Ενα βήμα πριν από την εκκαθάριση εν λειτουργία βρίσκεται η εταιρεία Θεμελιοδομή, από τις παλαιότερες κατασκευαστικές εταιρείες της χώρας. Η αποτυχημένη προσπάθεια ένταξης της εταιρείας στο άρθρο 44- ενώ είχε υπάρξει συμφωνία με τους πιστωτέςκαι η τελευταία απόρριψη σχετικής αίτησης τριτανακοπής περιόρισαν σημαντικά το νομικό οπλοστάσιο της διοίκησης, που βλέπει τους κόπους 35 ετών να εξανεμίζονται από τη μια στιγμή στην άλλη.
Πώς μπορεί όμως μια εταιρεία με 35 χρόνια ιστορία, απόλυτα εξειδικευμένη στο αντικείμενό της, με μεγάλη ακίνητη περιουσία και με μια αύξηση κεφαλαίου 100 εκατ. ευρώ στο ενεργητικό της στο τέλος του 1999, να βρίσκεται ένα βήμα πριν από την οικονομική κατάρρευση;
«Οι λανθασμένες επιλογές διεύρυνσης των δραστηριοτήτων,το πρόβλημα ρευστότητας που δημιουργήθηκε κυρίως από την αδυναμία του Δημοσίου να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις του προς την εταιρεία αλλά και οι δικαστικές αποφάσεις που,πέρα από την αρνητική έκβασή τους, χρειάστηκαν και αρκετό χρόνο για να βγουνείναι οι βασικές αιτίες που σήμερα η εταιρεία βρίσκεται σε αυτή την οριακή κατάσταση» αναφέρει στο «Βήμα» ο ένας εκ των τριών βασικών μετόχων της Θεμελιοδομής κ. Κ. Πατραμάνης.
Κανένα έργο
Σήμερα η εταιρεία δεν εκτελεί κανένα έργο ούτε ως υπεργολάβος αφού δεν έχει φορολογική ενημερότητα, ενώ το προσωπικό έχει αποχωρήσει και βρίσκεται στο ταμείο ανεργίας, χωρίς μάλιστα να έχει αποζημιωθεί γιατί λεφτά δεν υπάρχουν.
Τα προβλήματα ρευστότητας εμφανίστηκαν στο τέλος του 2004- αρχές του 2005. Οι δανειακές υποχρεώσεις είχαν διαμορφωθεί στα 170 εκατ. ευρώ, δυσανάλογες προς τους τζίρους αλλά κυρίως προς τα αρνητικά ΕΒΙΤDΑ που εμφάνιζε η Θεμελιοδομή στους ισολογισμούς της.
Οπως επισημαίνει ο κ. Πατραμάνης, «είχαμε ξοδέψει 28 εκατ. ευρώ για εξαγορές άλλων τεχνικών επιχειρήσεων για να λάβουμε πτυχίο 7ης τάξης, χωρίς όμως να έχουμε την ανάλογη βοήθεια από τις επιδόσεις τους. Αντιθέτως, φόρτωσαν με βάρη τον ισολογισμό. Παράλληλατο κράτος από τα ολυμπιακά έργα μάς χρωστούσε 30 εκατ.ευρώ.Αυτά τα λεφτά δεν τα έχουμε λάβει ακόμη και σήμερα και,αν συμπεριλάβει κανείς και τους τόκους,προκύπτει ένα πολύ μεγάλο ποσό».
