Ανθρώπινες σκιές… Με ελάχιστα υπάρχοντα στην αγκαλιά τους. Κάποιοι δεν έχουν ούτε αυτά· πρέπει να κρατούν σφιχτά επάνω τους τα παιδιά… Κάθονται επί ώρες στην τουρκική όχθη του ποταμού Εβρου. Οταν πέσει το σκοτάδι, δίνεται η εντολή από τους δουλεμπόρους. Είναι η στιγμή για να περάσουν στον δικό τους «παράδεισο». Επιβιβάζονται πρώτα τα παιδιά σε μια βάρκα και περνούν απέναντι.
Στους ενήλικους λένε να κολυμπήσουν στο ποτάμι. Τους υποδεικνύουν το σημείο από το οποίο θα μπορέσουν να περάσουν στην απέναντι, ελληνική όχθη. Το «πέρασμα» κοστίζει περίπου 300 ως 400 ευρώ. Είναι φθηνό γιατί στην πραγματικότητα είναι πολύ δύσκολο να περάσεις από τα σκοτεινά και επικίνδυνα νερά του ποταμού. Πρόκειται για περιπτώσεις ανθρώπων που δεν είχαν την «πολυτέλεια» να πληρώσουν τα τριπλάσια και τετραπλάσια χρήματα για να (τους) περάσουν με βάρκες στα νησιά του Βόρειου και Ανατολικού Αιγαίου… «Οσο πιο ακίνδυνο είναι το πέρασμα προς την Ελλάδα και η μετάβαση προς την Αθήνατόσο πιο ακριβό είναι το “εισιτήριο” » λένε όσοι γνωρίζουν. Και οι μετανάστες ρισκάρουν την ίδια τους τη ζωή κολυμπώντας στον Εβρο… Κάποιοι τα καταφέρνουν και αφού μείνουν μερικές ημέρες στα κέντρα υποδοχής μετά παίρνουν τον δρόμο για την Αθήνα ή τη Θεσσαλονίκη. Κάποιοι άλλοι όχι… Και τα πτώματά τους μεταφέρονται στα ψυγεία των νεκροτομείων· χωρίς όνομα, χωρίς να τους αναζητήσει κανείς… Ανθρωποι χωρίς ταυτότητα, που έχασαν τη μάχη για τη δική τους «ελευθερία».
«Αυτό που περιμένει πολλούς από τους μετανάστες και τους πρόσφυγες που προσπαθούν να βρουν τον παράδεισο στην Ευρώπη διασχίζοντας το ποτάμι του Εβρου δεν είναι παρά ένας υγρός τάφος. Οι παράνομοι διακινητές τους αφήνουν στη μοίρα τους, ενώ ο πανικός και το σκοτάδι αποδεικνύονται συχνά μοιραία για όσους δεν ξέρουν να κολυμπούν» λένε στο «Βήμα» στελέχη της Υπατης Αρμοστίας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες. Ο Εβρος αποτελεί πλέον μια «μαύρη τρύπα» και αυτό το εκμεταλλεύονται οι τούρκοι σύγχρονοι δουλέμποροι με αποτέλεσμα από τις αρχές του έτους ως σήμερα ο αριθμός των συλλήψεων μη νόμιμων μεταναστών σε σχέση με πέρυσι να έχει δεκαπλασιαστεί, επισημαίνουν χαρακτηριστικά στελέχη του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη και ανώτατοι αξιωματικοί της ΕΛ.ΑΣ. Η κατάσταση η οποία έχει διαμορφωθεί πλέον είναι τραγική στην ακριτική περιοχή της Ελλάδας, λένε αστυνομικοί και συμπληρώνουν ότι δεν είναι εφικτό να υπάρχει διαρκής εμφανής περιπολία σε 80 χιλιόμετρα κατά μήκος του ποταμού (που είναι «ζούγκλα» λόγω της πυκνής βλάστησης) και σε 12,5 ακόμη χιλιόμετρα χερσαίων συνόρων.
Τους εγκαταλείπουν στην όχθη
Οι διακινητές της γειτονικής χώρας, επειδή αυξήθηκαν τα «μπλόκα» των αστυνομικών και οι συλλήψεις, άλλαξαν τρόπο δράσης. Παλαιότερα περνούσαν τον ποταμό μαζί με τους λαθρομετανάστες και τους άφηναν σε κάποιο σημείο της Εθνικής οδού, αναμένοντας τα φορτηγά των ελλήνων συνεργών τους, τα οποία θα τους μετέφεραν στη Θεσσαλονίκη ή στην Αθήνα. Πλέον εγκαταλείπουν τους μετανάστες στην όχθη της τουρκικής πλευράς κυρίως τις νυχτερινές ώρες, τους υποδεικνύουν το σημείο από το οποίο θα περάσουν κολυμπώντας στη χώρα μας λέγοντάς τους ότι είναι αβαθή τα νερά και τους λένε να κολυμπήσουν για να φθάσουν απέναντι.
Αυτό συνέβη και στις αρχές της εβδομάδας, με τραγικό απολογισμό 16 νεκρούς λαθρομετανάστες που βρέθηκαν εντός του ποταμού Εβρου, μεταξύ των οικισμών Διλόφου και Μαρασίων. Η ηλικία των θυμάτων ήταν περίπου τα 30 έτη και προέρχονταν από χώρες της Ασίας και της Αφρικής. Στις 25 Ιουνίου είχαν συλληφθεί 26 μη νόμιμοι μετανάστες και είχαν πει ότι με πλαστική βάρκα είχαν μεταφερθεί στην ελληνική όχθη του ποταμού μόνο τα παιδιά των λαθρομεταναστών. Στους μεγαλύτερους, άνδρες και γυναίκες, είπαν να περάσουν τον ποταμό Εβρο κολυμπώντας, με αποτέλεσμα κάποιοι να παρασυρθούν από τα ορμητικά νερά του ποταμού και να πνιγούν. Επίσης, η τακτική να διαχωρίσουν τα παιδιά από τις μητέρες τους ή από όσους τα συνόδευαν είχε ως αποτέλεσμα κάποια να χαθούν και ακόμα και σήμερα να μην έχουν εντοπιστεί. Υπενθυμίζεται πως τρεις ακόμη νέοι άνθρωποι πνίγηκαν στα τέλη Μαΐου προσπαθώντας να διασχίσουν τον ίδιο ποταμό.
