Τη στιγμή που η Ευρώπη προσπαθεί αγωνιωδώς να περιορίσει τις εκπομπές ρύπων στην ατμόσφαιρα προκειμένου να προλάβει την περαιτέρω περιβαλλοντική καταστροφή και όξυνση των κλιματικών αλλαγών, τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα σε συνδυασμό με εναλλακτικές πηγές ενέργειας θα μπορούσαν ίσως να προσφέρουν μια ηλιαχτίδα ελπίδας για το- κατά τα άλλα- αβέβαιο περιβαλλοντικό μας μέλλον. Παρά το γεγονός ότι οι απόψεις των ειδικών για την ώρα διίστανται, το σίγουρο είναι ότι ακόμη έχουμε δρόμο μπροστά μας ως την πλήρη εγκαθίδρυση της ηλεκτροκίνησης και την αντικατάσταση των υπαρχόντων οχημάτων.
Για να γίνει όμως κάτι τέτοιο θα πρέπει να ληφθούν τα απαραίτητα μέτρα και να δημιουργηθούν οι κατάλληλες υποδομές. Μία από αυτές- και ίσως η πιο προφανής- είναι η τοποθέτηση σταθμών φόρτισης σε συγκεκριμένα σημεία όπου οι κάτοχοι ηλεκτρικών αυτοκινήτων και μοτοποδηλάτων θα μπορούν να φορτίζουν το όχημά τους. Τέτοιοι σταθμοί λειτουργούν ήδη σε ΗΠΑ και Ευρώπη, ενώ, σύμφωνα με τον κ. Γιώργο Σανιδά, γενικό διευθυντή της εταιρείας SunLed- Νέα Πόλη Ενεργειακή, επίσημου διανομέα των πιστοποιημένων φορτιστών (CΕ, ΚΕΜΑ) τoυ ευρωπαϊκού ομίλου 365 Εnergy Group για την Ελλάδα και την Κύπρο, δεν αποκλείεται σύντομα να αποκτήσουμε τους πρώτους σταθμούς φόρτισης και στη χώρα μας.
Ασύρματη δικτύωση
Οι σταθμοί ChargeΡoint Νetworked Charging Stations, όπως ονομάζονται, έχουν αναπτυχθεί από την αμερικανική Coulomb Τechnologies και διανέμονται σε Ευρώπη, Μέση Ανατολή και Αφρική από την ευρωπαϊκή 365 Εnergy, η οποία έχει χρηματοδοτηθεί πλήρως από τη γερμανική επενδυτική εταιρεία Εstag Capital ΑG, με έδρα το Βερολίνο. Τους «έξυπνους» σταθμούς φόρτισης συνοδεύει ένα προηγμένο λογισμικό το οποίο επιτρέπει την ασύρματη δικτύωσή τους και τη συνεχή επικαιροποίηση όλων των στοιχείων που αφορούν την κατάσταση των σταθμών ή τις συναλλαγές των χρηστών σε μια κεντρική βάση δεδομένων.
«Οι φορτιστές για ηλεκτρικά οχήματα ουσιαστικά δίνουν σε έναν χώρο- ιδιωτικό ή δημόσιο- τη δυνατότητα να φορτίζει ένα ηλεκτρικό όχημα με αξιοπιστία και χάρη σε ένα ειδικό σύστημα δικτύωσης που προσφέρουμε μπορούμε να παρακολουθούμε τη διαχείρισή τους. Οι φορτιστές που προσφέρουμε- ανεξαρτήτως ποιότητας ή κλάσης- είναι δικτυωμένοι,είναι,δηλαδή,ορατοί από ένα κεντρικό σύστημα στο οποίο οι χρήστες έχουν πρόσβαση με τη βοήθεια μιας ειδικής κάρτας τεχνολογίας RFΙD (ταυτοποίηση μέσω ραδιοσυχνοτήτων)» εξηγεί στο «Βήμα» ο κ. Σανιδάς.
«Οι συγκεκριμένες μονάδες φόρτισης θα μπορούσαν π.χ.να τοποθετηθούν σε σπίτια,σε κοινόχρηστους χώρους στάθμευσης, στον δρόμοή σε ειδικά διαμορφωμένα βενζινάδικα- αν και ο όρος αυτός δεν είναι αντιπροσωπευτικός . Για παράδειγμα, στην Αθήνα θα μπορούσαν να υπάρχουν κάποιοι χώροι φόρτισης υπό μορφή πάρκινγκ,οι οποίοι θα καλύπτονται από ένα στέγαστρο με φωτοβολταϊκά προκειμένου να γίνεται η παραγωγή “πράσινης” ενέργειας από τον ήλιο.Ετσι θα μπορούσαν να φορτίζονται και μηχανάκια ή μοτοποδήλαταενόσω σταθμεύουν σε πλατείες» προσθέτει ο ίδιος.
