Με τις νέες ρυθμίσεις του νόμου 3863/2010 ο ασφαλισμένος μπορεί να αναγνωρίσει επιπλέον τον χρόνο επιδοτούμενης ανεργίας ως 300 ημέρες, επιδοτούμενης ασθένειας, τον χρόνο σπουδών, τον χρόνο ανεργίας για τον οποίο δεν έχει επιδοτηθεί ο εργαζόμενος, τον χρόνο απουσίας από την εργασία για τις μητέρες λόγω κύησης και λοχείας και τον χρόνο άσκησης επαγγελματικής δραστηριότητας ως 8 χρόνια πριν από την εγγραφή του επαγγελματία στον ΟΑΕΕ, εφόσον δεν έχουν καταβληθεί εισφορές.
1 Ποιοι έχουν δικαίωμα να αναγνωρίσουν τους νέους «πλασματικούς» χρόνους;
Οι νέοι «πλασματικοί» χρόνοι αναγνωρίζονται μόνο από εκείνους που θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα από 1.1.2011 και μετά. Αντίθετα, όσοι θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα ως 31.12.2010 αναγνωρίζουν τους χρόνους που ίσχυαν με τους προηγούμενους νόμους (π.χ. στρατιωτική θητεία, χρόνος ανατροφής παιδιών κτλ.).
2 Πόσα χρόνια μπορεί να αναγνωρίσει ο εργαζόμενος από τους νέους χρόνους που προβλέπονται στον νέο νόμο;
Ενας εργαζόμενος που θεμελιώνει συνταξιοδοτικό δικαίωμα το 2011 μπορεί να αναγνωρίσει ως 4 χρόνια. Οποιος θεμελιώνει συνταξιοδοτικό δικαίωμα το 2012 μπορεί να αναγνωρίσει ως 5 χρόνια, το 2013 ως 6 χρόνια και από το 2014 και μετά ως 7 χρόνια.
3 Τα «πλασματικά» χρόνια αναγνωρίζονται μόνο σε Ταμεία κύριας ασφάλισης ή και στα επικουρικά;
Τα «πλασματικά» χρόνια αναγνωρίζονται και στα επικουρικά Ταμεία με τις ίδιες προϋποθέσεις που αναγνωρίζονται στα Ταμεία κύριας ασφάλισης. Οι εισφορές βέβαια για την αναγνώριση χρόνου στα επικουρικά Ταμεία είναι πολύ μικρότερες (στις περισσότερες περιπτώσεις 6% επί των συντάξιμων αποδοχών).
4 Για ποιους χρόνους που αναγνωρίζονται δεν καταβάλλονται ασφαλιστικές εισφορές;
Χωρίς την καταβολή εισφορών αναγνωρίζεται ο χρόνος της επιδοτούμενης ανεργίας και ως 300 ημέρες, ο χρόνος επιδοτούμενης ασθένειας και ως 300 ημέρες ο χρόνος κύησης και λοχείας για τις μητέρες και ως 119 ημέρες και ο χρόνος συνταξιοδότησης με αναπηρική σύνταξη. Αντίθετα για όλους τους άλλους χρόνους που αναγνωρίζονται καταβάλλονται εισφορές.
5 Τι θα πληρώσω για να αναγνωρίσω τον χρόνο στρατιωτικής θητείας;
Σε όλα τα Ταμεία ο χρόνος στρατιωτικής θητείας αναγνωρίζεται με την καταβολή εισφοράς που αντιστοιχεί στο άθροισμα των εισφορών εργαζομένου και εργοδότη επί των συντάξιμων αποδοχών που έχει ο εργαζόμενος κατά τον μήνα υποβολής της αίτησης. Για τους μισθωτούς η εισφορά στις περισσότερες των περιπτώσεων είναι το 20% επί των συντάξιμων αποδοχών. Για τους δημόσιους υπαλλήλους είναι 6,67% επί των συντάξιμων αποδοχών, ενώ για τους αυτοαπασχολουμένους και τους ελεύθερους επαγγελματίες η εισφορά για κάθε μήνα που αναγνωρίζεται είναι ίση με την εισφορά που καταβάλλει ο ασφαλισμένος στον κλάδο σύνταξης.
6 Σε ποιες περιπτώσεις έχω έκπτωση για την αναγνώριση της στρατιωτικής θητείας;
Εκπτωση 30% παρέχεται σε όσους ασφαλισμένους θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα από 1.1.2011 ως 31.12.2014. Εκπτωση 50% παρέχεται σε όσους θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα από 1.1.2015 και μετά.
7 Τι θα πληρώσω για να αναγνωρίσω τα χρόνια σπουδών;
Ο χρόνος σπουδών σε ανώτερες ή ανώτατες σχολές, ο χρόνος μαθητείας και ο χρόνος φοίτησης σε μέσες επαγγελματικές σχολές αναγνωρίζονται με την καταβολή εισφορών που αντιστοιχεί στο 20% του 25πλάσιου του ημερομισθίου του ανειδίκευτου εργάτη για κάθε μήνα που αναγνωρίζεται.
8 Τι θα πληρώσω για να αναγνωρίσω τον χρόνο ανατροφής παιδιών;
Ο χρόνος ανατροφής παιδιών αναγνωρίζεται με την καταβολή εισφορών που αντιστοιχεί στο 20% του 25πλάσιου του ημερομισθίου του ανειδίκευτου εργάτη για κάθε μήνα που αναγνωρίζεται.
