Η ΕΦΕΤΙΝΗ ομιλία του κ. Γ. Παπανδρέου στη ΔΕΘ ίσως να είναι η πιο σημαντική της θητείας του επειδή αναμένεται να αποτελέσει το κλειδί για τις πολιτικές και τις οικονομικές εξελίξεις της επόμενης περιόδου. Η κυβέρνηση δεν καλείται απλώς να αναστρέψει την κλεψύδρα και να κερδίσει τον χρόνο που χάθηκε εξαιτίας των καθυστερημένων
αποφάσεων για την οικονομία. Αυτό που απαιτούν οι περιστάσεις- και περιγράφεται από ανώτερες κυβερνητικές πηγές- είναι να ξεφύγει ο Πρωθυπουργός από την τυπική παράθεση μέτρων και να συνθέσει «ένα νέο αφήγημα» για τη χώρα, να περιγράψει δηλαδή ένα συνεκτικό σχέδιο για την προοπτική της Ελλάδας και να καθορίσει τον στόχο στον οποίο συντείνουν οι προσπάθειες της κυβέρνησης. Τότε μόνο, υποστηρίζουν οι ίδιες πηγές,
θα κατανοήσουν οι πολίτες για ποιον λόγο υπόκεινται σε αιματηρές θυσίες και θα στηρίξουν τις ανατροπές με τα συμφέροντα και τις συντεχνίες, μέσω της οποίας θα επιχειρήσει η κυβέρνηση να οικοδομήσει το κράτος σε νέες βάσεις. Η προτεραιότητα, παρατηρούν κυβερνητικοί παράγοντες, είναι να δημιουργηθεί η πεποίθηση ότι η κυβέρνηση ξέρει πώς να βγάλει τη χώρα από την κρίση με όρους κοινωνικής δικαιοσύνης.
Η περιγραφή του νέου μοντέλου για το κοινωνικό κράτος και για την ανάπτυξη που θα παρουσιάσει στις 3 Σεπτεμβρίου και στη ΔΕΘ αντιστοίχως ο Πρωθυπουργός είναι μεγάλης σημασίας. Η πρόταση για το κοινωνικό κράτος, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, θα έχει στον πυρήνα της την πολιτική για τα οικογενειακά επιδόματα. Η πρώτη εκτίμηση από τα στοιχεία που έχουν συλλεγεί είναι ότι επιδόματα συνολικού ύψους 2,5 δισ. ευρώ χορηγούνται χωρίς κριτήρια. «Είναι σαν να πετάει το κράτος λεφτά από το αεροπλάνο» επισημαίνει κορυφαίο στέλεχος του ΠαΣοΚ. Η πρόταση λοιπόν είναι να δομηθεί ένα μεικτό σύστημα το οποίο θα προβλέπει την παροχή επιδομάτων με κριτήρια εισοδηματικά και αναγκαιότητας αλλά ταυτοχρόνως θα παρέχει υψηλού επιπέδου υπηρεσίες στους πολίτες.
Σε ό,τι αφορά το αναπτυξιακό μοντέλο προτείνεται ένα σχέδιο για τη συνολική αναδιάρθρωση της χώρας. Αυτή η προσπάθεια είναι πιο σύνθετη επειδή θα πρέπει να συντονιστούν πολλά υπουργεία ώστε να προχωρήσουν ταυτοχρόνως η αποκέντρωση, να δουλέψει το διοικητικό σύστημα, να παταχθεί η διαφθορά, η φοροδιαφυγή και η εισφοροδιαφυγή, να αναπτυχθούν οι υποδομές και να μπουν οι βάσεις για την πράσινη ανάπτυξη.
Παράλληλα με αυτά, όπως επισημαίνεται από διάφορους παράγοντες, χρειάζεται να δημιουργηθεί ένα διαφορετικό πρότυπο παραγωγικότητας. Να ξεφύγει δηλαδή η κοινωνία από τη λογική του εύκολου πλουτισμού και της προβολής μέσω των talent shows και να αναδειχτεί η επιχειρηματικότητα. «Είναι αντιφατικό να λέμε ότι η κρίση δημιουργεί ευκαιρίες και να προσκαλούμε επενδυτές σε μια κοινωνία που αντιμετωπίζει με καχυποψία την ιδιωτική πρωτοβουλία και την επιχειρηματικότητα», επισημαίνει κορυφαίος υπουργός. Τα θέματα αυτά αποτέλεσαν αντικείμενο συζήτησης σε πρόσφατα υπουργικά συμβούλια, όπου επισημάνθηκαν προβλήματα τα οποία δυναμιτίζουν τις προσπάθειες για ανάπτυξη, με κυριότερο τη στάση της Δικαιοσύνης. «Με τους ρυθμούς που λειτουργεί η Δικαιοσύνη δεν γίνεται ανάπτυξη. Δεν είναι δυνατόν μια επένδυση να “κολλάει” στο Συμβούλιο της Επικρατείας για δύο και τρία χρόνια» υπογραμμίστηκε.
Ανάπτυξη όμως δεν γίνεται ούτε με τον τρόπο που λειτουργεί η δημόσια διοίκηση και γι΄ αυτό έχει μεγάλη σημασία να προχωρήσουν οι αλλαγές στο κράτος αλλά και τα μέτρα για τη διαφάνεια. «Πρέπει να αλλάξουμε το κλίμα για τους επενδυτές», τονίζουν κυβερνητικοί παράγοντες. Πάντως η κυβέρνηση δεν αντιμετωπίζει την πρόκληση με τελείως άδεια χέρια: Το νέο φορολογικό σύστημα εκτιμάται ότι θα συμβάλει προς αυτή την κατεύθυνση, ενώ σχεδιάζεται η κατάθεση του νέου αναπτυξιακού νόμου αλλά και η αναθέρμανση της αγοράς μέσω του ΕΣΠΑ και του νομοσχεδίου για τις αναθέσεις έργων και μελετών που έχει ετοιμάσει το υπουργείο Υποδομών.
Στη λογική «λίγα λόγια και αποτελέσματα», η οποία θα αποτελέσει τη βάση της κυβερνητικής στρατηγικής, ο κάθε υπουργός θα κληθεί να παρουσιάσει με χειροπιαστό τρόπο τους καρπούς των κόπων του. Αυτό ακούγεται εύκολο αλλά η πράξη έδειξε ότι οι δημόσιες υπηρεσίες έχουν μάθει να συντάσσουν γενικόλογες εκθέσεις και αδυνατούν να συγκεντρώσουν δεδομένα και να εκτιμήσουν με μολύβι και χαρτί το όφελος που θα προκύψει από τις προτεινόμενες αλλαγές. Αν δεν γίνει όμως μια τέτοια προσπάθεια είναι ορατός ο κίνδυνος μια μεγάλη μάζα πολιτών, μην κατανοώντας τι διακυβεύεται και υποφέροντας από τα σκληρά μέτρα, να στρέψει την πλάτη της στο πολιτικό σύστημα. Ηδη οι δημοσκοπήσεις αποτυπώνουν μια τέτοια τάση στις αυτοδιοικητικές εκλογές και αυτό είναι ένα θέμα που προβληματίζει έντονα το Μέγαρο Μαξίμου αλλά και το ΠαΣοΚ.