«Μέσω του συστήματος δικτύωσης εμείς μπορούμε από ένα κεντρι κό σημείο να παρακολουθούμε τα πάντα.Πέρα από τις πιθανές βλάβες,δηλαδή, μπορούμε να παρακολουθούμε τις καταναλώσεις ανά πελάτη.Με τον τρόπο αυτόνείμαστε σε θέση να παρέχουμε συνεχή υποστήριξη. Ακόμηπροσφέρουμε στους χρήστες τη δυνατότητα να μπορούν να δουν τις προσωπικές τους πληροφορίεςμε τη βοήθεια της προσωπικής τους κάρτας RFΙD,με την οποία ενεργοποιούν ασύρματα έναν φορτιστή καιεπιπλέον να μπορούν να γνωρίζουν πόσοι φορτιστές υπάρχουν, π.χ.από την Ελλάδα ως τη Γερμανία,και σε τι χιλιομετρική απόσταση.Οπότε,αν κάποιος επιθυμεί να κάνει ένα ταξίδι για παράδειγμα, θα ξέρει πού ακριβώς θα συναντήσει τους σταθμούς φόρτισης» λέει ο κ. Σανιδάς υπογραμμίζοντας τη σημασία της δικτύωσης. Επόμενος στόχος της εταιρείας, ωστόσο, είναι η ενσωμάτωση ενός συστήματος ειδοποίησης του οδηγού στα ηλεκτρικά οχήματα προκειμένου να γνωρίζει όταν βρίσκεται καθ΄ οδόν πού ακριβώς βρίσκεται ο πλησιέστερος φορτιστής.
Χάρη στην τεχνολογία RFΙD στην ειδική κάρτα χρήσης θα μπορούσαν να περαστούν διάφορα προγράμματα. «Για παράδειγμα, θα μπορεί κάποιος,βάσει ενός εταιρικού διακανονισμού ή ενός προπληρωμένου πακέτου,να τη χρησιμοποιεί χωρίς να πληρώνει.Δεν πρόκειται ωστόσο για πιστωτική κάρτα» τονίζει.
Με σύμμαχο τον ήλιο
Η Ελλάδα, κατά τον κ. Σανιδά, έχει ένα μεγάλο πλεονέκτημα: την εκτεταμένη ηλιοφάνεια, η οποία θα μπορούσε να προσφέρει μια δωρεάν πηγή ενέργειας. «Γιατί λοιπόν η απαιτούμενη ηλεκτρική ενέργεια για τη φόρτιση ενός ηλεκτρικού οχήματος να μην παράγεται από τον ήλιο; Αν οι δήμοι προχωρούσαν σε μια τέτοια κίνηση,ακόμη και με τα μέσα που διαθέτουν,το αποτέλεσμα δεν θα ήταν καλύτερο από την παραγωγή ρεύματος από λιγνίτη;» υπογραμμίζει ο έλληνας διανομέας της τεχνογνωσίας του ευρωπαϊκού ομίλου.
Από την πλευρά του, ο διευθύνων σύμβουλος της 365 Εnergy Group κ. Μαρκ Κρικ αναφέρει ότι η ηλιοφάνεια αποτελεί έναν σημαντικό παράγοντα, ωστόσο για την αποτελεσματική αποθήκευση ηλιακής ενέργειας χρειάζονται τα απαραίτητα μέσα. «Στην παρούσα φάση βρισκόμαστε σε συζητήσεις για μια συνεργασία μας με μια πολύ μεγάλη εταιρεία που κατασκευάζει μονάδες αποθήκευσης ηλιακής ενέργειας» μας λέει ο ίδιος.
Πέρα από ιδιώτες, η αλλαγή από βενζινοκίνητα σε ηλεκτροκίνητα οχήματα θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί και από την τοπική αυτοδιοίκηση, π.χ. σε οχήματα των δήμων.
«Φανταστείτε τι εξοικονόμηση θα είχαμε αν το κράτος θα έπρεπε να στραφεί σε πλήρως οικολογικά αυτοκίνητα και αυτάδεν είναι τα υβριδικά.Τα υβριδικά αυτοκίνητα αποτελούν το μέσο βήμα,τα λεγόμενα “πράσινα” αυτοκίνητα είναι τα ηλεκτρικά οχήματα, τα οποία μεταξύ άλλων είναι και αθόρυβα, καθώς παράγουν θόρυβο που σχετίζεται αποκλειστικά και μόνο με την κίνηση των οχημάτων και όχι με το μηχανικό τους μέρος» εξηγεί ο κ. Σανιδάς.