Η εταιρεία όμως είχε «προλάβει» τότε να κάνει και δύο επεκτατικές κινήσεις προς άλλες δραστηριότητες που σήμερα είναι πολύ της μόδας αλλά τότε ήταν τουλάχιστον αμφιλεγόμενες. Το 2000 έστησε την εταιρεία Ηλιοδομή, στην οποία συμμετείχε με ποσοστό 80%, ενώ το υπόλοιπο 20% κατείχε αμερικανική εταιρεία. Η Ηλιοδομή θα δημιουργούσε στη ΒΙΠΕ του Κιλκίς εργοστάσιο στεγασμένης επιφάνειας 13.000 τ.μ. για κατασκευή φωτοβολταϊκών panels. Η επένδυση εντάχθηκε στον αναπτυξιακό νόμο. «Βάλαμε 14 εκατ. ευρώ και προχωρήσαμε στο 70% της επένδυσης. Η τράπεζα όμως που ήταν συμβεβλημένη με τον αναπτυξιακό ήθελε να δει παραγγελίες για να συνεχίσει τη χρηματοδότηση. Είπαμε ότι ήταν νωρίς αλλά δεν μας πίστεψαν, όπως δεν είχαν πιστέψει το όλο πρότζεκτ και σταμάτησαν τη χρηματοδότηση. Σήμερα, 10 χρόνια μετά, από μόνες τους οι τράπεζες βγάζουν οικολογικά δάνεια για να χρηματοδοτήσουν την εγκατάσταση τέτοιων panels και τα διαφημίζουν. Πληρώσαμε την πρωτοποριακή ιδέα της εποχής και κάψαμε 14 εκατ. ευρώ. Θα ήταν διαφορετική η μοίρα της εταιρείας αν λειτουργούσε σήμερα το εργοστάσιο κατασκευής φωτοβολταϊκών panels» υποστηρίζει ο κ. Πατραμάνης. Αγροτουρισμός
Στις αρχές της δεκαετίας του 2000, η Θεμελιοδομή επεκτάθηκε και στον αγροτουρισμό. Ιδρυσε τη θυγατρική Τόπος με αντικείμενο την ανάδειξη ήπιων μορφών τουρισμού στους ορεινούς κυρίως όγκους της ηπειρωτικής Ελλάδας, τις επενδύσεις στην ανάπτυξη δικτύων ξενώνων και την ανάπτυξη κτημάτων οργανικής γεωργίας και βιολογικής κτηνοτροφίας. Η Τόπος ασχολήθηκε και με τον χειμερινό τουρισμό. Πρώτη ενέργεια της εταιρείας ήταν η μίσθωση από την Κοινότητα Διστράτου του νεόδμητου τότε καταφυγίου ανάμεσα στις δύο κεντρικές πίστες του χιονοδρομικού κέντρου Βασιλίτσας. «Οπως αποδείχθηκε, ήταν πρόωρες και αυτές οι επενδύσεις.Σήμεραόλοι μιλάνε για τον αγροτουρισμό αλλά εμείς τότε δεν χειριστήκαμε σωστά τη δυναμική του χώρου αυτού» εξηγεί ο κ. Πατραμάνης.
Το 2008 η εταιρεία έπειτα από τρία χρόνια διαβουλεύσεων με τους πιστωτές κατάφερε να ενταχθεί στο άρθρο 45 και να αιτηθεί την ένταξή της στο άρθρο 44. Το 70% των πιστωτών είχε συμφωνήσει να διαγραφούν χρέη 60 εκατ. ευρώ και τα υπόλοιπα 110 εκατ. να αποπληρωθούν σε οκτώ έτη με διετή περίοδο χάριτος. Το Εφετείο Θεσσαλονίκης, σύμφωνα με τον κ. Πατραμάνη, για τυπικούς λόγους (υποβλήθηκε ισοζύγιο του 2008 και όχι ισολογισμός που να δείχνει το πλήθος των συμφωνούντων πιστωτών), απέρριψε την αίτηση.
Η ωρολογιακή βόμβα
Ηεταιρεία Θεμελιοδομή ιδρύθηκε το 1972 και πήρε τη μορφή ανώνυμης εταιρείας το 1976. Βασικοί μέτοχοι ήταν οι οικογένειες του κ. Ν. Οικονόμου, του κ. Κ. Πατραμάνη και της κυρίας Θεοδώρας Ταμπακούλη. Κάποια στιγμή απέκτησε συμμετοχή και ο κ. Π.
Βαρδινογιάννης αλλά ήταν μια καθαρά επενδυτική κίνηση και ο ίδιος δεν είχε εμπλοκή στο μάνατζμεντ. Η εταιρεία ήταν εξειδικευμένη στα έργα θεμελιώσεων και μαζί με την Εδραση- που, τι ειρωνεία, αντιμετωπίζει τα ίδια προβλήματα με μια καθυστέρηση πέντε ετών«μοίραζαν» την ελληνική αγορά αφού ήταν οι απαραίτητοι συνεργάτες κάθε μεγαλοεργολάβου. Ηταν μάλιστα και από τα ιδρυτικά μέλη της ΕFFC, της Πανευρωπαϊκής Ενωσης Εταιρειών Ειδικών Θεμελιώσεων. Η εταιρεία ξεχείλιζε από τεχνογνωσία και την περίοδο της προετοιμασίας των έργων για τους Ολυμπιακούς Αγώνες έκανε τζίρους άνω των 150 εκατ.
