«Σήμερα η Βρετανία έκανε ένα βήμα πίσω για να αποφύγει τον γκρεμό ». Με αυτόν τον παραστατικό τρόπο ο υπουργός Οικονομικών της χώρας Τζορτζ Οσμπορν παρουσίασε χθες στα μέλη της Βουλής των Κοινοτήτων το πενταετές πρόγραμμα περικοπής των δημοσίων δαπανών για την εκμηδένιση του δημοσιονομικού ελλείμματος.
Από τις δραστικές περικοπές προβλέπεται ότι θα εξοικονομηθούν 83 δισ. στερλίνες (95 δισ. ευρώ), ενώ 30 δισ. στερλίνες θα εξοικονομηθούν από την αύξηση της φορολογίας. Τα δρακόντεια μέτρα- τα σκληρότερα στη μεταπολεμική ιστορία της χώρας- θα έχουν αποτέλεσμα τη θεαματική μείωση του ελλείμματος από το 10,1% του ΑΕΠ (2010) στο 1,1% το 2015. Ο μεγάλος χαμένος της δημοσιονομικής αυστηρότητας είναι αναμφισβήτητα ο δημόσιος τομέας, όπου καταργούνται 490.000 θέσεις εργασίας. Στο σύνολο των δημοσίων υπηρεσιών και επιχειρήσεων της Βρετανίας απασχολείται σήμερα το 21,1% του εργατικού δυναμικού της χώρας, δηλαδή σχεδόν 6 εκατομμύρια Βρετανοί. Σε αυτούς συμπεριλαμβάνονται και οι υπάλληλοι των τραπεζών οι οποίες πέρασαν στον έλεγχο του Δημοσίου για να γλιτώσουν τη χρεοκοπία. Οπως διευκρίνισε ο Οσμπορν, η μείωση του εργατικού δυναμικού θα γίνει κυρίως «μέσω της φυσικής αποχώρησης», δηλαδή από τη συνταξιοδότηση υπαλλήλων, οι οποίοι όμως δεν θα αντικατασταθούν από νέους. Ωστόσο έσπευσε να τονίσει ότι ορισμένες απολύσεις «είναι αναπόφευκτες ». Η Βρετανία του Ντέιβιντ Κάμερον δηλώνει ότι δεν υπήρχε άλλος δρόμος «για να αποφευχθεί η πτώχευση». «Αν δεν καταπολεμούσαμε το έλλειμμα που είχε φθάσει σε ύψη ρεκόρ, τότε θα κινδύνευαν ακόμη περισσότερες θέσεις εργασίας » δήλωσε ενώπιον των βρετανών βουλευτών ο υπουργός Οικονομικών. Οι περικοπές αφορούν το σύνολο των υπουργικών δαπανών, από τους αμυντικούς εξοπλισμούς ως την Παιδεία και την Υγεία. Η κυβέρνηση συνασπισμού Συντηρητικών και Φιλελευθέρων Δημοκρατών δεν δίστασε να αγγίξει και το ταμπού των βασιλικών εξόδων. Η βασιλική οικογένεια θα πρέπει να προσαρμοστεί στις νέες συνθήκες μειώνοντας τον προϋπολογισμό της κατά 14% τα τρία επόμενα χρόνια. Από τη δίνη της λιτότητας δεν γλίτωσε το ραδιοτηλεοπτικό δίκτυο ΒΒC, καθώς «παγώνει» στα σημερινά επίπεδα για την επόμενη εξαετία η εισφορά των βρετανικών νοικοκυριών η οποία αποτελεί βασικό έσοδο του τηλεπικοινωνιακού ομίλου.
Τ α υπουργεία θα μειώσουν τις δαπάνες τους κατά 20%. Μεταξύ αυτών οι μεγαλύτερες μειώσεις είναι εκείνες που αφορούν την ασφάλεια και τη Δικαιοσύνη. Τουλάχιστον 11.000 θέσεις εργασίας θα καταργηθούν στις αστυνομικές διευθύνσεις και ακόμη 14.000 θέσεις θα περικοπούν από το προσωπικό των σωφρονιστικών ιδρυμάτων και των δικαστηρίων. Στο πρόγραμμα περικοπών συμπεριλαμβάνεται η αύξηση των ορίων συνταξιοδότησης από τα 60 στα 66 χρόνια (σταδιακά ως το 2020), μέτρο το οποίο χαρακτηρίζεται επίσης αναγκαίο από την κυβέρνηση ώστε να καλυφθούν οι «μαύρες τρύπες» των ασφαλιστικών ταμείων ως το 2012.
Ενα ακόμη μέτρο το οποίο αναμένεται να προκαλέσει κοινωνικές αντιδράσεις είναι η αύξηση των ενοικίων που λαμβάνει το κράτος από τους ενοίκους των «κοινωνικών κατοικιών». Οι δικαιούχοι αυτών των κατοικιών, οι οποίοι καταβάλλουν κατά μέσον όρο 85 στερλίνες την εβδομάδα για ένα τριάρι, θα δουν τα ενοίκιά τους να τριπλασιάζονται τα επόμενα χρόνια. Πάντως μέρος αυτών των εσόδων θα διατεθεί για την ανέγερση 150.000 νέων κατοικιών ως το 2015.
Μικρότερες συγκριτικά με τους υπόλοιπους τομείς θα είναι οι περικοπές στο υπουργείο Αμυνας. Οι δαπάνες θα πρέπει να μειωθούν κατά 8% με στόχο να εξοικονομηθούν 4 δισ. στερλίνες στο τέλος της δύσκολης πενταετίας. Ακριβώς όσο στοιχίζει δηλαδή η στρατιωτική αποστολή της χώρας στο Αφγανιστάν, την οποία δεν πρόκειται να πλήξει η επέλαση της λιτότητας.
Μ έσα στο ζοφερό κλίμα ο Οσμπορν δεν παρέλειψε να δώσει έναν «πράσινο τόνο» στο κυβερνητικό πρόγραμμα. Το 1 δισ. στερλίνες περίπου που είχε προαναγγελθεί για επενδύσεις στην «πράσινη ενέργεια» όχι μόνο δεν πρόκειται να περικοπεί αλλά πιθανόν να αυξηθεί, αν το επιτρέψουν τα οικονομικά της χώρας. Επίσης τα σχέδια για τη δημιουργία θαλάσσιων αιολικών πάρκων θα χρηματοδοτηθούν «χωρίς εκπτώσεις».
Αντιθέτως, θα περικοπούν κατά 20% οι επιδοτήσεις προς τους ιδιώτες για την εγκατάσταση συστημάτων θέρμανσης από ανανεώσιμες πηγές.
Η εφημερίδα «Τhe Guardian» σημειώνει ότι τα μέτρα του Οσμπορν ουδόλως υποθηκεύουν τις «ελπίδες επανεκλογής» του Μπορίς Τζόνσον το 2012, αφού ο νυν δήμαρχος του Λονδίνου φαίνεται ότι διεκδίκησε και διέσωσε αρκετά εκατομμύρια για έργα υποδομών στην πρωτεύουσα. Εκτός από τις δαπάνες για τις μεταφορές, οι οποίες δεν θα περικοπούν σημαντικά, άθικτα παραμένουν και τα κονδύλια των 9,3 δισ. στερλινών για τους Ολυμπιακούς Αγώνες που θα φιλοξενήσει η πόλη.
