Εγκαταλείπει σταδιακά τον λιγνίτη ως στρατηγικό καύσιμο η χώρα μας, γεγονός που σημαίνει ότι η παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος θα ακριβύνει σημαντικά τα επόμενα χρόνια. Μετά την εγκατάλειψη του λιθάνθρακα το 2008 από την προηγούμενη κυβέρνηση, φαίνεται ότι η σημερινή δεν θα προχωρήσει σε παραχωρήσεις λιγνιτικών κοιτασμάτων σε ιδιώτες για τη δημιουργία λιγνιτικών μονάδων νέας γενιάς, ενώ και η κατασκευή νέων λιγνιτικών μονάδων από τη ΔΕΗ, η οποία έχει ήδη εξαγγελθεί, βρίσκεται στον αέρα.
Σήμερα βρίσκεται σε τελικό στάδιο ο διαγωνισμός για την παραχώρηση του δημόσιου λιγνιτικού κοιτάσματος της Βεύης σε ιδιώτες. Οταν καρποφορήσει ο διαγωνισμός, θεωρείται βέβαιο, τουλάχιστον με τα μέχρι στιγμής δεδομένα, ότι το κοίτασμα θα χρησιμοποιηθεί για μονάδα ηλέκτροπαραγωγής είτε κατά μόνας από τον ιδιώτη που θα πλειοδοτήσει είτε σε συνεργασία με τη ΔΕΗ που διαθέτει όμορο κοίτασμα. Οι ενεργειακοί επιθεωρητές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής όμως που ήρθαν προ ημερών στην Ελλάδα έφυγαν με την εντύπωση (κατ΄ άλλους με τη βεβαιότητα) ότι η ελληνική κυβέρνηση δεν θα προχωρήσει σε άλλες παραχωρήσεις λιγνιτικών κοιτασμάτων σε ιδιώτες, ενώ και για τη Βεύη δεν ήταν βέβαιοι κατά πόσον θα χρησιμοποιηθεί ως μονάδα ηλεκτροπαραγωγής μετά το πέρας του διαγωνισμού.
Οι ενεργειακοί επιθεωρητές, μετά και τις τελευταίες επαφές στην Αθήνα, έχουν τη βεβαιότητα ότι η υπουργός ΠΕΚΑ κ. Τίνα Μπιρμπίλη, στο πλαίσιο των στόχων «20-20-20», δεν περιλαμβάνει και δεν υπολογίζει την παραχώρηση λιγνιτικών κοιτασμάτων. Αναμένουν μάλιστα και επίσημα την έκφραση αυτής της βεβαιότητας, ενδεχομένως με ανακοίνωση σχετικού προγράμματος ή με επιστολή προς τη Γενική Διεύθυνση Ενέργειας και τον κ. Χανς Χίλμπρεχτ.
Η συμμετοχή του λιγνίτη στο ενεργειακό ισοζύγιο της χώρας είναι περίπου 55% σήμερα και, σύμφωνα με τον προγραμματισμό που εξυφαίνεται στο ΥΠΕΚΑ, το 2020 θα πέσει στο 40%-42% και θα αντικατασταθεί από καύσιμα πιο καθαρά αλλά σίγουρα πιο ακριβά, με ό,τι αυτό συνεπάγεται στην αλυσίδα από την παραγωγή ως την οικιακή κατανάλωση.
Εφέτος λειτουργούν στη χώρα 5.200 «λιγνιτικά» μεγαβάτ που θα μειωθούν στα 3.500 μεγαβάτ μέσα στη δεκαετία.
Η ΔΕΗ ως το 2015 προτίθεται να σβήσει τρεις λιγνιτικές μονάδες στην Πτολεμαΐδα και δύο στη Μεγαλόπολη, ενώ ως το 2020 θέλει να σβήσει τέσσερις μονάδες της Καρδιάς και δύο του Αμυνταίου.
Σε αντιστάθμισμα προγραμματίζει μεγάλη λιγνιτική μονάδα νέας τεχνολογίας δυναμικότητας 800 μεγαβάτ στην Πτολεμαΐδα και δεύτερη μονάδα στη Μελίτη Φλώρινας, που συνδέεται με τον λιγνίτη της Βεύης. Μέσα στη ΔΕΗ, όμως, πληθαίνουν οι φωνές απαισιοδοξίας ότι η κατασκευή των μονάδων αυτών είτε θα βραδύνει πολύ είτε δεν θα πραγματοποιηθεί για λόγους εσωτερικούς-διοικητικούς, τεχνικούς ή και οικονομικούς, οι οποίοι σχετίζονται με τη χρηματοδότηση.
Πολλά θα ξεκαθαρίσουν από το πόρισμα που θα βγάλει η Επιτροπή Εθνικού Ενεργειακού Σχεδιασμού και Ενεργειακής Πολιτικής που έχει συσταθεί, αλλά ακόμη δεν έχει λειτουργήσει αποτελεσματικά.
Οδηγούμαστε πάντως, υπό τις προϋποθέσεις αυτές, όπως παρατηρούν ενεργειακοί αναλυτές, υποχρεωτικά στις «ισοδύναμες λύσεις», όπως η ενοικίαση και η ανταλλαγή παραγωγικού δυναμικού μονάδων ηλεκτροπαραγωγής και οι δημοπρασίες πώλησης ή ενοικίασης ισχύος.