ευρώ και απασχολούσε 750 εργαζομένους στα εργοτάξιά της. Στις αρχές της δεκαετίας του 2000, όταν όλες οι κατασκευαστικές εταιρείες υποχρεώθηκαν να προχωρήσουν σε συγχωνεύσεις και εξαγορές για να δημιουργηθούν μεγάλα σχήματα, η Θεμελιοδομή πρωτοστάστησε. Ξόδεψε 28 εκατ. ευρώ για να απορροφήσει άλλες μικρότερες τεχνικές εταιρείες και έγινε μία από τις 14 επιχειρήσεις που απέκτησαν το ανώτατο εργοληπτικό πτυχίο 7ης τάξης. Ηταν μάλιστα η μόνη εταιρεία από τις υπόλοιπες 13 που είχε έδρα εκτός Αθηνών. Οι εξαγορές αυτές, όπως αποδείχθηκε στη συνέχεια, ήταν μια ωρολογιακή βόμβα στα θεμέλια της εταιρείας αφού η πρεμούρα της απόκτησής τους για να εξασφαλιστεί το ανώτατο πτυχίο εμπόδισε τη διοίκηση να διαπιστώσει ότι η χρηματοοικονομική τους κατάσταση δεν ήταν καλή και τα βάρη τους θα «χάλαγαν» τους ισολογισμούς της Θεμελιοδομής. Ηταν όμως τότε η χρυσή εποχή που δουλειές υπήρχαν, οι τράπεζες έδιναν φθηνά δάνεια και το Χρηματιστήριο «πίστωνε» τις εξαγορές αυτές με υπεραξίες για τη μετοχή της μαμάς εταιρείας. Το 1999 η εταιρεία ολοκλήρωσε αύξηση κεφαλαίου κατά 100 εκατ.
ευρώ για επενδύσεις στο real estate και για υπόγειους σταθμούς αυτοκινήτων, οι μόνες που της έχουν απομείνει σήμερα και οι οποίες, όπως φαίνεται, θα αξιοποιηθούν για να ρεφάρουν ως έναν βαθμό οι πιστωτές της εταιρείας.
Ενταξη στο άρθρο 44
Η εταιρεία δεν μπορεί να κάνει νέα αίτηση για ένταξη στο άρθρο 44 γιατί ο νόμος άλλαξε τον Σεπτέμβριο του 2007 και εισήχθη ο νέος πτωχευτικός κώδικας. Μόνη ελπίδα της διοίκησης που αναφέρει πως θα την «κυνηγήσει» είναι να κάνει αίτηση αναίρεσης στον Αρειο Πάγο, που αποτελεί όμως μια χρονοβόρα διαδικασία. Το αρνητικό σενάριο είναι η εταιρεία να τεθεί σε εκκαθάριση εν λειτουργία και να πωληθεί ολόκληρη ή τμηματικά άνευ βαρών. «Θα είναι κρίμα για μια εταιρεία με ενεργητικό 120 εκατ. ευρώ να σταματήσει τη λειτουργία της» υποστηρίζει ο κ. Πατραμάνης. Η ακίνητη περιουσία της εταιρείας σήμερα- που στο σύνολό της είναι υποθηκευμένηυπολογίζεται στα 70 εκατ. ευρώ. Περιλαμβάνει μεταξύ άλλων 26 οικόπεδα στον Διόνυσο Αττικής σε πολεοδομημένη περιοχή 1.500 τ.μ. το καθένα, οικόπεδο στη Λ. Αθηνών, την καπναποθήκη της ΣΕΚΕ στην Καβάλα αλλά και το 25% του ακινήτου τής Αλλατίνη στην παραλία της Θεσσαλονίκης, η αξιοποίηση του οποίου όμως μπλοκαρίστηκε από το ΣτΕ.
Κάνοντας την αυτοκριτική του ο κ. Πατραμάνης αλλά και οι υπόλοιποι μέτοχοι της εταιρείας αναφέρουν ότι το μεγαλύτερο μέρος της ευθύνης για την κατάσταση στην εταιρεία βαρύνει τους ίδιους αλλά θεωρούν ότι ένα πιο ευέλικτο δικαστήριο εξειδικευμένο σε τέτοια θέματα θα έκρινε αλλιώς και σίγουρα πιο γρήγορα, αφού ο χρόνος για τις επιχειρήσεις είναι αδυσώπητος.
