Μια «ράτσα» σκύλων διαφορετική από τις άλλες ζει στην Ικαρία. Το όνομά της είναι κοινό μυστικό για τους κατοίκους του νησιού: «Βαρελόσκυλα». Πολλοί αναρωτιούνται σε τι οφείλεται η παράξενη ονομασία. Μήπως φέρουν βαρελάκια στο λαιμό τους, όπως τα σκυλιά του Αγίου Βερνάρδου; Μήπως η ουρά, τα πόδια ή κάποιο άλλο τμήμα του σώματός τους έχει σχήμα βαρελιού; Η απάντηση εκπλήσσει όσους δεν έχουν επισκεφτεί ποτέ το νησί.
Τα «βαρελόσκυλα» έλαβαν το όνομά τους από τα… σκουριασμένα βαρέλια στα οποία ζουν αλυσοδεμένα σε διάφορα σημεία της Ικαρίας, με σκοπό να χρησιμοποιούνται ως «ζωντανοί φράχτες» που αποτρέπουν με τα γαυγίσματά τους την είσοδο των κατσικιών σε καλλιεργήσιμες εκτάσεις και αυλές. Οπως είναι φυσικό τα βαρέλια δεν προσφέρουν καμία προστασία από τα στοιχεία της φύσης, αφού το καλοκαίρι μετατρέπονται σε κανονικούς φούρνους ενώ το χειμώνα σε ψυγεία. Ακόμα και όταν κανονικά, ξύλινα σπίτια σκύλων τα φιλοξενούν, το πρόβλημα παραμένει μεγάλο: τα περισσότερα σκυλιά στερούνται καθαρού νερού και τροφής, είναι απομονωμένα σε ορεινά μέρη, ενώ ελάχιστα είναι εμβολιασμένα. Αν κάθε ράτσα έχει το σήμα κατατεθέν της, τότε τα «βαρελόσκυλα» της Ικαρίας έχουν σίγουρα την κακοποίηση.
Η κτηνιατρική νοσοκόμα κυρία Κάρολ Μακ Μπεθ είναι διευθύντρια του ελληνικού τμήματος της ΜΚΟ «Greek Animal Welfare Fund» («Ελληνικό Ταμείο Μέριμνας Ζώων»). Γεννημένη στη Βρετανία, γνώρισε και παντρεύτηκε έναν Ελληνα, τον οποίον το 1988 ακολούθησε για μόνιμη διαμονή στη χώρα μας. Συμμετέχοντας από τότε σε φιλοζωϊκές δράσεις στη χώρα μας, από το 1996 εργάζεται για το Ελληνικό Ταμείο Μέριμνας Ζώων.
Η κυρία Μακ Μπεθ, τα τελευταία χρόνια επισκέπτεται ανά τακτά χρονικά διαστήματα την Ικαρία με σκοπό να πραγματοποιήσει ενδελεχή έρευνα σχετικά με την κατάσταση των επονομαζόμενων «βαρελόσκυλων». Μιλώντας στο «Βήμα» αποκαλύπτει συνθήκες κακοποίησης που παραμένουν, δυστυχώς, ανέλεγκτες. «Καταγράφουμε κάθε φορά περισσότερα από 50 σκυλιά δεμένα με πολύ κοντές αλυσίδες στην ύπαιθρο ή κοντά σε επαρχιακούς δρόμους, με μόνη προστασία ένα τσίγκινο βαρέλι ή ένα διάτρητο ξύλινο παραπέτασμα, ολομόναχα, χωρίς κανένας ιδιοκτήτης να αναλαμβάνει την ευθύνη γι’ αυτά. Κάθε φορά που επιστρέφουμε, μελετάμε την πορεία της υγείας τους και φωτογραφίζουμε τα νέα “βαρελόσκυλα” που προστίθενται. Ορισμένα χάνουν μεγάλο ποσοστό της μυϊκής τους μάζας, άλλα έχουν τυφλωθεί ή υποφέρουν από ασθένειες, πολλά ζουν χωρίς νερό ή με νερό… πράσινου χρώματος, ενώ μόλις τους δώσουμε τροφή την καταβροχθίζουν μετά μανίας. Το χειρότερο, όμως, είναι ανάμεσα στις επισκέψεις μας πολλά σκυλιά απλώς “εξαφανίζονται”, προφανώς γιατί έχουν πεθάνει λόγω αυτής της μεταχείρισης», τονίζει η κυρία Μακ Μπεθ.