«Στο κέντρο του Μιλάνου,π.χ.,όπου οι δρόμοι είναι στενοί και τα κτίρια πολύ ψηλά,οποιοσδήποτε θόρυβος μεγιστοποιείται.Οι κάτοικοιλοιπόνείχαν αρχίσει να διαμαρτύρονται γιατί όταν τα απορριμματοφόρα περνούσαν για να μαζέψουν τα σκουπίδια αργά το βράδυο θόρυβος ήταν ανυπόφορος.Κατόπιν πίεσης ο δήμος αναγκάστηκε να αντικαταστήσει τα απορριμματοφόρα του με ηλεκτρικά,οπότε η αποκομιδή των σκουπιδιών σε ένα κομμάτι του Μιλάνου πραγματοποιείται πλέον αθόρυβα.Το ίδιο συνέβη και στο Αμστερνταμ. Τύποι και κόστος φόρτισης
Η εταιρεία προωθεί κυρίως δύο τύπους φορτιστών, δεύτερου και τρίτου επιπέδου (Level 2 και Level 3). Οι φορτιστές δεύτερου επιπέδου αφορούν μπαταρίες λιθίου, οι οποίες φορτίζουν σε ισχύ 15 αμπέρ ρεύματος μέσα σε περίπου 6-8 ώρες. Από την άλλη, οι φορτιστές τρίτου επιπέδου αφορούν πιο εξελιγμένες μπαταρίες, οι οποίες φορτίζουν στα 60 αμπέρ ρεύματος σε μόλις 15 λεπτά. Οι σταθμοί «ταχείας» φόρτισης, πέρα από τα βενζινάδικα, θα μπορούσαν να τοποθετηθούν και σε άλλους χώρους, όπως π.χ. στον χώρο στάθμευσης σουπερμάρκετ.
«Με τον τρόπο αυτόν τα σουπερμάρκετ ή τα πολυκαταστήματα θα έχουν τη δυνατότητα να έλκουν κατόχους ηλεκτρικών αυτοκινήτωνπου θα μπορούν να φορτίζουν ενόσω ψωνίζουν.Επιπλέον και η επιχείρηση θα μπορεί να προωθεί την οικολογική στρατηγική της» υποστηρίζει ο κ. Σανιδάς.
Ποιο είναι όμως το κόστος της πολυπόθητης τεχνολογίας; «Επειδή ακριβώς σήμερα η τεχνολογία αυτή δεν είναι φθηνή,εμείς κινούμαστε μέσω της λογικής της λειτουργικής μίσθωσης (operating leasing).Ουσιαστικά,δηλαδή,η αξία των μηχανημάτων μετακυλίεται εντός ενός συγκεκριμένου χρονικού περιθωρίου. Μέσω αυτού προσπαθούμε να προσφέρουμε το έναυσμα για την προώθηση της αγοράς των ηλεκτροκίνητων αυτοκινήτων και μηχανών στην Ελλάδα» λέει ο ίδιος. Οσο για την τσέπη του καταναλωτή, ο κ. Σανιδάς ξεκαθαρίζει ότι αυτό έχει να κάνει με την εταιρεία πάροχο της συγκεκριμένης υπηρεσίας. «Δηλαδή,το μηνιαίο κόστος φόρτισης μπορεί να είναι από μηδενικό (μέσω διακανονισμού) ως το πολύ 50-60 ευρώ.Στην παρούσα φάσηη σχέση μεταξύ ηλεκτρικής ενέργειας και βενζίνης αγγίζει το 1:5.Φανταστείτε τι όφελος θα μπορούσε να έχει μια εταιρεία που διαθέτει έναν στόλο αυτοκινήτων ή ένας ιδιώτης που κάνει π.χ.70-80 χλμ.την ημέρα,δηλαδήδουλεύει με το αυτοκίνητό του:μπορεί να κερδίζει πάνω από 200 ευρώ τον μήνα», πόσω μάλλον αν η ενέργεια προέρχεται από τον ήλιο.
