Ο Μπαράκ Ομπάμα με δεμένα τα χέρια

Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι στις ενδιάμεσες εκλογές οι Ρεπουμπλικανοί εξασφαλίζουν τον έλεγχο της Βουλής και οι Δημοκρατικοί θα διατηρήσουν με δυσκολία την πλειοψηφία στη Γερουσία.

Oλες οι δημοσκοπήσεις συγκλίνουν στο ότι στις ενδιάμεσες εκλογές της ερχόμενης Τρίτης οι Ρεπουμπλικανοί εξασφαλίζουν τον έλεγχο της Βουλής και ότι οι Δημοκρατικοί με μεγάλη δυσκολία θα διατηρήσουν την πλειοψηφία στη Γερουσία. Οι Ρεπουμπλικανοί έχουν ήδη εξασφαλισμένες 28 έδρες τις οποίες στη σημερινή Βουλή κατέχουν οι Δημοκρατικοί ενώ άλλες 40, κατεχόμενες από Δημοκρατικούς, «παίζονται»- αλλά αρκεί να κερδίσουν 11 από αυτές και έχουν πλειοψηφία στη Βουλή. Οσο για τη Γερουσία οι «δημοκρατικές» Πολιτείες της Καλιφόρνιας, Ιλινόι, Πενσυλβανίας και άλλες τέσσερις φαίνεται ότι περνούν στους Ρεπουμπλικανούς, οπότε αυτοί θα ελέγχουν και τη Γερουσία.

Δύο ερωτήματα προβάλλουν αμέσως: Πρώτον, τι σημαίνει έλεγχος της Βουλής και ενδεχομένως και της Γερουσίας από τους Ρεπουμπλικανούς; Και, δεύτερον, σε τι οφείλεται αυτή η κατάρρευση των Δημοκρατικών μέσα σε δύο μόνο χρόνια, σε τι μπορεί να αποδοθεί η κατακρήμνιση του «άστρου» και της μαγείας που έφερνε ο Μπαράκ Ομπάμα – τον οποίο κυρίως βαρύνει η πτώση του κόμματός του; Με τους Ρεπουμπλικανούς να ελέγχουν τη Βουλή, ο Ομπάμα δεν θα μπορεί να προωθήσει κανένα από τα μεγάλα σχέδιά του. Η ρεπουμπλικανική πλειοψηφία στοχεύοντας τις προεδρικές εκλογές του 2012 είναι φυσικό να δημιουργήσει στον Ομπάμα μια σειρά εμπόδια, να απορρίπτει είτε να μην προωθεί πολιτικές και νομοσχέδια ώστε να εμφανίσει εκείνον και το κόμμα του ως ανίκανους να κυβερνήσουν. Η πλειοψηφία έχει επίσης ένα πολύ «σκληρό» όπλο στα χέρια της- τη συνταγματική δυνατότητα να παραπέμπει «κατά το δοκούν» σε εξεταστικές επιτροπές κυβερνητικά πρόσωπα και πολιτικές αποφάσεις δημιουργώντας για τον πρόεδρο πολιτικό, κυβερνητικό και ψυχολογικό πρόβλημα, ακριβώς όπως έκανε στη δεύτερη τετραετία του προέδρου Μπιλ Κλίντον- μια από τις πιο πολιτικά άγονες των τελευταίων ετών.

Η κατάσταση γίνεται ακόμη πιο σοβαρή αν οι Ρεπουμπλικανοί εξασφαλίσουν τον έλεγχο και της Γερουσίας. Επτά διμερείς και πολυμερείς συμφωνίες που έχει υπογράψει ο Ομπάμα, μεταξύ των οποίων δύο αμυντικές με τη Ρωσία και δύο εμπορικές με την Κίνα, δεν θα έχουν πιθανότητες να επικυρωθούν από τη Γερουσία. Σχεδόν για όλες αυτές οι Ρεπουμπλικανοί είχαν εξ αρχής επιφυλάξεις και σταμάτησαν την υιοθέτησή τους.

Εξανεμίστηκε η μαγεία του Προέδρου

Τ ι μεσολάβησε στους 21 μήνες της προεδρίας του και η δημοτικότητα του Μπαράκ Ομπάμα έπεσε στο απίστευτο 31%; Τι συνέβη και κανένας Δημοκρατικός υποψήφιος βουλευτής ή γερουσιαστής δεν τον θέλει συμπαραστάτη σε προεκλογική συγκέντρωση- ο Μπιλ Κλίντον είναι ο περιζήτητος.

