Στις τσέπες των καταναλωτών αναμένεται να βρεθούν τους πρώτους μήνες του νέου έτους οι πολυδιαφημισμένες φοροκάρτες που θα χορηγούν δωρεάν οι τράπεζες για λογαριασμό του υπουργείου Οικονομικών και θα διευκολύνουν τους πολίτες να απαλλαγούν από τον βραχνά της καταγραφής των αποδείξεων σε λίστες προκειμένου να έχουν το αφορολόγητο. Οπως αναφέρει στο «Βήμα της Κυριακής» ο γενικός γραμματέας Πληροφοριακών Συστημάτων και υπεύθυνος για το νέο αυτό φιλόδοξο σχέδιο του υπουργείου Οικονομικών κ. Δ.Σπινέλλης, «η κάρτα καταναλωτή δεν θα περιέχει προσωπικά στοιχεία.Θα έχει μόνο έναν αριθμό 19 ψηφίων και θα μπορεί ανά πάσα στιγμή ο καταναλωτής να γνωρίζει μέσω Ιnternet τι και πόσα έχει ξοδέψει σε αγαθά και υπηρεσίες.Επίσης η χρήση της κάρτας είναι προαιρετική». Μάλιστα, όπως διευκρινίζουν από το υπουργείο Οικονομικών, αν ξεπεράει κάποιος το όριο των ζητούμενων αποδείξεων για την εξασφάλιση του αφορολογήτου δεν θα πρέπει να ανησυχεί καθώς οι συγκεκριμένες δαπάνες δεν αποτελούν τεκμήριο και άρα δεν τίθεται θέμα επιπλέον φορολόγησης.
Ηλεκτρονική «παγίδα» στη φοροδιαφυγή
Παρά την έκδοση της φοροκάρτας, όμως, οι καταναλωτές θα εξακολουθούν να ζητούν αποδείξεις και μάλιστα να τις κρατούν για κάποιο διάστημα ώστε να είναι διαθέσιμες σε περίπτωση ελέγχου από την Εφορία, χωρίς ωστόσο να τις καταγράφουν ή να τις αθροίζουν. Τη διαδικασία αυτή θα πραγματοποιεί αυτόματα η Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων μέσω του προγράμματος που θα συνδέει τη νέα κάρτα με το σύστημα Τaxis. «Το Βήμα της Κυριακής» παρουσιάζει σήμερα το σχέδιο για τη φοροκάρτα που «στήνει» ηλεκτρονική «παγίδα» κατά της φοροδιαφυγής στις εμπορικές επιχειρήσεις αλλά παράλληλα διευκολύνει τους πολίτες στην καταγραφή των αποδείξεων για το «χτίσιμο» του αφορολογήτου ορίου.
Ειδικότερα, σύμφωνα με το σχέδιο που αναμένεται σύντομα να τεθεί σε εφαρμογή, η κάρτα θα χορηγείται από τις τράπεζες. Κάθε κάρτα θα διαθέτει έναν μοναδικό αριθμό με 19 ψηφία. Ο λήπτης της κάρτας θα πρέπει να δηλώσει στη ΓΓΠΣ τον αριθμό της κάρτας που του χορηγήθηκε. Η δήλωση θα γίνεται είτε κατευθείαν σε διαδικτυακή εφαρμογή της ΓΓΠΣ είτε μέσω SΜS. Η τράπεζα που προμήθευσε τον πολίτη φορολογούμενο με τη νέα κάρτα δεν θα έχει τη δυνατότητα ούτε θα επιτρέπεται να καταγράψει τον ΑΦΜ ή άλλα προσωπικά στοιχεία του πολίτη στον οποίο χορήγησε την κάρτα. Επίσης δεν υπάρχει περιορισμός στον αριθμό καρτών που μπορούν να δοθούν σε έναν ΑΦΜ. Με αυτόν τον τρόπο είναι εφικτό να δοθούν κάρτες σε όλα τα μέλη της οικογένειας του φορολογουμένου, ενώ σε περίπτωση απώλειας μπορεί να δοθεί νέα χωρίς καμία άλλη ενέργεια.
