Εάν η λειτουργία του κρατικού κυρίως αλλά και του ιδιωτικού τομέα δεν βελτιωθεί πάραυτα, μας βλέπω για… ελεγχόμενη χρεοκοπία τύπου Μέρκελ και εκπαραθύρωση από την ΕΕ. Ευτυχώς, υπάρχουν πεδία που προσφέρονται για άμεσο εξορθολογισμό χωρίς να απαιτούνται επενδύσεις, όπως προφανώς η παραγωγική χρήση του υπάρχοντος επιστημονικού δυναμικού. Τρία παραδείγματα προς κατανόηση:
Η καινοτομία
Ο οικονομολόγος Τζόζεφ Στίγκλιτζ θεωρεί ότι τώρα πια η καινοτομία και όχι οι επενδύσεις είναι η πραγματική μηχανή της ανάπτυξης. Δυστυχώς, η επί του θέματος ολιγωρία των κυβερνήσεων και η τριτοκοσμική συμπεριφορά του επιχειρηματικού κόσμου μάς έχουν και εδώ ουραγούς. Και επειδή είμαστε χώρα που δεν παράγει σχεδόν τίποτε εξαγώγιμο (η Βιοχάλκο μόνη της καταφέρνει το 10% των εξαγωγών της χώρας παρά τις δυσκολίες στις μεταφορές!), χωρίς ανάπτυξη της καινοτομίας μην αναμένετε σωτηρία.
Με την καινοτομία θα πρέπει να ασχολείται σοβαρότατα η Γενική Γραμματεία Ερευνας και Τεχνολογίας (ΓΓΕΤ), όμως δεν υπάρχει στέλεχος που να έχει (κάποια έστω) πείρα σε θέματα καινοτομίας και μεταφοράς τεχνολογίας και ως εκ τούτου έκλεισαν τα Γραφεία Μεταφοράς Τεχνολογίας που λειτουργούσαν στα ερευνητικά κέντρα και στα πανεπιστήμια και ήταν η μόνη σύνδεση της παραγωγής με την έρευνα στη χώρα!
Η ΓΓΕΤ περιήλθε πρόσφατα στο υπουργείο Παιδείας και απέκτησε ως αρχηγό τον δρα Αχ. Μητσό με ευρωπαϊκές περγαμηνές και φίλο του Πρωθυπουργού. Στον νέο γραμματέα όμως εκχωρήθηκαν μηδαμινές αρμοδιότητες σε σχέση με όσες είχαν οι προηγούμενοι γενικοί γραμματείς στο υπουργείο Ανάπτυξης. Ποιος άραγε έκανε τον αμόρφωτο αυτόν σχεδιασμό;
Τα υποβρύχια
Στις 17.1.2010 δημοσιεύθηκε στο «Βήμα» η πονεμένη ιστορία των γερμανικών υποβρυχίων στα Ελληνικά Ναυπηγεία. Το άρθρο εξηγούσε το λειτουργικό πρόβλημα του πρώτου υποβρυχίου που κατασκευάστηκε και γιατί το ελαττωματικό υποβρύχιο θα μπορούσε να παραληφθεί υπό όρους και με σοβαρή μείωση στο τίμημα.
Στις 25.1.2010 ο πρύτανης του ΕΜΠ καθηγητής Κ. Μουτζούρης ενεχείρισε προσωπικά στον αρμόδιο υπουργό Ευ. Βενιζέλο επιστολή με το άρθρο και περιγραφή των διεθνούς εμβέλειας τεχνολογικών δυνατοτήτων του ιδρύματος στην περιοχή του τεχνικού προβλήματος (καθηγητής Κ. Σπύρου). Ο υπουργός υποσχέθηκε ότι θα διαβιβάσει την επιστολή στην ηγεσία του ΠΝ και έκτοτε ουδέν νεώτερον από το Ναυτικό μέτωπο.
