Τα «καλά χρόνια» της προηγούμενης δεκαετίας, κατά τα οποία το αναπτυξιακό πρότυπο της χώρας μας στηρίχθηκε κυρίως στη δημοσιονομική χαλαρότητα και στη δαπάνη, στην ταχύτατη ανάπτυξη της δημόσιας και ιδιωτικής κατανάλωσης με τραπεζική χρηματοδότηση και στην ανάπτυξη των επενδύσεων σε κατοικίες, δεν δανείστηκαν απ΄ ό,τι φαίνεται μόνο οι ιδιώτες αλλά και οι επιχειρηματίες.
Την περίοδο 2003-2008, δηλαδή κατά τη χρυσή εποχή του τραπεζικού συστήματος, οι εισηγμένες στο Χρηματιστήριο Αθηνών εταιρείες υπερδιπλασίασαν τα τραπεζικά τους χρέη, καθώς από 19,8 δισ. ευρώ έφθασαν πέντε χρόνια αργότερα τα 43,9 δισ. ευρώ. Η τάση αυτή συγκρατήθηκε το 2009 (41,7 δισ. ευρώ), καθώς έκλειναν οι στρόφιγγες της ρευστότητας, για να διαμορφωθούν σήμερα στα 43,27 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 16,16 δισ. ευρώ αφορούν τον μακροπρόθεσμο δανεισμό (+3,4%) και τα 27,1 δισ. ευρώ (+3,9%) τον βραχυπρόθεσμο.
Δεδομένου ότι στο ταμείο των εισηγμένων υπάρχουν τώρα 9,43 δισ. ευρώ, ο καθαρός τους δανεισμός (δάνεια μείον το ταμείο) διαμορφώθηκε στο τέλος του πρώτου εξαμήνου του 2010, σύμφωνα με την επεξεργασία των ισολογισμών από τη Μerit ΧΑΕΠΕΥ, στα 33,9 δισ. ευρώ, ενώ στο δεύτερο τρίμηνο οι συνολικές υποχρεώσεις τους (συμπεριλαμβανομένων και αυτών προς τρίτους) κυμάνθηκαν στα 76,3 δισ. ευρώ (+5,5%).
Στο Χρηματιστήριο Αθηνών υπάρχουν πάντως και εταιρείες που δεν χρωστούν ούτε ένα ευρώ, καθώς ο ΟΠΑΠ, η ΓΕΚΕ, ο ΟΛΘ, τα Κλωστήρια Ναυπάκτου, η ΕΧΑΕ, η Ιντεάλ, ο Λεβεντέρης, η Crown, η Ζάμπα, ο Κανάκης, η ΜLS, η Μicroland, η ΑΕΓΕΚ και ο Καρέλιας έχουν μηδενικό δανεισμό, ενώ στον αντίποδα οι εταιρείες με αρνητική σχέση ξένων προς ίδια κεφάλαια είναι οι: Ιπποτούρ, Κλωνατέξ, Ατέρμων, Ευρωσυμμετοχές, Ατλάντικ, Αltec, Πετζετάκις, Κούμπας και Μarac. Αν συμπεριληφθεί πάντως και η μείωση των ταμειακών διαθεσίμων κατά 5% το πρώτο εξάμηνο, τότε ο συνολικός δανεισμός τους (+3,7%) αυξήθηκε περισσότερο από 6% καθώς αρκετές εταιρείες επέλεξαν να μειώσουν τα διαθέσιμά τους χρηματοδοτώντας τις δραστηριότητές τους αφού η πρόσβαση για δανεισμό ήταν δυσχερής. Σε αυτό το πλαίσιο μάλιστα και καθώς το εγχώριο τραπεζικό σύστημα έχει περιορίσει τις χορηγήσεις, μεγάλες εξαγωγικές εισηγμένες εταιρείες προβαίνουν σε δανεισμό και από ξένες τράπεζες.
Καθώς πάντως πληθαίνει επικίνδυνα ο αριθμός των εταιρειών που βρίσκονται πολύ κοντά στα όρια των κεφαλαίων που χρήζουν ενίσχυσης, σε μια αγορά όπου οι πωλήσεις πιέζονται, η αύξηση του καθαρού δανεισμού και η επιδείνωση της καθαρής θέσης αρκετών εισηγμένων δεν αποτελούν μάλλον καλά νέα για τη συνέχεια…