Τι γίνεται στην Ευρώπη
Προτού ακόμη οι φορτιστές λάβουν την απαραίτητη ευρωπαϊκή έγκριση, η 365 Εnergy είχε ήδη εγκαταστήσει στο Αμστερνταμ πιλοτικούς σταθμούς. Αμέσως μετά ακολούθησε η Νορβηγία με σταθμούς φόρτισης σε τέσσερις πόλεις, μεταξύ των οποίων και το Οσλο και το Χάμαρ. «Στις 14 Αυγούστου 2009,όταν το προϊόν έλαβε την έγκριση,είχαμε ήδη 45 σταθμούς μόνο στο Αμστερνταμ.Μέσα στους επόμενους μήνες το ενδιαφέρον αυξήθηκε κατακόρυφα:πιθανοί πελάτες επισκέπτονταν το Αμστερνταμ για να δουν πώς ακριβώς λειτουργεί το δίκτυο και το portal και να δουν από κοντά τους σταθμούς» λέει ο κ. Κρικ. Η εταιρεία απέσπασε το βραβείο «Ανερχόμενης ευρωπαϊκής επιχείρησης υποδομής ηλεκτρικών οχημάτων 2009» από τον οίκο Frost & Sullivan.
«Μέχρι στιγμής έχουμε εγκαταστήσει περίπου 700 σταθμούς σε Ευρώπη και Ασία σε πόλεις όπως π.χ.η Πράγα στην Τσεχία,το Δουβλίνο στην Ιρλανδία,το Μπρίστολ,το Λονδίνο και το Νιουκάσλ στη Βρετανία,το Αμστερνταμ στην Ολλανδία,οι Βρυξέλλες στο Βέλγιο, το Μπόχουμ και το Αμβούργο στη Γερμανία,η Μαδρίτη στην Ισπανία,η Λισαβόνα στην Πορτογαλία,η Κωνσταντινούπολη στην Τουρκία κ.ά.» αναφέρει ο επικεφαλής τής 365 Εnergy Group. «Αν σε 10 χρόνια από σήμερα το 5%-10% των οχημάτων που θα κυκλοφορούν στην Ευρώπη είναι ηλεκτρικά,τότε αυτό για εμάς θα είναι μεγάλο κατόρθωμα» συμπληρώνει ο κ. Κρικ.
Η ΜΑΧΗ ΤΗΣ ΤΥΠΟΠΟΙΗΣΗΣ
Μιλώντας προς «Το Βήμα» ο κ. Διονύσιος Νέγκας, πρόεδρος του Ελληνικού Ινστιτούτου Ηλεκτροκίνητων Οχημάτων (ΕΛΙΝΗΟ) και ναυπηγός-μηχανολόγος,υπογραμμίζει την ανάγκη της τυποποίησης των συγκεκριμένων προϊόντων προκειμένου να υπάρχει μεταξύ τους μια αμοιβαιότητα ως προς τη χρήση τους από διάφορες εταιρείες.
«Οι Ιάπωνες έχουν προχωρήσει πολύ περισσότερο γιατί ξεκίνησαν να ασχολούνται με την τεχνολογία αυτή πολύ νωρίτερα.Από την άλλη πλευρά,η Ευρώπη κινείται προς τη δική της κατεύθυνση.Ηδη πριν από λίγες ημέρες το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έλαβε μια πρώτη απόφαση κατά την οποία θα πρέπει να επιταχυνθούν οι διαδικασίες τυποποίησης στον ευρωπαϊκό χώροπου αφορούν τη φόρτιση των ηλεκτρικών οχημάτων σε δημόσιους χώρους»αναφέρει ο κ.Νέγκας.«Ταυτόχρονα οι Αμερικανοί,οι οποίοι κυρίως ασχολούνται με τον κλάδο της ηλεκτροπαραγωγής,ετοιμάζουν τα δικά τους στάνταρντ.
Ολα ωστόσο εξαρτώνται από το ποια τυποποίηση τελικά θα επικρατήσει και θα αποκτήσει την παγκόσμια αποδοχή».
«Στο Βερολίνοστις 3 Μαΐου πραγματοποιήθηκε μια σύνοδος κορυφής στην οποία έλαβαν μέρος όλοι οι εκπρόσωποι της γερμανικής αυτοκινητοβιομηχανίας και της ενεργειακής βιομηχανίας,όπου αποφασίστηκε ότι ως το 2011 οι τυποποιήσεις αυτές θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί.Οι προβλέψεις ωστόσο που εκφράζονται επίσημα από την Κομισιόναναφέρουν ότι ως το 2020 ένα 10% του στόλου της Ευρώπης θα αποτελείται από “καθαρά” αυτοκίνητα»μας εξηγεί ο κ.Νέγκας .
Στην Ελλάδα,κατά τον ίδιο,κυκλοφορεί στην παρούσα φάση το ινδικό RΕVΑ,η εισαγωγή του οποίου έχει παγώσει εν αναμονή των νέων ηλεκτροκίνητων μοντέλων.