Ο έλληνας φορολογούμενος έχει πληρώσει για τη δημιουργία και λειτουργία της Σχολής Ναυπηγών Μηχανολόγων Μηχανικών, η οποία έχει 26 καθηγητές (από 2 το 1972 οπότε την ξεκινήσαμε!). Η σχολή αυτή είναι ίσως η καλύτερη στην Ευρώπη και στην Αμερική από απόψεως προγράμματος, ανθρωπίνου δυναμικού και υποδομών και έχει καλύψει τις ανάγκες του ΠΝ δεκάδες φορές. Οταν όμως ήρθαν τα (επιστημονικά) δύσκολα, οι μεν Γερμανοί ζήτησαν την υπεράσπιση της επάρκειας του ελαττωματικού υποβρυχίου από καθηγητή της Σχολής Ναυπηγών του Πανεπιστημίου του Αμβούργου, ενώ το ΠΝ ουδόλως αισθάνθηκε την ανάγκη να πλησιάσει το ΕΜΠ. Οπότε, για να βεβαιωθώ ότι δεν μου διέφευγε κάτι, προσέφυγα στους διεθνείς δείκτες για να συγκρίνω τις δημοσιεύσεις και τις αναφορές των δύο ειδικών. Εχοντας, λοιπόν, και την έξωθεν καλή μαρτυρία, έρχομαι διά να ερωτήσω με ποιες τεχνικές γνώσεις διαπραγματεύονται το ΠΝ και το υπουργείο Αμυνας το τεράστιο τεχνοοικονομικό θέμα με τους Γερμανούς. Πώς θα αντιμετωπιστεί επιχειρησιακά το λειτουργικό πρόβλημα του ελαττωματικού υποβρυχίου που παραλάβαμε και πώς θα προστατευθούμε από παρόμοιο πρόβλημα στα τρία αδελφά υποβρύχια; Πού βρίσκεται επί του θέματος η διαφάνεια που επαγγέλλεται η κυβέρνηση και τι θα γίνει με τις μίζες της αρχικής παραγγελίας 83 εκατ. ευρώ;
Η απαγόρευση
Η απαγόρευση απόπλου επιβατηγών πλοίων λόγω δυσμενών καιρικών συνθηκών είναι ελληνική πατέντα ασχετοσύνης του 1976! Τα σημερινά μεγάλα επιβατηγά/ οχηματαγωγά πλοία ουδεμία ανάγκη του μέτρου έχουν. Πουθενά αλλού στην Ευρώπη κρατική υπηρεσία δεν επεμβαίνει στην κρίση του πλοιάρχου, όπως κάνει εδώ το ΥΕΝ.
Η επιστημονική αντιμετώπιση του θέματος αποτέλεσε το αντικείμενο μεγάλου κρατικού ερευνητικού έργου που περατώθηκε το 2007 με τίτλο «Σύστημα παρακολούθησης και πρόγνωσης κυματισμών με εφαρμογές στην εμπορική ναυτιλία» με προϋπολογισμό 2,57 εκατ. ευρώ! Στο έργο συμμετείχαν εταιρείες και δημόσιοι φορείς και φορέας-χρήστης είχε δηλώσει επισήμως το ΥΕΝ. Το έργο είχε ιδιαίτερη επιτυχία και είχαν ανοίξει (με εντόπια τεχνολογία και μέσα) όλοι οι δρόμοι ώστε το ΥΕΝ να διαθέτει ίδιο σύστημα πρόγνωσης του καιρού στις περιοχές των πλόων και ιδίως γύρω από τα λιμάνια. Να διαθέτει ίδια μέσα πρόβλεψης της ασφάλειας των πλόων και ακόμη να είναι προβλέψιμη και η άνεση των επιβατών. Διεθνώς πρωτοποριακά επιτεύγματα δηλαδή. Ως εκ τούτου, το ΥΕΝ αρνήθηκε τελείως αναιτιολόγητα να παραλάβει το έργο!!!
Εσείς θα αγοράζατε ομόλογα ενός τέτοιου κράτους; Μήπως κάποιος αρμόδιος έχει κανένα σχόλιο; Εκτός από διαφάνεια, μήπως θα έπρεπε να υπάρχει και ευθιξία;
Ο κ. Θόδωρος Λουκάκης είναι τ. καθηγητής του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου.
