Σε μια δημόσια υπηρεσία, πριν λίγο καιρό, έλαβα δύο έγραφα που έφεραν τόσο την υπογραφή του δημόσιου λειτουργού όσο και την περίφημη στρογγυλή σφραγίδα του κράτους. Μόνο που το ένα έφερε την ένδειξη «ακριβές αντίγραφο». Αυτό αποπειράθηκα να το προσκομίσω σε μια άλλη δημόσια υπηρεσία, αλλά μου είπαν ότι θέλουν το άλλο έγγραφο, παρ΄ ότι έχει την υπογραφή του ίδιου υπαλλήλου και την ίδια στρογγυλή σφραγίδα την οποία έβαλε ο ίδιος υπάλληλος…
Ασφαλώς, σε πολλούς από εμάς το περιστατικό δεν προκαλεί έκπληξη. Σε αρκετούς πολίτες όμως άλλων χωρών, οι οποίοι έχουν συνηθίσει να κάνουν τη δουλειά τους με μία απλή υπογραφή, δίχως σφραγίδα μάλιστα, ίσως το γεγονός αυτό να προκαλούσε εντύπωση. Εξάλλου, δεν είναι τυχαίο ότι αρκετοί διαχειριστές θεσμικών χαρτοφυλακίων από τον αποκαλούμενο «ανεπτυγμένο κόσμο», που αγόραζαν τα προηγούμενα χρόνια ελληνικά ομόλογα μόλις 0,3% ακριβότερα έναντι των αντίστοιχων γερμανικών, υπέστησαν μάλλον ένα… μικρό σοκ, καθώς ακόμη δεν μπορούν να καταλάβουν πώς μια ευρωπαϊκή χώρα δήλωνε (και μάλιστα με αρκετές υπογραφές και σφραγίδες) άλλο έλλειμμα, ενώ τελικά άλλοι είναι οι πραγματικοί αριθμοί…
Οι αγορές, λοιπόν, περιμένουν τις επόμενες ημέρες μία ακόμη αναθεώρηση των ελλειμμάτων από τη Εurostat, η οποία, πάντως, θεωρείται ότι δεν θα προκαλέσει αναταράξεις. Οι αγορές επίσης παρακολουθούν, πέρα από τα τεκταινόμενα στην Ακρόπολη, και τις συζητήσεις αναφορικά με το ενδεχόμενο παράτασης του χρόνου αποπληρωμής των δανείων του μηχανισμού στήριξης. Εξάλλου το 2014 θα χρειαστούμε 70,7 δισ. ευρώ και 76,6 δισ. ευρώ το 2015, με αποτέλεσμα η αναχρηματοδότηση για τα δύο αυτά χρόνια να αγγίζει περίπου τα 2/3 του ΑΕΠ, εγχείρημα πραγματικά δύσκολο.
Ετσι, έστω και αν, όπως υποστηρίζει και ο υπουργός Οικονομικών, μια συμφωνία για τις προθεσμίες αποπληρωμής πρέπει να γίνει την κατάλληλη χρονική στιγμή (αν και παραμένει το ερώτημα ποια θα είναι τα πιθανά ανταλλάγματα), το θέμα είναι ότι απέχουμε ακόμη από το να αποκτήσουμε ουσιαστική πρόσβαση στις αγορές. Σύμφωνα με την ΗSΒC, για παράδειγμα, βρισκόμαστε στην τρίτη βαθμίδα αξιολόγησης, την οποία λαμβάνουν χώρες που διαθέτουν περιορισμένη ή καθόλου πρόσβαση στις ανοιχτές αγορές.
Μπορεί λοιπόν το 2011 η Ελλάδα να εκδώσει κάποιο μικρό μέρος του χρέους της, το πραγματικό στοίχημα ωστόσο, αυτό της ουσιαστικής επιστροφής της χώρας στις αγορές, αφορά τη δημιουργία πρωτογενούς πλεονάσματος ικανού να μειώσει ταχύτερα από τις προσδοκίες των επενδυτών τον λόγο του χρέους ως προς το ΑΕΠ, και από αυτόν τον στόχο απέχουμε μάλλον ακόμη αρκετά.