«Τα νέα μοντέλα, από όσο γνωρίζουμε, αναμένονται στις αρχές του 2011, με το Leaf της Νissan να φαίνεται ότι θα καταφθάσει μάλλον ταχύτερα στη χώρα μας» λέει ο πρόεδρος του ΕΛΙΝΗΟ,που είναι πλήρες μέλος της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Ηλεκτροκίνητων και Υβριδικών Οχημάτων (ΑVΕRΕ) και συνεπώς μέλος της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Ηλεκτροκίνητων Οχημάτων (WΕVΑ).
ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ ή ΑΥΤΑΠΑΤΗ;
Αυταπάτη και συγκεκριμένα «Ε-llusion» χαρακτήρισε το γερμανικό περιοδικό «Der Spiegel» μέσα από πρόσφατο άρθρο του την επαναφορά των ηλεκτρικών οχημάτων στο προσκήνιο ως οχημάτων μηδενικών ρύπων- «ένα όνειρο πολύ όμορφο για να είναι αληθινό»,όπως χαρακτηριστικά δημοσιεύει.
Συγκεκριμένα το άρθρο αναφέρεται- μεταξύ άλλων- και σε δηλώσεις του κ. Φραντς Φέρενμπαχ, στελέχους της εταιρείας ανταλλακτικών αυτοκινήτων Βosch,ο οποίος υποστηρίζει ότι το περιβαλλοντικό αποτύπωμα ενός μικρού αυτοκινήτου είναι πολύ μικρότερο από εκείνο ενός ηλεκτρικού αυτοκινήτου που καίει ενέργεια που προέρχεται από την καύση άνθρακα.
Πριν από περίπου τρεις μήνες η ολλανδική περιβαλλοντική οργάνωση CΕ Delft με την υποστήριξη της Greenpeace,των Φίλων της Γης Ευρώπης και της οργάνωσης Μεταφορών και Περιβάλλοντος,δημοσίευσε έκθεση κατά την οποία «με τις υπάρχουσες πολιτικές μια αύξηση ηλεκτρικών αυτοκινήτων ενδεχομένως να οδηγήσει στην αύξηση παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από άνθρακα,φυσικό αέριο ή πυρηνική ενέργεια,χωρίς να περιορίζει απαραίτητα και τη ζήτηση της βενζίνης για βενζινοκίνητα οχήματα».
Οι περιβαλλοντικές οργανώσεις μάλιστα υπογραμμίζουν ότι προκειμένου να μειωθεί η κατανάλωση της βενζίνης,η Ευρωπαϊκή Ενωση θα πρέπει να αλλάξει τον τρόπο μέτρησης της εκπομπής ρύπων των οχημάτων και να ορίσει μια νέα μέθοδο η οποία θα μπορεί να υπολογίζει την παραγωγή και την κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας που προέρχεται από ανανεώσιμες πηγές.
Αρκετοί είναι άλλωστε εκείνοι που αμφισβητούν τη δελεαστική αυτονομία ηλεκτροκίνητων μοντέλων που διαφημίζουν οι αυτοκινητοβιομηχανίες.Δοκιμές που πραγματοποιήθηκαν από το γερμανικό περιοδικό «Αuto Μotor und Sport» σε ηλεκτρικό Smart με αυτονομία 135 χλμ.έδειξαν ότι με μία μόνο φόρτιση το όχημα εμφάνιζε αυτονομία μόλις 105 χλμ.Από την άλλη,το πολυαναμενόμενο i-ΜiΕVτης Μitsubishi από 130 χλμ.κατάφερε στις δοκιμές να διανύσει μόλις 80 χλμ.Και ο διευθύνων σύμβουλος της Volkswagen κ. Μάρτιν Βίντερκορν σε δηλώσεις που έκανε στο «Der Spiegel» ισχυρίζεται ότι για την ώρα το κόστος των ηλεκτρικών αυτοκινήτων είναι υπερβολικά υψηλό,η αυτονομία τους πολύ μικρή και ο απαιτούμενος χρόνος για μια πλήρη φόρτιση πολύ μεγάλος.
Το γερμανικό περιοδικό ωστόσο καταλήγει λέγοντας: «Μελλοντικά δεν θα υπάρχει μόνο ένας τύπος μηχανής που να μας εξασφαλίζει οικονομικές και φιλικές προς το περιβάλλον μετακινήσεις.Αντίθετα,τα αυτοκίνητα θα συνεχίσουν να κινούνται με βενζινοκινητήρες,υβριδικούς κινητήρες, αεριοκινητήρες,κινητήρες βιοκαυσίμων και μια μέρα ίσως και κινητήρες υδρογόνου.Και φυσικά,ηλεκτροκινητήρες».