοση αυτής της κινητοποίησης.
«Εκτιμώ ότι ο κ. Σταύρου θα προσφύγει στα δικαστήρια, διότι είναι πρωτότυπο με μια τέτοια απόφαση να θίγονται τα πνευματικά δικαιώματά του επί του έργου του Νίκου Καζαντζάκη. Βασικό δικαίωμα του δικαιούχου είναι η απόφαση να εκδίδει ή να μην εκδίδει έργα», είπε, σε τηλεφωνική επικοινωνία με το «Βήμαonline», ο κ. Αντώνης Βγόντζας, δικηγόρος του κ. Σταύρου, και επιφυλάχθηκε να προβεί σε ανακοίνωση προς τα Μέσα μόλις του κοινοποιηθεί η απόφαση του υπουργείου.
«Ζητάμε μέσω συνεργασίας να δώσουμε ζωντάνια σε αυτό το μνημειώδες έργο» ήταν η κατακλείδα της επιστολής που συνέταξε και απέστειλε προς τον κ. Σταύρου ο αναπληρωτής καθηγητής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου της Θεσσαλονίκης Δημήτριος Γουνελάς, μέλος της Επιτροπής, ενημερώνοντάς τον για την κινητοποίηση για το έργο του Καζαντζάκη και ζητώντας τη συνεργασία του.
Ο ίδιος έχει στα χέρια του 3.000 επιστολές από την αλληλογραφία Καζαντζάκη που πρόκειται να εκδοθεί στα αγγλικά από το PrincetonUniversityPress με επιμέλεια του καθηγητή Πίτερ Μπίαν και περιμένει την άδεια του κ. Σταύρου για τη μετάφραση και την έκδοσή τους στα ελληνικά. Εντεκα χρόνια παιδευόταν ο ιταλός εκδότης Νικολά Κροτσέτι για να λάβει την άδεια να κυκλοφορήσει στα ιταλικά τον «Ζορμπά» και την «Οδύσσεια» του Καζαντζάκη.
Ευχή είναι να επιτευχθεί εντέλει συνεργασία κληρονόμων και Επιτροπής και να έχουμε έγκυρες και ενδιαφέρουσες εκδόσεις πριν από το 2028, οπότε και περνούν τα 70 χρόνια από τον θάνατο του συγγραφέα και ελευθερώνονται τα πνευματικά δικαιώματα επί του έργου του.
Στην επιτροπή που συγκροτεί το υπουργείο Πολιτισµού συμμετέχουν: Αθανάσιος Αγαθός (λέκτορας Νεοελληνικής Φιλολογίας Πανεπιστηµίου Αθηνών), Γιώργης Γιατροµανωλάκης (οµότιµος καθηγητής Πανεπιστηµίου Αθηνών), ?ηµήτριος Γουνελάς (αναπληρωτής καθηγητής Νεοελληνικής Φιλολογίας Πανεπιστηµίου Θεσσαλονίκης), Αγγελος ?εληβορριάς (διευθυντής Μουσείου Μπενάκη), Σταύρος Ζουµπουλάκης (διευθυντής περιοδικού «Νέα Εστία»), Τάκης Θεοδωρόπουλος (συγγραφέας, πρόεδρος Εθνικού Κέντρου Βιβλίου), Μιχάλης Κοπιδάκης (καθηγητής Κλασικής Φιλολογίας Πανεπιστηµίου Αθηνών), Ελπινίκη Νικολουδάκη-Σουρή (αναπληρώτρια καθηγήτρια Παιδαγωγικού Τµήµατος Πανεπιστηµίου Κρήτης), Κωνσταντίνος Παπαδάκης (δικηγόρος, αντιπρόεδρος Μουσείου Καζαντζάκη), Νικόλαος Παπαδάκης (διευθυντής Εθνικού Ιδρύµατος Ερευνών και Μελετών «Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος»), ?ηµήτρης Φίλιας (αναπληρωτής καθηγητής Λογοτεχνικής Μετάφρασης Ιονίου Πανεπιστηµίου), Σταµάτης Φιλιππίδης (οµότιµος καθηγητής Νεοελληνικής Φιλολογίας Πανεπιστηµίου Κρήτης). Στα δώδεκα μέλη της Επιτροπής προστίθεται, σύμφωνα με πληροφορίες, και η καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας του Πανεπιστηµίου Θεσσαλονίκης Γεωργία Φαρίνου-Μαλαματάρη. Το έργο της Επιτροπής θα συντονίζεται από το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου, σε συνεργασία με το Μουσείο Νίκου Καζαντζάκη και τη Διεθνή Εταιρεία Φίλων Νίκου Καζαντζάκη.