Ξεκίνησαν χθες στο Πεκίνο οι πρώτες συναντήσεις στελεχών της κινεζικής κομματικής και κυβερνητικής νομενκλατούρας για τη χάραξη ενός πενταετούς προγράμματος οικονομικής ανάπτυξης της χώρας. Η ατζέντα των συνομιλιών είναι βεβαίως απόρρητη. Πολιτικοί αναλυτές, ωστόσο, κρίνοντας από μισόλογα αξιωματούχων, καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι το Πεκίνο πρόκειται να μεταβάλει όχι την οικονομική στρατηγική του αλλά τους στόχους του. Συγκεκριμένα οι αναλυτές συμφωνούν ότι η στρατηγική δομή λειτουργίας της κινεζικής οικονομίας δεν πρόκειται να αλλάξει- και γιατί να αλλάξει, άλλωστε, αφού αποδίδει πλούσιους καρπούς; Θα οριοθετηθεί εκ νέου, ωστόσο, ο βασικός οικονομικός στόχος κατά τρόπον ώστε αυτός να μη θεωρείται περαιωμένος με τη διατήρηση απλώς των υψηλών ρυθμών ανάπτυξης αλλά και με τη διάχυση της ανάπτυξης κοινωνικά και γεωγραφικά στη χώρα.
Στόχος, δηλαδή, των κινέζων ηγετών είναι, σύμφωνα πάντοτε με πληροφορίες που μετέδωσε χθες ο βρετανικός όμιλος μέσων ενημέρωσης ΒΒC, η διάχυση της ανάπτυξης και του παραγόμενου πλούτου στη χώρα, με την άμβλυνση των τεράστιων εισοδηματικών διαφορών των κινέζων πολιτών και επίσης με τη γεφύρωση των αβυσσαλέων οικονομικών διαφορών που διαπιστώνει κανείς αν συγκρίνει την κατάσταση που επικρατεί στα ηπειρωτικά της χώρας από τη μία πλευρά και στα παράλια και στις νησιωτικές περιοχές από την άλλη. Οι πολιτικοί παρατηρητές αναμένουν επίσης κάποιες ενδείξεις για το ποιοι θα είναι οι επόμενοι ηγέτες της Κίνας που θα διαδεχθούν τον πρόεδρο Χου Ζιντάο και τον πρωθυπουργό Γουέν Ζιαμπάο πιθανότατα το 2012.
Προσώρας ως πιθανότεροι διάδοχοι των δύο ανδρών φέρονται ο αντιπρόεδρος Σι Ζινπίνγκ και ο αναπληρωτής πρωθυπουργός Λι Κεκιάνγκ. Πιθανώς κατά τη διάρκεια των επαφών για την κατάρτιση του πενταετούς οικονομικού προγράμματος οι δύο υποψήφιοι να αναβαθμιστούν. Αν δεν διαφανεί κάτι τέτοιο, η επόμενη κρίσιμη περίοδος για τη διαμόρφωση του συσχετισμού δυνάμεων και την ανάδειξη νέων προσώπων στην κομματική και κυβερνητική ιεραρχία θα είναι η ετήσια τετραήμερη σύνοδος της Κεντρικής Επιτροπής του Κινεζικού Κομμουνιστικού Κόμματος. Ούτως ή άλλως, η εφετινή σύνοδος της 300μελούς Κεντρικής Επιτροπής του Κόμματος θα είναι κρίσιμη διότι μετά τη βράβευση του φυλακισμένου αντικαθεστωτικού Λιου Σιαομπό με το Νομπέλ Ειρήνης εντείνονται ακόμη περισσότερο οι πιέσεις της διεθνούς κοινότητας προς το Πεκίνο προκειμένου να προωθήσει τον εκδημοκρατισμό της χώρας.
Δεν είναι τυχαίο ότι στις αρχές της εβδομάδας (λίγες ημέρες μετά τη βράβευση του Λιου, δηλαδή) 23 γηραιά στελέχη του κόμματος υπέγραψαν κοινή επιστολή με την οποία ζητούν τον τερματισμό των περιορισμών σε ό,τι αφορά την ελευθερία της έκφρασης. Οι κομματικοί ηγέτες χρησιμοποιούν πολύ σκληρή γλώσσα χαρακτηρίζοντας «σκάνδαλο» και «μείζονα ενόχληση» το σύστημα λογοκρισίας που ισχύει στην Κίνα. Σημειωτέον ότι προ διμήνου ο πρωθυπουργός Γουέν Ζιαμπάο μιλώντας στο CΝΝ είχε πει ότι «η δημοκρατία και η ελευθερία στην Κίνα θα γίνουν αξίες αδιαφιλονίκητες» και ότι «χωρίς πολιτικές μεταρρυθμίσεις η Κίνα ίσως χάσει ό,τι έχει ήδη πετύχει στον οικονομικό τομέα». Είναι χαρακτηριστικό ότι τα κινεζικά μέσα ενημέρωσης δεν μετέδωσαν τις δηλώσεις Γουέν στην αμερικανική τηλεόραση!
Ε ν πάση περιπτώσει, δυτικοί αναλυτές συνδυάζουν την επιστολή των «23» με τις εντυπωσιακές δηλώσεις Γουέν για να καταλήξουν στο συμπέρασμα ότι στις κεκλεισμένων των θυρών συναντήσεις για την οικονομία θα τεθεί επί τάπητος και το φλέγον θέμα των πολιτικών μεταρρυθμίσεων- ο Γουέν θα συμμετάσχει βεβαίως στις συζητήσεις, όπως άλλωστε και ο πρόεδρος Χου. Εξυπακούεται ότι οι συναντήσεις για την οικονομία θα διαμορφώσουν και το κλίμα που θα επιρατήσει στη σύνοδο της Κεντρικής Επιτροπής. Και όλα δείχνουν ότι η κινεζική νομενκλατούρα έχει αντιληφθεί πως για να διατηρηθούν η κοινωνική ειρήνη και η δημόσια ασφάλεια στη χώρα το ελάχιστο που απαιτείται είναι να αμβλυνθούν οι τεράστιες κοινωνικές ανισότητες που δημιούργησε ο ιδιότυπος κινεζικός καπιταλισμός. Να γίνουν, δηλαδή, περισσότερα εκατομμύρια Κινέζων μέτοχοι στην ευημερία της αστικοποίησης. Και, όπως έδειξε το παράδειγμα της Ευρώπης του 19ου αιώνα, η δημιουργία αστικής τάξης φέρνει και τη δημοκρατία.