Ο Ομπάμα σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να θεωρηθεί αποτυχημένος πρόεδρος. Εκλεισε την πληγή του Ιράκ, έσωσε την αμερικανική οικονομία, με την «ένεση» των 800 δισ. δολαρίων, προχώρησε αρκετές μεταρρυθμίσεις στο χρηματιστήριο, πέρασεέστω κουτσουρεμένο και ελλιπές- ένα νομικό πλαίσιο για την Υγεία που κανένας πρόεδρος ως τότε δεν πέτυχε, ενίσχυσε την πανεπιστημιακή Παιδεία και σφυρηλάτησε σχέσεις στενής συνεργασίας με τη Ρωσία, την Κίνα, τον αναδυόμενο «νέο κόσμο» (Ασία) και πέρασε στην παγκόσμια σκακιέρα το όραμα της χωρίς πυρηνικά οικουμένης. Η εξωτερική πολιτική του είναι η πιο ρεαλιστική από εποχής Ρούσβελτ- ακόμη και αν περιλάβουμε σ΄ αυτήν το Αφγανιστάν- ένας χώρος αμερικανικής δράσης ο οποίος όμως δεν ενδιαφέρει (!) τον Αμερικανό, όπως δείχνει και το γεγονός ότι στις προεκλογικές ομιλίες, προγράμματα κτλ. δεν γίνεται καμία αναφορά σε θέματα εξωτερικής πολιτικής.

Ο Ομπάμα είναι θύμα συγκυριών. Είναι αλήθεια ότι έβαλε ψηλά τον πήχη και όχι μόνο προεκλογικά αλλά και στον λόγο του κατά την ανάληψη των προεδρικών καθηκόντων του. Η αμερικανική κοινωνία όμως δεν ήταν έτοιμη να αποδεχθεί τις «μεγάλες τομές» που οραματιζόταν εκείνος. Αντέδρασε από τη στιγμή που ο Ομπάμα θέλησε να υλοποιήσει τις επαγγελίες του, αναγκάζοντάς τον να αλλάξει προσανατολισμό.

Μη έχοντας καν την υποστήριξη της συντηρητικής μερίδας των Δημοκρατικών μελών του Κογκρέσου απομακρύνθηκε από τον ριζοσπαστικό πρόγραμμα και στράφηκε προς το Κέντρο. Ετσι, αγνόησε τα προβλήματα των ομοφυλοφίλων και έκανε ελάχιστα για τους μαύρους και ισπανόφωνους. Αλλωστε, έτσι γίνεται πάντοτε στις ΗΠΑ. Ούτε ο Νίξον ούτε ο Ρίγκαν ούτε ο Κλίντον απέφυγαν την αλλαγή ρότας – όλοι στράφηκαν προς το Κέντρο. Αυτή τη «στροφή» που έγινε πολύ ορατή στις διαβουλεύσεις για το νομοσχέδιο της Υγείας και για το ενεργειακό πρόβλημα δεν τη δέχτηκαν οι Ανεξάρτητοι, δηλαδή εκείνοι που έδωσαν στον Ομπάμα τη νίκη το 2008. Συνέβαλαν και οι αψυχολόγητοι, οι κακοί χειρισμοί ορισμένων θεμάτων. Την ώρα που όλος ο κόσμος παρακολουθούσε με αγωνία τη μόλυνση με πετρέλαιο του Κόλπου του Μεξικού, ο Ομπάμα έπαιζε μπάσκετ και η Μισέλ με την κόρη της πήγαν διακοπές στην Ισπανία.

Υπήρξε όμως και πιο σοβαρό πρόβλημα. Ο ίδιος ομολόγησε πρόσφατα ότι υποτίμησε το πρόβλημα της ανεργίας- γι΄ αυτό και το 40% των εργαζομένων τον εγκατέλειψε- και παραδέχθηκε ότι εξακολουθεί να υπάρχει «πρόβλημα με την κίνηση του χρήματος».

Η αποτυχία μπορεί να γίνει κέρδος!
Αν δεν έχεις σοβαρό αντίπαλο δεν μπορείς να κερδίσεις, λέγει η απλή πολιτική φιλολογία- και στην Αμερική το αποδεικνύει η πράξη. Ο Κλίντον έχασε τον έλεγχο του Κογκρέσου στις ενδιάμεσες του 1994 και ο Τρούμαν του 1948, αλλά κέρδισαν τις επόμενες εκλογές και εξασφάλισαν δεύτερη θητεία. Σήμερα πολιτικοί αναλυτές και καθηγητές υποστηρίζουν ότι με κατάλληλο χειρισμό ο Ομπάμα μπορεί να αποδώσει στους Ρεπουμπλικανούς που ελέγχουν το Κογκρέσο κάθε καθυστέρηση στα μέτρα που θέλει να λάβει, κάθε αδυναμία του να περάσει φιλολαϊκά νομοσχέδια κτλ., καθιστώντας τους, δημοσίως, υπεύθυνους για όλα τα στραβά που μπορούν να συμβούν. «Η μάχη για τις προεδρικές εκλογές του 2012 αρχίζει την επομένη των ενδιάμεσων εκλογών» λέγει ο καθηγητής Πολιτικής Ιστορίας Steven Gillon. Και προσθέτει: «Το εκλογικό σύνθημα του Ομπάμα για το 2012 ας είναι: «Ηθελα να κάνω αυτό κι εκείνο αλλά οι Ρεπουμπλικανοί στο Κογκρέσο δεν με άφησαν».

Ακολούθησε το Βήμα στο Google news και μάθε όλες τις τελευταίες ειδήσεις.