Κατά τη συναλλαγή σε επιχείρηση που διαθέτει ειδική συσκευή ΡΟS (απαραίτητη για χρεωστικές ή πιστωτικές κάρτες) θα χρησιμοποιείται η εν λόγω κάρτα για την καταγραφή της συναλλαγής. Μετά την έκδοση της απόδειξης ο υπάλληλος ή ο επιχειρηματίας θα περνάει την κάρτα από το ΡΟS και θα πληκτρολογεί το ποσό της απόδειξης το οποίο θα μετατρέπεται σε πόντους. Αμέσως θα εκτυπώνεται αποδεικτικό που θα δίδεται στον πελάτη. Η κάρτα είναι σχεδιασμένη ώστε να μην περιέχει προσωπικά στοιχεία, γραμμωτό κώδικα (barcode), στοιχεία αγορών ή άλλο πεδίο με δεδομένα. Εμπεριέχει μόνο έναν μοναδικό αριθμό ο οποίος δεν είναι συνδεδεμένος με τον κάτοχο κατά την παραλαβή της. Μετά την παραλαβή της κάρτας και χωρίς τη διαμεσολάβηση τρίτων ο κάτοχος στέλνει με SΜS ή μέσω Διαδικτύου τον ΑΦΜ του στη ΓΓΠΣ και συνδέεται η κάρτα με τον κάτοχο ώστε να μπορεί αυτόματα να συλλέξει τις αποδείξεις που θα του δώσουν τη δυνατότητα έκπτωσης κατά την εκκαθάριση της φορολογικής δήλωσής του. Η ΓΓΠΣ και κατ΄ επέκταση η Εφορία δεν θα μαθαίνει, σύμφωνα με το σχέδιο του υπουργείου Οικονομικών, τίποτε περισσότερο από όσα ήδη γνωρίζει σήμερα η Εφορία με την υποβολή των αποδείξεων για την εξασφάλιση του αφορολογήτου των 12.000 ευρώ αν πρόκειται για άγαμο, των 13.500 ευρώ αν πρόκειται για έγγαμο, των 15.000 ευρώ αν πρόκειται για έγγαμο με δύο παιδιά κ.ο.κ.
Η Αρχή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων έχει εξετάσει την κάρτα αποδείξεων και έχει γνωμοδοτήσει για τη διαδικασία. Βασικό μέλημα της ΓΓΠΣ είναι να διασφαλιστεί για τους πολίτες ότι τα προσωπικά δεδομένα που θα έχει στη διάθεσή της (οι αγορές και το σύνολο των εξόδων τους, δηλαδή) δεν θα είναι στη διάθεση κανενός άλλου και για κανέναν λόγο.
Προαιρετική χρήση
Η κάρτα αποδείξεων δεν είναι υποχρεωτική και είναι ένα εργαλείο με διττό προορισμό. Σύμφωνα με το υπουργείο Οικονομικών, διευκολύνει τους φορολογουμένους απαλλάσσοντάς τους από τη συλλογή και την καταμέτρηση αποδείξεων για φορολογικούς λόγους αλλά και παράλληλα βοηθά την Εφορία και τους ενσυνείδητους πολίτες να σταματήσει η κλοπή μέσω της φοροδιαφυγής. Εφόσον όμως κάποιος θέλει να καταμετρά αποδείξεις ή/και να στηρίζει τη φοροδιαφυγή και είναι έτοιμος να υποστεί τις συνέπειες της απόφασής του αυτής (να πληρώνει φόρους και να καλύπτει εκείνους που δεν πληρώνουν) μπορεί να μην τη χρησιμοποιήσει.
