Μορφή λογοκρισίας «για καλό σκοπό», βιασμός της γραφής ενός μεγάλου συγγραφέα, πράξη πολιτικής ορθότητας. Αυτές είναι μερικές από τις γνώμες για το ζήτημα που διχάζει αυτές τις ημέρες την αμερικανική διανόηση: τη νέα έκδοση του κλασικού μυθιστορήματός του Μαρκ Τουέϊν «Οι περιπέτειες του Χάκλμπερι Φιν» (1884), στην οποία οι 219 αναφορές της λέξης «νέγρος» έχουν αντικατασταθεί από τη λέξη «σκλάβος».
Πρόκειται για απόφαση που υπαγορεύουν λόγοι πολιτικής ορθότητας, σύμφωνα με τον δρ. Αλαν Γκρίμπεν, από το Πανεπιστήμιο του Ομπερν, επιμελητή της έκδοσης, η οποία θα κυκλοφορήσει από τον εκδοτικό οίκο NewSouth Books στην Αλαμπάμα.
Ο λόγος; Ο φόβος ότι η χρήση της λέξης «νέγρος» _ μιας από τις πιο εμπρηστικές λέξεις του αμερικανικού λεξιλογίου _ θα ενοχλήσει πολλούς μαθητές και θα τους αποτρέψει από την ανάγνωση του βιβλίου. Το μυθιστόρημα αυτό, που θεωρείται το σημαντικότερο του Τουέν, βρίσκεται στην τέταρτη θέση της λίστας με τα συχνότερα απαγορευμένα βιβλία στα αμερικανικά σχολεία σύμφωνα με το «Banned in the USA», τον κατάλογο με τα απαγορευμένα βιβλία στις δημόσιες βιβλιοθήκες και στα σχολεία των ΗΠΑ.
Αν και δεν χρησιμοποιούσε «πολιτικώς ορθή» γλώσσα _ γεγονός που έχει προβληματίσει τους μελετητές του _, ο Τουέν υπήρξε πολέμιος του ρατσισμού και το συγκεκριμένο βιβλίο ήταν πολύ προοδευτικό για την εποχή του: ένα λευκό αγόρι γίνεται φίλος με έναν μαύρο σκλάβο και τον βοηθά να αποκτήσει την ελευθερία του. «Δεν προσπαθούμε να αφαιρέσουμε το φυλετικό θέμα από το μυθιστόρημα» δήλωσε ο δρ. Γκρίμπεν σε δημοσιογράφους, «αλλά να το εκφράσουμε με τρόπο αποδεκτό για τον αναγνώστη του 21ου αιώνα».
Πάντως η μαύρη αμερικανή νομπελίστας συγγραφέας Τόνι Μόρισον, η οποία συνέταξε την εισαγωγή στην αγγλική έκδοση του «Χάκλμπερι Φιν» το 1996, παραδέχτηκε ότι την ενοχλεί η συχνή αναφορά της λέξης «νέγρος», αλλά επικρίνει κάθε κίνηση για την απομάκρυνση του βιβλίου από τις δημόσιες και σχολικές βιβλιοθήκες.
Ερση Σωτηροπούλου: «Λογοτεχνία πολιτικά ορθή ίσον νεκρή»
Oι διευθυντές σχολείων δείχνουν μεγάλη ευαισθησία σχετικά με το τι μπαίνει στις σχολικές βιβλιοθήκες _ και όχι μόνο στις ΗΠΑ, που φημίζονται για την κοινωνική υποκρισία τους. Αρκεί να θυμηθούμε την πρόσφατη απόσυρση του μυθιστορήματος «Ζιγκ-Ζαγκ στις νεραντζιές» της Ερσης Σωτηροπούλου από τις σχολικές βιβλιοθήκες, υπόθεση που έφθασε ως τα δικαστήρια. «Βρίσκω απαράδεκτο να διορθώνεται ένα λογοτεχνικό έργο για λόγους πολιτικής ορθότητας. Οι λέξεις από μόνες τους δεν είναι ούτε καλές ούτε κακές. Υποβόσκει ένας βαθύς νεοσυντηρητισμός. Μια λογοτεχνία πολιτικά ορθή θα ήταν μια νεκρή λογοτεχνία» σχολίασε η συγγραφέας στο «Βήμα» με αφορμή το μυθιστόρημα του Μαρκ Τουέϊν.
?
?
