O ι ωδίνες κορυφώνονται, η επίτοκος μεταφέρεται εσπευσμένα στην αίθουσα τοκετού, η αδρεναλίνη περισσεύει. Είναι θέμα δευτερολέπτων να έρθει στη ζωή ένα παιδί μέσα σε φωνές, λυγμούς και ανάσες ανακούφισης. «Ποια είναι η προϊσταμένη μαία να την ευχαριστήσω;» θα πει η νέα μητέρα λίγα λεπτά αργότερα και ο γιατρός της θα χαμογελάσει συστήνοντάς της έναν γεροδεμένο νεαρό. Η «έκπληξη» θα συζητηθεί τις επόμενες ημέρες με φίλους και συγγενείς και αν υπάρχει και εξοικείωση της λεχώνας με το Διαδίκτυο θα κυκλοφορήσει και στα ιστολόγια των νέων μαμάδων. Σε ένα τέτοιο blog μια μητέρα μεταφέρει την εμπειρία της γέννας της με κύριο πρωταγωνιστή τον μαιευτή που της ακούμπησε το παιδί στο στήθος αμέσως μόλις αυτό γεννήθηκε: «Είχε τα μαλλιά του καρφάκια και φορούσε σκουλαρικάκι στο αφτί. Είπατε τίποτα;» γράφει. Η γλαφυρή περιγραφή τελειώνει με μια ρητορική ερώτηση, την ώρα που ένα εύλογο ερώτημα γεννάται: Πώς γίνεται ένα επάγγελμα που αφορά τους άνδρες τα τελευταία περίπου 25 χρόνια να τους κάνει υπό συνθήκες «αόρατους». Για του λόγου το αληθές σε μεγάλο δημόσιο μαιευτήριο των Αθηνών οι μαιευτές δεν έχουν θέση στα τμήματα μητρικού θηλασμού, αν και έχουν λάβει ακριβώς την ίδια εκπαίδευση με τις γυναίκες συναδέλφους τους.
«Η παρουσία των ανδρών κατά τον θηλασμό θεωρείται από κάποιους ακόμη “ταμπού” αφού συνδέεται άρρηκτα με την ενστικτώδη θηλυκότητα.Η αντίληψη αυτή έχει παγιωθεί στη συνείδηση του κόσμου χωρίς όμως να τεκμηριώνεται από την εμπειρία μας» αναφέρει ο κ. Αντώνης Λαζόπουλος, μαιευτής ΙΑΚ (Ιατροκοινωνικό Κέντρο)- ΓΝΑ «Γ. Γεννηματάς», εργαστηριακός συνεργάτης ΤΕΙ Αθηνών/Μαιευτική και αναπληρωτής ταμίας του Συλλόγου Επιστημόνων Μαιών Μαιευτών Αθηνών (ΣΕΜΜΑ). «Οι άντρες μαιευτές εργάζονται συνήθως στα λεγόμενα κλειστά τμήματα των νοσοκομείων όπως τα χειρουργεία και οι μονάδες νεογνών και σπανιότερα στις αίθουσες τοκετών ή στα εξωτερικά ιατρεία. Αυτό είναι κάτι που δεν μπορώ να δεχθώ ούτε και να το εξηγήσω, δεδομένου ότι όλοι περνάμε από την ίδια εκπαίδευση και αξιολογούμαστε με τα ίδια κριτήρια στις σχολές μας» καταλήγει.
Ενώ οι άνδρες γυναικολόγοι είναι σαφώς περισσότεροι από τις γυναίκες συναδέλφους τους, οι μαιευτές είναι δραματικά λιγότεροι από τις μαίες. Οι αριθμοί μιλούν από μόνοι τους: σήμερα υπολογίζεται ότι στη χώρα μας υπάρχουν περίπου 150- 180 μαιευτές, ενώ οι μαίες μετριούνται σε μερικές χιλιάδες- δικαιολογημένα, καθώς κατείχαν τα πρωτεία στον χώρο της μαιευτικής επί αιώνες.
Στην επαγγελματική αποκατάσταση- με εξαίρεση τα γυναικολογικά ιατρεία που αποτελούν άβατο για τους μαιευτές- όλοι οι απόφοιτοι των ΤΕΙ Μαιευτικής έχουν ίσο αλλά όχι πάντα ίδιο μερίδιο στην πίτα:
Στα δημόσια νοσοκομεία οι διορισμοί γίνονται μέσω ΑΣΕΠ, χωρίς ποσόστωση. Στα ιδιωτικά μαιευτήρια οι μαιευτές συχνά προτιμώνται καθώς όπως και όλοι οι άνδρες εργαζόμενοι έχουν κατά κανόνα λιγότερες οικογενειακές υποχρεώσεις και περιορισμένες απουσίες από την εργασία (π.χ. άδεια τοκετού και μητρότητας).