Γιατί στον Εβρο
Τι είναι όμως αυτό που έχει οδηγήσει τους διακινητές, αλλά και τους μη νόμιμους μετανάστες προς τον Εβρο; Οπως λένε αξιωματικοί της ΕΛ.ΑΣ. και ειδικοί, ένας από τους λόγους είναι ο καθαρισμός των πεδίων με τις νάρκες στην ελληνική πλευρά και η περίφραξη με ειδικές ευδιάκριτες σημάνσεις στους χώρους όπου βρίσκονται ακόμα. Επίσης, το «πέρασμα» είναι πιο φθηνό από ό,τι από τα νησιά του Βόρειου και Ανατολικού Αιγαίου. Από έρευνες έχει διαπιστωθεί ότι ο μη νόμιμος μετανάστης για να περάσει τον Εβρο πληρώνει ένα ποσό της τάξης περίπου των 300 ως 400 ευρώ. Το ποσό όμως που δίνει για το ταξίδι προς τη Μυτιλήνη ή προς άλλα νησιά είναι τριπλάσιο ή και τετραπλάσιο. Παράλληλα, με την παρουσία της δύναμης Frontex στα θαλάσσια σύνορα της χώρας υπάρχει μεγαλύτερος φόβος για εντοπισμό και σύλληψη λαθρομεταναστών και διακινητών. Ακόμη, επειδή κάθε μέτρο της όχθης του ποταμού είναι και ένα εν δυνάμει μονοπάτι, αυτό το εκμεταλλεύονται οι διακινητές και έτσι καταφέρνουν να στέλνουν λαθρομετανάστες από σημεία τη στιγμή που δεν επιτηρούνται.
Περιγράφοντας την κατάσταση που επικρατεί στην περιοχή του, ο νομάρχης Εβρου κ. Νικόλαος Ζαμπουνίδης μιλώντας στο «Βήμα» επεσήμανε ότι «καθημερινά πάνω από 300 λαθρομετανάστες είτε αφήνονται ελεύθεροι από τα κέντρα προσωρινής κράτησής τους είτε δεν συλλαμβάνονται και καταλήγουν στην Αθήνα. Ετσι στην πρωτεύουσα κάθε μήνα φτάνουν περίπου 10.000 μετανάστες μόνο από τον Εβρο» συμπληρώνοντας πως και η ΕΛ.ΑΣ. δεν μπορεί να αντεπεξέλθει. Ακόμη ο κ. Ζαμπουνίδης κατήγγειλε ότι οι τουρκικές αρχές κάνουν τα «στραβά μάτια» με αποτέλεσμα οι διακινητές στην απέναντι πλευρά του ποταμού να δρουν ανεξέλεγκτοι και τόνισε χαρακτηριστικά πως «εμείς αισθανόμαστε πλέον σαν “τροχονόμοι” που δείχνουμε στους μετανάστες προς τα πού είναι ο δρόμος για την Αθήνα».
«Αισθανόμαστε θλίψη αλλά και οργή»
«Μας ειδοποίησαν οι μετανάστες που κατάφεραν να περάσουν το ποτάμι ότι πίσω είχαν μείνει και άλλοι. Μπήκαμε στις βάρκες με το πρώτο φως της ημέρας. Κατευθυνθήκαμε στο σημείο που μας υπέδειξαν οι διασωθέντες. Αρχικά βρήκαμε δύο πτώματα. Πιο πέρα και άλλα· κάποια κιόλας σε σήψη». Τα λόγια ενός από τους αξιωματικούς της ΕΛ.ΑΣ. που συμμετείχαν στην τελευταία επιχείρηση διάσωσης στο ποτάμι του Εβρου δεν φτάνουν για να περιγράψουν την εικόνα- ο τόνος της φωνής του, που δεν μπορεί να μεταφερθεί εδώ, λέει πολύ περισσότερα.
«Μετά ακολουθήσαμε την άχαρηπλην τυπική διαδικασία, με τη φωτογράφιση και την ανάσυρσή τους. Σε μια περίπτωση ζητήσαμε τη συνδρομή πυροσβεστών. Το νερό είχε παρασύρει ένα πτώμα, που είχε παγιδευτεί ανάμεσα σε πυκνά κλαδιά και δεν μπορούσαμε να το ανασύρουμε. Ολες οι σοροί μεταφέρονται στη συνέχεια για ιατροδικαστική εξέταση».
Στην προηγούμενη επιχείρηση, στο τέλος Μαΐου, ανάμεσα στα πτώματα «είχαμε ανασύρει μια κοπέλα από τη Σομαλία. Ηταν δεν ήταν 20 ετών. Νέα κοπέλα, πάνω στο άνθος της ηλικίας της, και βρήκε το τέλος στα νερά του Εβρου… Από τη μία αισθανόμαστε θλίψη βλέποντας ανθρώπους που προσπαθούσαν να περάσουν απέναντι ελπίζοντας σε μια καλύτερη ζωή να χάνουν τη ζωή τους κατά αυτόν το τρόπο και από την άλλη οργή για αυτούς που τους εκμεταλλεύονται».
