Η χώρα κινείται αμφισβητούμενη εν μέσω Συμπληγάδων. Καταδιώκεται από τις διεθνείς αγορές και τους οίκους αξιολόγησης, πιέζεται χρονικά από τους εταίρους και την τρόικα να εκπληρώσει ταχύτατα τις πολλές υποχρεώσεις του μνημονίου και ταυτόχρονα να αντέξει εσωτερικά τους πολιτικούς, οικονομικούς και κοινωνικούς κλυδωνισμούς που προκαλούν τα άπειρα περιοριστικά και διαρθρωτικά μέτρα.
Ουσιαστικά η Ελλάδα μεταρρυθμίζεται με ταχύτατες, σχεδόν βίαιες, διαδικασίες. Η μετάπτωση από το ιδιότυπο κρατικοδίαιτο μοντέλο σε εκείνο της ανοιχτής ελεύθερης οικονομίας μοιάζει με εκείνη των κομμουνιστικών χωρών της Ανατολικής Ευρώπης από τον υπαρκτό σοσιαλισμό στον νεοφιλελευθερισμό, οι ωδίνες της μεταβολής είναι παρόμοιες, όσο κι αν δεν υπάρχουν ευθείες αναλογίες.
Εδώ η κατάρρευση του μοντέλου συντελείται σε περιβάλλον διεθνούς κρίσης, ως αποτέλεσμα της οικονομικής χρεοκοπίας, ενώ στην Ανατολική Ευρώπη προηγήθηκε η πολιτική χρεοκοπία.
Οπως και αν έχει, ζούμε αντίστοιχες ημέρες και ίσως δεν έχει μεγάλη σημασία τι αλλάζει πρώτο. Το σίγουρο είναι ότι οι παλιές δομές πέφτουν και επιχειρείται η οργανωμένη, με την υψηλή καθοδήγηση της Ευρώπης και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, οικοδόμηση νέων, οι οποίες και προκαλούν τη μεγάλη αντίδραση της κοινωνίας.
Ολα αυτά που εξελίσσονται τους τελευταίους μήνες, από τις ρυθμίσεις στις ΔΕΚΟ και τις αποκρατικοποιήσεις ως τις περικοπές των αμοιβών στον δημόσιο τομέα και την απελευθέρωση των επαγγελμάτων που αντιστοίχως κατατείνουν στη μείωση του κόστους των παρεχομένων υπηρεσιών, δεν είναι τίποτε άλλο παρά στοιχεία της μετάπτωσης από το καταρρέον συστημα στο οικοδομούμενο νέο.
Και το ερώτημα που αυτομάτως τίθεται είναι αν επαρκούν για να οδηγήσουν τη χώρα σε ένα νέο ελπιδοφόρο και αποτελεσματικό μοντέλο οικονομικής οργάνωσης ή θα καταλήξουν και πάλι σε ένα ημιτελές σχήμα που θα ορίζεται από τη συνήθη ενδιάμεση, κοινώς μεσοβέζικη, ελληνική ιδιοτυπία.
Δεν είναι λίγοι λοιπόν αυτοί που στην παρούσα επώδυνη φάση της μετάπτωσης από το ένα μοντέλο στο άλλο επιμένουν ότι είναι ευκαιρία για μια ολοκληρωμένη αλλαγή.
Ο βουλευτής Επικρατείας του ΠαΣοΚ κ. Ηλίας Μόσιαλος, π.χ., δεν κρύβει την ανάγκη όλη αυτή η αλλαγή να συνοδευθεί από μια πραγματική συνταγματική αναθεώρηση, η οποία θα είναι πραγματική μεταρρύθμιση, δεν θα πνιγεί στη λεπτομέρεια της άρσης της ασυλίας των βουλευτών, αλλά θα διεισδύσει σε επίμαχα θέματα και θα επιχειρήσει να αντιμετωπίσει τις μεγάλες ελληνικές εκκρεμότητες.
Συγκεκριμένα θεωρεί ότι είναι τώρα η στιγμή να τεθεί το ζήτημα της ίδρυσης ιδιωτικών μη κερδοσκοπικών πανεπιστημίων ώστε επιτέλους να υπάρξει μια βάση ανταγωνισμού στην ανώτατη εκπαίδευση, όπως τώρα είναι ο κατάλληλος χρόνος να δοθεί η δυνατότητα στις περιφέρειες να επιβάλουν τοπικούς φόρους και να συναρτάται ως έναν βαθμό η πρόοδός τους από τη συλλογή τους.
Ακόμη είναι τώρα η ώρα να αντιμετωπιστούν χρονίζοντα ζητήματα και προβλήματα της απονομής δικαιοσύνης, η οποία διοικητικά προσδιορίζεται από πληθυσμιακά και γεωγραφικά στοιχεία της δεκαετίας του ’60.
Αντιστοίχως είναι κρίσιμο να προβλεφθεί τώρα η κινητικότητα των δημοσίων υπαλλήλων στο πλαίσιο της περιφέρειας με δυνατότητα αλλαγής υπηρεσίας και αντικειμένου ώστε να δημιουργούνται συνθήκες παραγωγής στελεχών ικανών να προσφέρουν πραγματικό και παραγωγικό έργο. Το ίδιο είναι απαραίτητο να προβλεφθούν ανεξάρτητοι μηχανισμοί αξιολόγησης των σχολικών μονάδων, της δουλειάς των εκπαιδευτικών, όπως και του έργου των γιατρών στα νοσοκομεία ή της εκλογής των διευθυντών τους.
Γενικά θα έλεγε κανείς ότι στον βαθμό που συντελείται η μεταβολή και επιχειρείται το άλμα ας είναι ολοκληρωμένο και όχι μισό. Ωστε να είναι αποτελεσματικό και όντως να δημιουργήσει περιβάλλον δυναμικής ανάκαμψης. Εκτός και αν δεν πιστεύουμε τίποτε, οπότε τζάμπα κόπος.
