Νέα προγράμματα, τα οποία θα απευθύνονται αποκλειστικά στους δημοσίους υπαλλήλους και θα τους εξασφαλίζουν χαμηλότερες μηνιαίες δόσεις για δάνεια που έλαβαν στο παρελθόν, θα λανσάρουν το αμέσως επόμενο διάστημα οι εμπορικές τράπεζες. Πρόκειται για μια συντονισμένη κίνηση του εγχώριου τραπεζικού συστήματος, με στόχο την άμβλυνση των επιπτώσεων στην αγορά από τα μέτρα της κυβέρνησης για τον περιορισμό των ελλειμμάτων, με τα οποία περικόπτονται οι ετήσιες αποδοχές των εργαζομένων στον δημόσιο τομέα σε ποσοστό ως και 25%.
Με τις επισφάλειες να συνεχίζουν την ανοδική τους πορεία και προβλέψεις για ύφεση στην ελληνική οικονομία τουλάχιστον ως και το 2011, η αναδιάρθρωση των όρων εξόφλησης των παλαιών χρηματοδοτήσεων αποτελεί μονόδρομο για όσο το δυνατόν μεγαλύτερη συγκράτηση της αύξησης των καθυστερήσεων στις δανειοδοτήσεις.
Αναδιαπραγμάτευση
Η επαναδιαπραγμάτευση των βασικώνσημείων των συμβάσεων θα γίνεται στην τράπεζα που είχε χορηγήσει αρχικώς το δάνειο. Η λύση που θα προκρίνεται στις περισσότερες περιπτώσεις θα είναι η επιμήκυνση της διάρκειας αποπληρωμής ώστε να μειωθεί η μηνιαία δόση και να μπορέσει το νοικοκυριό να αντεπεξέλθει στις υποχρεώσεις του. Οπως επισημαίνουν τραπεζικοί, είναι θετικό το γεγονός ότι λόγω της μονιμότητας των δημοσίων υπαλλήλων δεν υφίσταται ο κίνδυνος απώλειας της εργασίας τους, γεγονός που μειώνει τον κίνδυνο για τα πιστωτικά ιδρύματα και εξασφαλίζει όσο το δυνατόν πιο ακριβή προγραμματισμό των εξόδων των νοικοκυριών σε βάθος πολλών ετών. Η αύξηση του χρόνου αποπληρωμής μπορεί να εφαρμοστεί τόσο στη στεγαστική όσο και στην καταναλωτική πίστη. Στα δάνεια στέγης μια λύση μπορεί να είναι η αύξηση της διάρκειας εξόφλησης, που μπορεί να οδηγήσει τη μηνιαία δόση σε χαμηλότερα ως και κατά 40% επίπεδα. Εναλλακτικά, μπορεί να δοθεί περίοδος χάριτος για ένα μέρος του οφειλόμενου ποσού, με τη μεταφορά της αποπληρωμής του μετά τη λήξη της αρχικής διάρκειας εξόφλησης.
Αποπληρωμή
Για παράδειγμα, μπορεί η δόση που θα συμφωνηθεί να περιλαμβάνει τους τόκους μόνο για ένα μέρος του κεφαλαίου και η αποπληρωμή του υπολοίπου να μετατεθεί στο μέλλον, ώστε να ξεπεραστεί η τρέχουσα δύσκολη συγκυρία. Από την άλλη, με τα προγράμματα ανακύκλωσης οφειλών από καταναλωτικά δάνεια και κάρτες επιτυγχάνεται μείωση των δόσεων που καταβάλλονται στις τράπεζες κάθε μήνα σε ποσοστό ως και 60%. Σε κάθε περίπτωση η πρακτική επιμήκυνσης της διάρκειας αποπληρωμής αποτελεί «μονόδρομο» για την ελάφρυνση του μηνιαίου οικογενειακού προϋπολογισμού.
Στελέχη τραπεζών υπογραμμίζουν ότι εφόσον βελτιωθεί το κλίμα στις χρηματαγορές και ομαλοποιηθεί η ροή ρευστότητας προς το εγχώριο χρηματοπιστωτικό σύστημα, δεν αποκλείεται να οξυνθεί ο ανταγωνισμός με στόχο το «ψάρεμα» δημοσίων υπαλλήλων από τον ανταγωνισμό. «Η ένταξη στο πελατολόγιό μας ενός υπαλλήλου με σίγουρες αποδοχές, που εξασφαλίζουν την αποπληρωμή των οφειλών του, σε συνδυασμό με τη μεταφορά του λογαριασμού μισθοδοσίας του, αποτελεί περίπτωση-“λουκούμι” για μία τράπεζα» σημείωσε χαρακτηριστικά τραπεζικός με μεγάλη εμπειρία στις δανειοδοτήσεις ιδιωτών.