9 Τι θα πληρώσω για να αναγνωρίσω εκπαιδευτική άδεια ή χρόνο απεργίας;
Για τους χρόνους εκπαιδευτικής άδειας ή απεργίας ο εργαζόμενος καταβάλλει για κάθε μήνα που θα αναγνωρίσει ποσό που αντιστοιχεί στο 20% του συντάξιμου μισθού που έχει κατά τον μήνα υποβολής της αίτησης.
10 Τι θα πληρώσω για να αναγνωρίσω τον χρόνο ανεργίας;
Για τον χρόνο της επιδοτούμενης ανεργίας δεν καταβάλλονται εισφορές. Ο χρόνος αυτός αναγνωρίζεται χωρίς εξαγορά για τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος. Για οποιονδήποτε άλλο χρόνο ανεργίας ή κενού ασφάλισης που υπάρχει μετά την πρώτη ασφάλιση σε οποιονδήποτε φορέα, ο εργαζόμενος πληρώνει εισφορά για κάθε μήνα που θα αναγνωρίσει ίση με το 20% του 25πλάσιου του ημερομισθίου του ανειδίκευτου εργάτη, όπως αυτό ισχύει κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης.
11 Πώς μπορώ να πληρώσω στο Ταμείο μου για την αναγνώριση των «πλασματικών» χρόνων;
Η πληρωμή στα Ταμεία γίνεται εφάπαξ εντός τριμήνου από την ειδοποίηση του Ταμείου, οπότε υπάρχει έκπτωση 15% στο ποσό. Παρέχεται όμως η δυνατότητα το συνολικό ποσό να εξοφληθεί σε τόσες μηνιαίες δόσεις όσοι είναι οι μήνες που αναγνωρίζονται. Στην περίπτωση που κάποιος εργαζόμενος συνταξιοδοτείται η δόση παρακρατείται από τη σύνταξη.
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ: Στα επικουρικά Ταμεία το ποσοστό εισφοράς για την αναγνώριση χρόνου είναι κατά κανόνα 6%.
12 Μπορώ με την αναγνώριση των «πλασματικών» χρόνων να πάρω σύνταξη σε μικρότερη ηλικία;
Σε πολλές περιπτώσεις με την αναγνώριση των πλασματικών χρόνων παρέχεται η δυνατότητα στον εργαζόμενο να θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα νωρίτερα, οπότε αποφεύγει τη μεγάλη αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης ή των επιπλέον ετών εργασίας. Παράδειγμα 1ο: Εργαζόμενη στον ιδιωτικό τομέα έχει συμπληρώσει ως το 2010 στο ΙΚΑ 4.500 ημέρες ασφάλιση και είναι μητέρα ανήλικου παιδιού που ενηλικιώνεται το 2015. Η μητέρα του παραδείγματός μας θα μπορούσε να συμπληρώσει 5.500 ημέρες ασφάλισης το 2013, οπότε για να πάρει σύνταξη θα έπρεπε να συμπληρώσει το 60ό έτος της ηλικίας της για μειωμένη σύνταξη και το 65ο για πλήρη. Με την αναγνώριση το 2011 (ως 4 έτη) συμπληρώνει τα 5.500 ένσημα το έτος αυτό και θεμελιώνει δικαίωμα με το όριο ηλικίας που ισχύει για τον χρόνο αυτόν, δηλαδή το 52ο έτος της ηλικίας για μειωμένη σύνταξη και το 57ο για πλήρη σύνταξη.
Παράδειγμα 2ο: Εργαζόμενος στον ιδιωτικό τομέα έχει συμπληρώσει ως το τέλος του 2010 9.000
ημέρες ασφάλισης. Το 2010 επίσης συμπληρώνει το 55ο έτος της ηλικίας του. Με το καθεστώς που ίσχυε πριν από τον νέο ασφαλιστικό νόμο, ο συγκεκριμένος εργαζόμενος θα μπορούσε να πάρει σύνταξη εφόσον θα συμπλήρωνε το 58ο έτος της ηλικίας του και 10.500
ημέρες. Με το νέο καθεστώς το 2011 μπορεί να αναγνωρίσει «πλασματικά» χρόνια και να συμπληρώσει 10.500 ημέρες ασφάλισης, οπότε διατηρεί το όριο ηλικίας των 58 ετών.
13 Σε ποιες περιπτώσεις τα «πλασματικά» χρόνια συνυπολογίζονται για θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος και σε ποιες για την προσαύξηση της σύνταξης;
Σε όλες τις περιπτώσεις τα χρόνια που αναγνωρίζονται συνυπολογίζονται για θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος. Ειδικά όμως για προσαύξηση της σύνταξης συνυπολογίζονται τα χρόνια για τα οποία προβλέπεται η πληρωμή εισφοράς (αναγνώριση με εξαγορά).
14 Πότε συμφέρει να αναγνωριστούν οι «πλασματικοί» χρόνοι;
Για όσους θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα ως 31.12.2010 η αναγνώριση γίνεται οποτεδήποτε από τον ενδιαφερόμενο, πάντοτε βέβαια με αίτηση που υποβάλλεται στο Ταμείο του.
Ο πλήρης οδηγός για τις αλλαγές στις συντάξεις των ασφαλισμένων στο ΙΚΑ, στο Δημόσιο και για την αναγνώριση του πλασματικού χρόνου ασφάλισης στην ηλεκτρονική διεύθυνση www.tovima.gr
