O Ιούλιος πέρασε, ο Αύγουστος είναι ήδη στα μισά, αλλά τα μελτέμια ακόμη να φανούν! Ασυνήθιστη χαρακτηρίζουν οι επιστήμονες την απουσία μελτεμιών από το Αιγαίο εφέτος το καλοκαίρι, χωρίς να είναι βέβαιοι ότι το φαινόμενο επηρεάζεται από την ανισορροπία στην ευρύτερη περιοχή, με τους καύσωνες στη Ρωσία και τις πλημμύρες στην Κεντρική Ευρώπη και στη Μέση Ανατολή και το πώς όλα αυτά ρυθμίζουν την κυκλοφορία του αέρα. Πέρα από τις υποθέσεις, οι ειδικοί μετεωρολόγοι δεν είναι σε θέση να εξηγήσουν επιστημονικά γιατί δεν συνέβη αυτό που συμβαίνει κάθε χρόνο τέτοια εποχή και ανεβάζει τα μποφόρ στο Αιγαίο, αμβλύνοντας την αίσθηση δυσφορίας που προκαλούν οι υψηλές θερινές θερμοκρασίες.
Για την ώρα το φαινόμενο δεν θεωρείται «ύποπτο», αλλά οι ερευνητές και τα όργανα μετεωρολογικών μετρήσεων παραμένουν σε… επιφυλακή για τυχόν επανάληψη του φαινομένου και τα επόμενα καλοκαίρια.
«Ο τύπος της κυκλοφορίας του αέρα εφέτος δεν ευνόησε τον συνδυασμό υψηλών πιέσεων από τα βόρεια και χαμηλών από την Κύπρο, ο οποίος δημιουργεί τα μελτέμια» εξηγούν μετεωρολόγοι της Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας. Γι΄ αυτό και η υγρασία το τελευταίο διάστημα χτύπησε «κόκκινο», φτάνοντας και το 90% σε κάποιες πε ριοχές της χώρας. «Τέτοια ποσοστά υγρασίας είχαν χρόνια να εμφανιστούν» αναφέρει ενδεικτικά ο κ. Μ. Πετράκης, διευθυντής στο Ινστιτούτο Ερευνών Περιβάλλοντος και Βιώσιμης Ανάπτυξης του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών.
Τις επόμενες ημέρες, πάντως, αναμένεται ένα βόρειο ρεύμα στην περιοχή του Αιγαίου, που θα μοιάζει με… υποτυπώδες μελτέμι.
Ε πιπλέον, οι ειδικοί δεν αποκλείουν την… όψιμη εμφάνιση των μελτεμιών προς το τέλος του μήνα ή ακόμη και τον Σεπτέμβριο. «Στα μοντέλα προσομοίωσης για το μέλλον υπάρχει και το σενάριο της χρονικής μετατόπισης των μελτεμιών προς το τέλος Αυγούστου ή και τον Σεπτέμβριο. Αρα δεν μπορούμε να αποκλείσουμε αυτή την πιθανότητα και για εφέτος» παρατηρεί ο μετεωρολόγος του Αστεροσκοπείου κ. Κ. Λαγουβάρδος .
Τα μελτέμια (ή αλλιώς ετησίες, από την αρχαία ελληνική ονομασία τους) είναι εποχικοί άνεμοι που εκδηλώνονται το καλοκαίρι, κυρίως στο Αιγαίο και στο Κρητικό Πέλαγος.
Η διεύθυνσή τους είναι κατά κανόνα βόρεια- βορειοδυτική, ενώ σε ένταση μπορεί να ξεπεράσουν τα 6 και 7 μποφόρ. Μελτέμια υπάρχουν βέβαια και στο Ιόνιο, αλλά με μικρότερη ένταση. Ανέφελος ουρανός και κυματώδης θάλασσα είναι τα συνηθέστερα «συνοδευτικά» των μελτεμιών.
Τον περασμένο Αύγουστο, ιδιαίτερα από τα μέσα του μήνα και μετά, τα μελτέμια ενισχύθηκαν σημαντικά, φτάνοντας σε θυελλώδεις εντάσεις. Το αποτέλεσμα ήταν να ευνοηθούν οι δασικές πυρκαγιές που έπληξαν πολλές περιοχές της χώρας.
Ανησυχία για τα ακραία φαινόμενα στη Ρωσία
Ο καύσωνας που πλήττει τη Δυτική Ρωσία από τις αρχές Ιουλίου έχει καταρρίψει κάθε ρεκόρ σε θερμοκρασίες, αλλά κυρίως σε διάρκεια. Σύμφωνα με τη μετεωρολογική υπηρεσία της χώρας, η υψηλότερη θερμοκρασία, 38,2 βαθμοί Κελσίου, καταγράφηκε στη Μόσχα στις 29 Ιουλίου, ενώ η αμέσως χαμηλότερη θερμοκρασία (37,1 βαθμοί) ήταν στην Αγία Πετρούπολη το περασμένο Σάββατο. Επιστήμονες της υπηρεσίας δηλώνουν μάλιστα ότι πρόκειται για τις χειρότερες συνθήκες των τελευταίων 1.000 ετών!
Αποτέλεσμα των παραπάνω συνθηκών είναι οι εκατοντάδες πυρκαγιές που έχουν μετατρέψει τη ρωσική πρωτεύουσα σε θάλαμο τοξικών αερίων, στοιχίζοντας χιλιάδες ζωές. Τέτοια φαινόμενα μπορεί να μην είναι τόσο σπάνια στο μέλλον. Ελληνες μετεωρολόγοι εκτιμούν ότι τα επόμενα 60-90 χρόνια τέτοιες ακραίες συνθήκες μπορεί να εμφανίζονται με μεγαλύτερη συχνότητα σε κάποιες περιοχές της Ευρώπης και του υπόλοιπου πλανήτη.
«Η πρωτοφανής διάρκεια των υψηλών θερμοκρασιών στη Ρωσία είναι πολύ ανησυχητική και θα πρέπει να μελετηθεί εκτενώς.Παρόμοιες συνθήκες συναντούμε σε μοντέλα μετεωρολογικής προσομοίωσης για την περίοδο 2071-2100» αναφέρει ο κ. Λαγουβάρδος.