Δεν είναι άγνωστη στην Ελλάδα. Ως φοιτήτρια σαγηνεύτηκε από το ελληνικό τοπίο και έζησε για χρόνια στην Αθήνα και στην Κρήτη, μελετώντας την Ιστορία μας και φλερτάροντας με την ιδέα να γίνει «Αθηναία». Αν και δεν έμεινε, επισκέπτεται πολύ συχνά την Ελλάδα στο πλαίσιο ερευνών ή για διακοπές με την οικογένειά της. Δεν κρύβει το ενδιαφέρον της για την ιστορία του Εμφυλίου, μολονότι το κύριο αντικείμενό της είναι η ιστορία της Τουρκοκρατίας, για την οποία μίλησε πριν από λίγες ημέρες στο κολέγιο Deree. Με αυτή την αφορμή μάς μίλησε η αμερικανίδα καθηγήτρια Ιστορίας και Ελληνικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο Πρίνστον Μόλι Γκριν. Εντάσσοντας στα αγγλικά της πολλές ελληνικές φράσεις και αφηγούμενη ιστορικά γεγονότα σαν παραμύθι.
– Τι ελκύει τους φοιτητές σας στη μελέτη της Ιστορίας της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας;
«Οι προπτυχιακοί φοιτητές κυνηγούν σήμερα κάθε μάθημα που αφορά το Ισλάμ. Οι μεταπτυχιακοί μας, εξαιρετικοί ιστορικοί, ενδιαφέρονται για την έννοια της αυτοκρατορίας. Αν συνυπολογίσουμε την Κινεζική Αυτοκρατορία, τη Ρωσική Αυτοκρατορία, την Αυτοκρατορία των Αψβούργων, την Οθωμανική κτλ., βλέπουμε ότι για ένα πολύ μεγάλο διάστημα μεγάλοι πληθυσμοί ζούσαν σε αυτοκρατορίες και όχι σε κράτη-έθνη, που είναι πρόσφατη έννοια. Γι΄ αυτό η μελέτη της ιστορίας των αυτοκρατοριών είναι πολύ της μόδας σήμερα στην Αμερική».
– Μια άποψηπου μεταφέρθηκε και στους «Νew Υork Τimes»είναι ότι η σημερινή κατάσταση της Ελλάδας έχει τις ρίζες της στη μακρά υποδούλωσή της στον οθωμανικό ζυγό, καθώς τότε οι Ελληνες συνήθισαν να αντιμετωπίζουν την «κυβέρνηση» ως εχθρό. Συμφωνείτε;
«Δεν το πιστεύω, διότι η αντίδραση στον σουλτάνο χαρακτήριζε τότε όλους τους υπηκόους της αυτοκρατορίας. Για παράδειγμα, όταν φοροεισπράκτορες πήγαν σε χωριά στα περίχωρα της Ιερουσαλήμ για να εισπράξουν φόρους, οι μουσουλμάνοι χωρικοί τούς έδιωξαν πετώντας τους πέτρες. Η ιδέα ότι η Οθωμανική Αυτοκρατορία ανήκε στους μουσουλμάνους υπηκόους της και όχι στους χριστιανούς είναι εσφαλμένη».
– Στη δεκάτομη Ιστορία της Ελλάδας που ετοιμάζουν οι Πανεπιστημιακές Εκδόσεις του Εδιμβούργου, γράφετε τον τόμο που αφορά τους Ελληνες στα χρόνια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Τι ενδιαφέρον παρουσιάζει αυτό το κομμάτι της Ιστορίας για τον αγγλόφωνο αναγνώστη;
«Για αιώνες, σε όλη την περιοχή των Βαλκανίων, της Ανατολίας και της Εγγύς Ανατολής, τα ελληνικά ήταν η γλώσσα του χριστιανικού πληθυσμού. Αν κάποιος ήθελε να αποκτήσει μόρφωση, να ασχοληθεί με το εμπόριο, να αναρριχηθεί στις ανώτατες βαθμίδες του κλήρου, ήταν απαραίτητο να μάθει ελληνικά. Η ελληνική ιστορία είναι πολύ ευρύτερη από την ιστορία της Αρχαιότητας και της σύγχρονης Ελλάδας και θεωρώ αποστολή μου να το μεταφέρω αυτό».
4 Το βιβλίο της Μόλι Γκριν «Κρήτη, ένας κοινός κόσμος: Χριστιανοί και μουσουλμάνοι στη Μεσόγειο των πρώιμων νεότερων χρόνων» κυκλοφόρησε στα ελληνικά το 2005 από τις Εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου.
4 Σύντομα αναμένεται να κυκλοφορήσει η μελέτη της «Catholic Corsairs and Greek Μerchants: Α Μaritime Ηistory of the Μediterranean, 1450-1700» από τις Εκδόσεις του Πανεπιστημίου Πρίνστον, ενώ ετοιμάζει τον τόμο για την Ιστορία των Ελλήνων την περίοδο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας στο πλαίσιο της δεκάτομης Ιστορίας της Ελλάδας από τις Πανεπιστημιακές Εκδόσεις του Εδιμβούργου.