Παράδειγμα στεγαστικού δανείου
ΝΟΙΚΟΚΥΡΙΟέλαβε το 2005 στεγαστικό δάνειο 150.000 ευρώ με διάρκεια 20 έτη και επιτόκιο 5%. Η μηνιαία δόση του ανερχόταν ως και σήμερα στα επίπεδα των 1.000 ευρώ. Σήμερα, μετά την περικοπή των μέσων μηνιαίων αποδοχών του από τις 3.000 ευρώ στις 2.600 ευρώ, θέλει να προχωρήσει σε αναδιάρθρωση του χρέους του. Το υπόλοιπο που χρωστάει στην τράπεζα φτάνει τις 125.000 ευρώ.
Μια λύση αποτελεί η επιμήκυνση της διάρκειας αποπληρωμής του δανείου στον αρχικώς συμφωνηθέντα χρόνο εξόφλησης, δηλαδή στα 20 χρόνια. Σε αυτήν την περίπτωση η νέα μηνιαία δόση θα διαμορφωθεί στα 825 ευρώ. Αν το νοικοκυριό θέλει να μειωθεί περαιτέρω η δόση, μπορεί να αυξήσει τη διάρκεια στα 25 έτη. Σε αυτήν την περίπτωση η δόση θα υποχωρήσει στα 730 ευρώ.
Εναλλακτικά υπάρχει η λύση της τοκοπληρωμής για ένα μέρος του κεφαλαίου, χωρίς να αυξηθεί η εναπομένουσα διάρκεια του δανείου. Δηλαδή ο δανειολήπτης του προηγούμενου παραδείγματος μπορεί να συνεχίσει να αποπληρώνει κάθε μήνα κεφάλαιο και τόκους για το μισό δάνειο, τις 62.500 ευρώ, και για το υπόλοιπο να πληρώνει μόνο τόκους. Σε αυτήν την περίπτωση η μηνιαία δόση υποχωρεί στα 750 ευρώ. Στο τέλος της 15ετίας έχει τη δυνατότητα να αποπληρώσει τις 62.500 ευρώ που χρωστά χρησιμοποιώντας π.χ. το εφάπαξ του ή να εξοφλήσει το ποσό και πάλι σε δόσεις.
Σημειώνεται ότι σε κάθε περίπτωση θα πρέπει όλες οι υποχρεώσεις να έχουν εξοφληθεί ως και την ηλικία των 65 ετών, διαφορετικά δεν μπορεί να γίνει επιμήκυνση του δανείου.
Παράδειγμα οφειλών στην καταναλωτική πίστη
ΝΟΙΚΟΚΥΡΙΟχρωστά 8.000 ευρώ για καταναλωτικό δάνειο αυτοκινήτου, 3.000 ευρώ για προσωπικό δάνειο που έλαβε στο παρελθόν και 2.000 ευρώ από τις αγορές που πραγματοποίησε με τις πιστωτικές του κάρτες.
Σήμερα πληρώνει 250 ευρώ τον μήνα για το πρώτο δάνειο (επιτόκιο 8%, εναπομένουσα διάρκεια 3 έτη), για το δεύτερο 140 ευρώ (επιτόκιο 11%, 2 έτη ως την πλήρη εξόφληση) και για την κάρτα την ελάχιστη καταβολή που σήμερα ανέρχεται σε 40 ευρώ. Δηλαδή οι συνολικές οφειλές του κάθε μήνα ανέρχονται σε 460 ευρώ.
Μια λύση αποτελεί η συγκέντρωση όλων των δανείων σε ένα πρόγραμμα. Στην προκειμένη περίπτωση τα χρέη των 13.000 ευρώ μεταφέρονται σε ένα δάνειο με διάρκεια αποπληρωμής 5 έτη και επιτόκιο 8,50% σταθερό για πάντα. Σε αυτή την περίπτωση η δόση υποχωρεί στα 270 ευρώ.
Εναλλακτικά μπορεί να μεταφερθεί το υπόλοιπο της κάρτας (2.000 ευρώ) σε άλλη, εξασφαλίζοντας μηδενικό επιτόκιο, π.χ. για 12 μήνες, και τα υπόλοιπα σε δάνειο με τους ίδιους όρους. Σε αυτή την περίπτωση το νοικοκυριό θα πληρώνει 230 ευρώ για το δάνειό του και 165 ευρώ για την κάρτα του, σύνολο 395 ευρώ. Ετσι όχι μόνο εξοικονομεί 65 ευρώ κάθε μήνα, αλλά θα έχει αποπληρώσει την κάρτα του μέσα σε έναν χρόνο, χωρίς να καταβάλει ούτε ένα ευρώ σε τόκους. Μετά τους πρώτους 12 μήνες οι καταβολές του στην τράπεζα θα πέσουν στα 230 ευρώ τον μήνα.