Τα «βαρελόσκυλα» στο… δικαστήριο
«Η κατάσταση είναι γνωστή στο νησί εδώ και χρόνια,
όμως όλοι σωπαίνουν. Οι κτηνοτρόφοι χρησιμοποιούν τα “βαρελόσκυλα” ως ζωντανά εργαλεία και αν κάποιος τολμήσει να τους εναντιωθεί, τον προπηλακίζουν και τον απειλούν», λέει στο «Βήμα» η κυρία Βίκη Σταμούλη, η οποία το 2007 σε συνεργασία με περισσότερους από εκατό κατοίκους του νησιού κατέγραψαν και φωτογράφισαν δεκάδες βαρελόσκυλα και υπέβαλαν έγγραφη καταγγελία στον Εισαγγελέα Πρωτοδικών Σάμου. «Πέρασαν δύο χρόνια μέχρι να διαταχθεί αστυνομική προανάκριση και κτηνιατρική έρευνα και άλλο ένα έτος μέχρι να εκδικασθεί η υπόθεση. Εν τω μεταξύ εγώ δεχόμουν σοβαρές απειλές και έφτασα μέχρι το σημείο να υποβάλω μήνυση κατά δύο κτηνοτρόφων που με τρομοκρατούσαν, με αποτέλεσμα να καταδικαστούν σε φυλάκιση με αναστολή. Ωστόσο το πρόβλημα δε σταμάτησε», προσθέτει.
Ενώ οι καταγγέλλοντες ήλπιζαν στην έκδοση της πρώτης καταδικαστικής απόφασης που θα λειτουργούσε παραδειγματικά για όλους τους κατοίκους του νησιού, το Μάρτιο του 2010 το δικαστήριο αθώωσε τους κατηγορουμένους κτηνοτρόφους λόγω αμφιβολιών. «Πιστεύω ότι οι δικαστές δεν ήταν έτοιμοι να επιβάλουν ποινή για κακοποίηση ζώων, τη στιγμή που οι κτηνοτρόφοι επικαλούνταν τη φτώχεια και τις δυσκολίες που τους ωθούν στο να χρησιμοποιούν τα “βαρελόσκυλα”. Εν τω μεταξύ είχαν βελτιώσει τις συνθήκες ζωής για τα συγκεκριμένα ζώα και ισχυρίζονταν ότι το πρόβλημα είχε λυθεί. Στην πραγματικότητα, όμως, είναι πολύ πιο βαθύ. Σχετίζεται όχι μόνο με τα δικαιώματα των ζώων αλλά και με τη γενικότερη φιλοσοφία που διέπει την κτηνοτροφία στο νησί. Ο κτηνοτρόφος κάθεται στο σπίτι του, αφήνει ανεπιτήρητα τα ζώα και δίνει τη θέση του στο… “βαρελόσκυλο”. Αυτή η νοοτροπία δεν μπορεί να συνεχιστεί», σχολιάζει ο κ. Βασίλης Θεοδωράκης, κτηνίατρος της κτηνιατρικής υπηρεσίας στην Ικαρία, ο οποίος συνέταξε την επίσημη έκθεση μετά από εντολή του Εισαγγελέα Πρωτοδικών.
Πριν ένα μήνα, ωστόσο, μία νέα δικαστική απόφαση αναπτέρωσε τις ελπίδες των φιλόζωων της Ικαρίας – της συντριπτικής πλειονότητας δηλαδή των κατοίκων του νησιού. Τρεις ιδιοκτήτες «βαρελόσκυλων» καταδικάστηκαν σε ποινή φυλάκισης με αναστολή, για τις συνθήκες υπό τις οποίες κρατούσαν τα ζώα τους. Μία δικαστική απόφαση, όμως, δε φέρνει την… Ανοιξη για τα δεκάδες «βαρελόσκυλα», όχι μόνο της Ικαρίας αλλά και άλλων περιοχών της Ελλάδας. «Σίγουρα είναι θετική εξέλιξη το ότι είχαμε την πρώτη καταδίκη, είναι ένα σημαντικό πρώτο βήμα. Ωστόσο, το πρόβλημα εντοπίζεται όχι μόνο στην Ικαρία, αλλά και σε άλλες περιοχές με κτηνοτροφία, όπως η Σκύρος και η Κρήτη. Εχουμε ήδη υποβάλει εναλλακτικές προτάσεις, όπως την κατασκευή ειδικών πλεγμάτων για τις κατσίκες, ώστε να μην είναι αναγκαία τα “βαρελόσκυλα”. Επίσης έχουμε δεσμευθεί να οργανώσουμε υιοθεσίες των εν λόγω σκυλιών, αν οι ιδιοκτήτες τους δεχθούν να τα ελευθερώσουν. Ας ελπίσουμε ότι η πίεση της κοινής γνώμης θα τους αναγκάσει να αλλάξουν στάση», καταλήγει η κυρία Μακ Μπεθ.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