Οι καιροί αλλάζουν και στο πώς αντιμετωπίζουμε έναν μαιευτή δίπλα σε μια λεχώνα: οι ίδιες οι επίτοκοι και οι λεχώνες και κυρίως οι μέλλοντες μπαμπάδες συνηθίζουν στην ιδέα. Ειδικά οι τελευταίοι, οι οποίοι όταν παρίστανται στον τοκετό βρίσκουν στον μαιευτή τον συμπαραστάτη τους. «Οι μπαμπάδες νιώθουν πιο άνετα στο χειρουργείο ή στην αίθουσα τοκετού όταν υπάρχει μαιευτής. Προσωπικά τούς ενθαρρύνω να παρίστανται στη γέννα του παιδιού τους και μάλιστα τους παρακινώ να συμμετέχουν κόβοντας οι ίδιοι τον ομφάλιο λώρο» τονίζει ο κ. Κωνσταντίνος Κακαβάς.
Κωνσταντίνος Κακαβάς
προϊστάμενος χειρουργείου μαιευτηρίου «Λητώ», εργαστηριακός συνεργάτης ΤΕΙ Αθηνών, Τμήμα Μαιευτικής
«Εμαθα να θαυμάζω τις γυναίκες»
Για τον Κωνσταντίνο Κακαβά το όνειρο ήταν η Ιατρική Σχολή. Τα μόρια που συγκέντρωσε το καλοκαίρι του 1996 τον οδήγησαν τελικά στα ΤΕΙ Μαιευτικής, όπου το ποσοστό των φοιτητών έναντι των φοιτητριών ήταν ένα προς εξήντα. Σήμερα δεν μετανιώνει καθόλου για αυτή τη «δεύτερη» επιλογή και δεν σκέφτηκε στιγμή να αφήσει το επάγγελμά του για να καταταχθεί στην Ιατρική Σχολή: «Το να εμπλέκεσαι στη γέννηση ενός παιδιού είναι κάτι πολύ σπουδαίο από μόνο του.Δεν θα ξεχάσω ποτέ την πρώτη φορά που βρέθηκα σε τοκετό.Ηταν το 1998 στο Νοσοκομείο «Αλεξάνδρα», ανήμερα την εορτή του Αγίου Ελευθερίου. Φοιτητής τότε ανάμεσα σε άλλους “πρωτάρηδες” παρακολουθούσα με κομμένη την ανάσα το θαύμα. Στόχος ήταν και είναι πάντα το ιδανικό αποτέλεσμα:υγιής μητέρα, υγιές παιδί. Εχουμε όλοι όμως ζήσει στιγμές δύσκολες, κάποτε και τραγικές…
Σε έναν τοκετό φαίνεται ο χαρακτήρας,η προσωπικότητα μιας γυναίκας. Οταν όμως ενημερώνεται σωστά και προετοιμάζεται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης η επίτοκος συνεργάζεται καλά, ακόμη και αν ο τοκετός της “τραβάει σε μάκρος”.Μπορεί να περιμένεις μια γυναίκα για οκτώ, δέκα ώρες… Και τότε δεν μπορείς να πεις “συγγνώμη,τελείωσε η βάρδια μου”.Θα εξαντλήσεις και εσύ τα δικά σου όρια. Θέλεις να μείνεις με τη γυναίκα που σε εμπιστεύεται. Στον φυσικό τοκετό θέλεις μερίδιο στην ηθική ανταμοιβή».
– Θα ξεγεννούσατε το δικό σας παιδί;
«Δεν ξέρω πόσο ψύχραιμα αντιδρά κανείς όταν έχει απέναντί του τον δικό του άνθρωπο, σίγουρα όμως θα ήμουν μέσα».
«Γεννήθηκαν» το 1983
Το Τμήμα Μαιευτικής του ΤΕΙ Αθήνας λειτούργησε το 1983 στη Σχολή Επαγγελμάτων Υγείας και Πρόνοιας. Το ακαδημαϊκό έτος 1983-84 γίνονται δεκτοί στο Τμήμα Μαιευτικής και άρρενες σπουδαστές με την ονομασία «Μαιευτής» (στο πλαίσιο της ισότιμης πρόσβασης και των δύο φύλων στην τριτοβάθμια εκπαίδευση).
Σε πανελλήνια κλίμακα υπολογίζεται ότι τα ποσοστά αποφοίτων των σχολών μαιευτικής από τα ΤΕΙ Αθήνας και Θεσσαλονίκης, με άδεια ασκήσεως επαγγέλματος, καταγράφονται ως εξής: 2%-3% άνδρες, 97%-98% γυναίκες. ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
