Η μεταρρύθμιση της ευρωζώνης διχάζει τους Ευρωπαίους. Μπορεί η ελληνική κρίση να κατέδειξε τις ρωγμές στην πανοπλία του ενιαίου νομίσματος και οι περισσότεροι να συμφωνούν ότι αυτές πρέπει να κλείσουν, αλλά οι πρόσφατες προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής δεν πρέπει να συγκαλύπτουν την πραγματικότητα. Ωσπου να οριστικοποιηθεί το τελικό πλαίσιο, τα εθνικά συμφέροντα θα κονταροχτυπηθούν ανελέητα.
Σε γενικές γραμμές, υπάρχουν στην ΕΕ δύο στρατόπεδα. Το πρώτο, υπό την αιγίδα της Γερμανίας, θέλει αυστηρούς κανόνες και αυτόματες κυρώσεις για τους «αμαρτωλούς». Το δεύτερο, υπό την αιγίδα της Γαλλίας, επιθυμεί ευρύτερα περιθώρια πολιτικών ελιγμών και βοήθεια από χώρες με πλεονάσματα (βλέπε Γερμανία) για την τόνωση της πανευρωπαϊκής ζήτησης.
Το γαλλικό στρατόπεδο μοιάζει ασθενέστερο, καθώς σε αυτό βρίσκονται και όλες οι χώρες του ευρωπαϊκού Νότου: Ελλάδα, Ισπανία, Πορτογαλία αλλά και η Ιταλία, μία χώρα που, αν και ιδρυτική της ΕΕ, δεν έχει μεγάλο λόγο και ρόλο στην παρούσα συγκυρία λόγω του υπέρογκου δημοσίου χρέους της. Από την άλλη, το Βερολίνο έχει την υποστήριξη της Αυστρίας, της Ολλανδίας, των νέων κρατών-μελών της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης αλλά και των σκανδιναβικών χωρών (ακόμη και εκείνων που δεν είναι μέλη της ευρωζώνης όπως η Δανία).
Ωστόσο ακόμη και το γερμανικό μπλοκ έχει τις αδυναμίες του. Και τούτο διότι, μεταξύ άλλων, υπάρχουν χώρες μη μέλη της ευρωζώνης που δεν θέλουν στενότερο οικονομικό συντονισμό όσων είναι ήδη μέσα στο «κλαμπ των 16» υπό τον φόβο δημιουργίας μιας ΕΕ «δύο ταχυτήτων». Ιδιαίτερα οι κεντροευρωπαϊκές χώρες θα επιθυμούσαν να καθυστερήσει η μεταρρυθμιστική προσπάθεια ώστε να προλάβουν να μπουν στην ευρωζώνη. Ας μη λησμονείται επίσης η αντιφατική στάση του Λονδίνου που θέλει μεν αυστηρότερους κανόνες για την ευρωζώνη ώστε να μη θιγεί μελλοντικά το Σίτι, αλλά παράλληλα ξορκίζει το ενδεχόμενο να αναγκαστεί να εφαρμόσει το ίδιο τους νέους κανόνες.
Ωστόσο το μείζον ζήτημα είναι η δυσκολία επίτευξης γαλλογερμανικής συνεννόησης. Χωρίς αυτήν, η όποια μεταρρύθμιση ίσως αποδειχθεί ασταθής. Οι Γάλλοι μιλούν για οικονομική διακυβέρνηση έχοντας στο μυαλό τους μια «πολιτική» διευθέτηση. Οι Γερμανοί θέλουν αυστηρούς κανόνες όχι μόνο σε ευρωπαϊκό αλλά και σε εθνικό επίπεδο. Η «μητέρα των μαχών» θα είναι η δημιουργία μηχανισμού διαχείρισης κρίσεων. Το Βερολίνο έχει ξεκαθαρίσει ότι το σημερινό Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας θα ισχύσει ως το 2013 και τέλος. Ενας νέος μηχανισμός θα πρέπει να προβλέπει διαδικασία ελεγχόμενης χρεοκοπίας.
Οι Γάλλοι τρέμουν στην ιδέα αυτή. Δύσκολα όμως θα αντέξουν τις γερμανικές πιέσεις. Ηδη τη Δευτέρα, ο Σαρκοζί υπέκυψε και έφθασε μέχρι του σημείου να αποδεχθεί την ανάγκη αλλαγής των κοινοτικών πηγών ώστε να ενισχυθεί το καθεστώς κυρώσεων έναντι των «αμαρτωλών». Εκ πρώτης όψεως μοιάζει με μείζονα υποχώρηση του Παρισιού, ίσως όμως να είναι και ελιγμός ώστε να μπορέσει να ελέγξει τις γερμανικές επιθυμίες. Οι εξελίξεις θα τρέξουν…