Αξίζει πάντως να τονιστεί ότι η κάρτα δεν έχει καμία σχέση με τραπεζικά προϊόντα, μια και δεν απαιτεί λογαριασμό στην τράπεζα για την απόκτησή της, δεν είναι πιστωτική κάρτα ούτε συνδέεται με τέτοια, δεν πληρώνει ο καταναλωτής με αυτήν και δεν συνδέεται με κάποιο άλλο τραπεζικό προϊόν. Η κάρτα αξιοποιεί τις υποδομές των τραπεζών (ΡΟS) που βρίσκονται στα καταστήματα όπου γίνονται συναλλαγές ανά την Ελλάδα για τη συλλογή των αποδείξεων και παράλληλα το δίκτυο των τραπεζών για τη διανομή τους, μια και καλύπτει και αυτό όλη την Ελλάδα και άρα θα είναι ευκολότερο για τον πολίτη να την αποκτήσει. Κατά την παραλαβή της η τράπεζα δεν κρατά τα στοιχεία του παραλήπτη, άρα δεν μπορεί να συνδέσει τον αριθμό της κάρτας με τον κάτοχο βάσει προδιαγραφών και συμφωνίας της ΓΓΠΣ με την Ενωση Ελληνικών Τραπεζών.
Πώς θα λειτουργεί
Μέσω της ιστοσελίδας ο κάτοχος της κάρτας θα έχει πρόσβαση σε μια σειρά υπηρεσίες όπως: ανάλυση των εξόδων που έχει κάνει ως σήμερα (ανά αγορά), φόρος που εκπίπτει λόγω των εξόδων που έχει συλλέξει, υπόλοιπο που απομένει ως την ολοκλήρωση των εξόδων που του αναλογεί. Από την κάθε συναλλαγή καταγράφονται: ο χρόνος της αγοράς, ο ΑΦΜ του καταστήματος, ο αριθμός της κάρτας με την οποία έγινε η καταγραφή της συναλλαγής και οι συνολικοί πόντοι. Ενας πόντος ισούται με ένα ευρώ στρογγυλοποιημένο στη μονάδα. Δεν καταγράφεται η ανάλυση της συναλλαγής (τι αγοράστηκε- αγαθό ή υπηρεσία).
Τα πλεονεκτήματα για τον φορολογούμενο
Η κάρτα έχει σχεδιαστεί με σκοπό τη διευκόλυνση της διαδικασίας συλλογής και υποβολής των αποδείξεων από κάθε φορολογούμενο. Με τη χρήση της παρακάμπτεται η διαδικασία καταχώρισης ή αποστολής της καθώς όλα τα στοιχεία αποστέλλονται από τον εκδότη της απόδειξης μέσω του μηχανήματος ΡΟS των πιστωτικών καρτών που ήδη διαθέτει. Επιπροσθέτως οι αγορές κάθε φορολογουμένου αθροίζονται αυτόματα στη μερίδα του στο ΤaxisΝet και είναι εύκολα προσβάσιμες μέσω Διαδικτύου. Κατά την υποβολή της δήλωσης το συνολικό ποσό των αποδείξεων είναι αυτόματα υπολογισμένο και δεν χρειάζονται περαιτέρω ενέργειες από τη μεριά του υπόχρεου όσον αφορά τις συγκεκριμένες αποδείξεις.
Στο ερώτημα αν η «κάρτα αποδείξεων» είναι «κάρτα πολίτη» στο υπουργείο Οικονομικών απαντούν μονολεκτικά «όχι». Η κάρτα αποδείξεων αφορά μόνο τις αξίες των συναλλαγών που γίνονται από τον κάτοχό της κατά τις αγορές υπηρεσιών ή αγαθών, οι οποίες μπορούν να χρησιμεύσουν κατά την ετήσια υποβολή δήλωσης για την έκπτωση στον φόρο που του αναλογεί. Η κάρτα δεν περιέχει προσωπικά στοιχεία και δεν καταγράφει την ανάλυση της συναλλαγής (ανάλυση ειδών που αγοράστηκαν) και με αυτόν τον τρόπο δεν μπορεί κάποιος να «χτίσει» το καταναλωτικό προφίλ του κατόχου.
Η διαδεδομένη χρήση της κάρτας αποδείξεων θα δίνει τη δυνατότητα στο υπουργείο Οικονομικών να γνωρίζει ανά πάσα στιγμή τα ελάχιστα στοιχεία τζίρου μιας επιχείρησης. Η πληροφορία αυτή θα αποτελεί βάση για τη διενέργεια διασταυρώσεων που θα αξιολογούν την ειλικρίνεια των δηλώσεων απόδοσης ΦΠΑ και των δηλώσεων φόρου εισοδήματος της επιχείρησης.