Με μια αναξιοποίητη ακίνητη δημόσια περιουσία που ξεπερνά τα 200 δισ. ευρώ, με έναν υπό κατάρτιση από τον περασμένο Νοέμβριο νέο αναπτυξιακό νόμο, με «στάση πληρωμών» του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ 2010) και με μια ανεπίτρεπτα χαμηλή απορροφητικότητα πόρων από το Εθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο Αναφοράς (ΕΣΠΑ), η κυβέρνηση με πράξεις και παραλείψεις της εξουδετέρωσε το αναπτυξιακό σκέλος της οικονομίας, ολοκληρώνοντας το έργο της προηγούμενης κυβέρνησης.
Στην κατάσταση της έκτακτης ανάγκης στην οποία έχει περιέλθει η ελληνική οικονομία, η αξιοποίηση της ακίνητης δημόσιας περιουσίας θα έπρεπε να είχε τεθεί σε προτεραιότητα, οπότε θα είχε ήδη αρχίσει να αποδίδει, αλλά μόλις πριν από λίγα εικοσιτετράωρα έγινε αναφορά στο θέμα αυτό από τον υπουργό Οικονομικών κ. Γ. Παπακωνσταντίνου. Εξάλλου, σε ό,τι αφορά τον νέο αναπτυξιακό νόμο, τον οποίο οι εναπομείναντες υποψήφιοι επενδυτές αναμένουν επί μήνες, δεν πρόκειται να αρχίσει να αποδίδει πριν από τις αρχές του 2011, έστω κι αν κατατεθεί στη Βουλή τον Μάιο, σύμφωνα με τις εξαγγελίες της υπουργού Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας κυρίας Λούκας Κατσέλη. Εν τω μεταξύ, περίπου 6.000 υποψήφιοι επενδυτές σε όλη την ελληνική επικράτεια αναμένουν την αξιολόγηση των προτάσεών τους από τις κεντρικές υπηρεσίες των συναρμόδιων υπουργείων και τις περιφερειακές διευθύνσεις τους.
Το αδιαχώρητο έχει δημιουργηθεί κυρίως όσον αφορά τους φακέλους με τις υποβληθείσες προτάσεις για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) και τα φωτοβολταϊκά, δεδομένου ότι με τον νέο αναπτυξιακό νόμο η αξιολόγησή τους θα μεταφερθεί από το υπουργείο Οικονομικών στο υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής.
Εκτός όμως της μεταφοράς της αρμοδιότητας αυτής από το ένα υπουργείο στο άλλο, η οποία θα καθυστερήσει ακόμα περισσότερο τις αξιολογήσεις, οι όποιοι υποψήφιοι επενδυτές θα αντιμετωπίσουν και άλλα προβλήματα, όπως:
Τις μειωμένες σε σχέση με τον ισχύοντα αναπτυξιακό νόμο ενισχύσεις, σε σχέση με εκείνους τους υποψήφιους επενδυτές που υπέβαλαν τις προτάσεις τους ως το τέλος του Ιανουαρίου. Η μείωση των ενισχύσεων θα εφαρμοστεί διότι, αφενός μεν υπάρχει το γνωστό δημοσιονομικό πρόβλημα και αφετέρου δε διότι σε ορισμένες περιοχές της ελληνικής επικράτειας έχει αυξηθεί το ΑΕΠ, παράγοντας που λαμβάνεται υπόψη στον καθορισμό του ύψους των ενισχύσεων. Οσο υψηλότερο είναι το ΑΕΠ τόσο χαμηλότερο είναι το ποσοστό ενίσχυσης.
Τη συγκρατημένη χρηματοδότηση των τραπεζών, οι οποίες δείχνουν ιδιαίτερα επιφυλακτικές στις χορηγήσεις δανείων.
Τις δυσκολίες που θα αντιμετωπίσουν όταν εφαρμοστεί ο νόμος, αφού εν τω μεταξύ θα συνεχίζεται η μείωση των πωλήσεών τους, η μείωση νέων παραγγελιών, η αύξηση του κόστους παραγωγής και το γενικότερο κλίμα που επικρατεί στην οικονομία. Και στο πλαίσιο αυτό είναι πιθανόν να μη θεωρήσουν συμφέρουσα την πρότασή τους και να την αποσύρουν.
Το πλήγμα
Πλήγμα όμως έχει υποστεί η ανάπτυξη και από το γεγονός ότι οι δαπάνες του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ 2010) έχουν «παγώσει», αφού από τον Ιανουάριο ως το τέλος του Μαρτίου (α΄ τρίμηνο 2010) οι πληρωμές περιορίζονται στα 1.606 εκατ. ευρώ, που είναι οι χαμηλότερες της τελευταίας δεκαετίας. Το υπουργείο Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας γίνεται αποδέκτης διαμαρτυριών ιδιωτών που αναμένουν τις εξοφλήσεις τους από το ΠΔΕ, ενώ αποδίδει τις ευθύνες στο υπουργείο Οικονομικών που δεν αποδεσμεύει τους πόρους. Από εθνικούς πόρους έχουν διατεθεί μόνον 480 εκατ. ευρώ και από κοινοτικούς μόνον 1.126 εκατ. ευρώ. Στην κατάσταση της έκτακτης ανάγκης που έχει περιέλθει η ελληνική οικονομία οι συνολικές δαπάνες του ΠΔΕ θα έπρεπε να ήταν ως τώρα τουλάχιστον τριπλάσιες.
Απορρόφηση μόλις 6%
Η κυβέρνηση παρέλαβε με απορρόφηση πόρων το ανεπίτρεπτα χαμηλό ποσοστό του 3%, αλλά έξι μήνες αργότερα η απορρόφηση βρίσκεται στο 5%. Στα τομεακά προγράμματα (υπουργείων) η απορρόφηση περιορίζεται στο 2,21% και στα περιφερειακά προγράμματα στο επίσης ανεπίτρεπτο ποσοστό του 7,07%. Η κυρία Κατσέλη έχει δηλώσει ότι κυβερνητικός στόχος είναι να φθάσει η απορρόφηση στο 15% ως το τέλος του 2010 (πληρωμές 5,2 δισ.
ευρώ), αλλά έστω και εάν ήταν δυνατόν αυτό η αντικατάσταση των σημερινών περιφερειαρχών από αιρετούς με το σχέδιο «Καλλικράτης» καθιστά ιδιαίτερα επιφυλακτικούς τους άρχοντες της τοπικής αυτοδιοίκησης να υπογράψουν έργα τα οποία θα αμφισβητηθούν από τους διαδόχους τους. Ορισμένα από τα προγράμματα σημειώνουν απορρόφηση κάτω του 1%, όπως είναι το πρόγραμμα ΠεριβάλλονΑειοφόρος Ανάπτυξη (0,19%), το πρόγραμμα Ψηφιακή Σύγκλιση (0,10%), το Ανάπτυξης Ανθρωπίνου Δυναμικού (0,39%) και το Διοικητικής Μεταρρύθμισης (0,46%).
Από τα περιφερειακά προγράμματα εκείνο που παρουσιάζει τη χαμηλότερη απορρόφηση είναι το Αττικής με 3,59%. Ανεξαρτήτως του ποιος φταίει για την τραγική εικόνα του ΕΣΠΑ, γεγονός είναι ότι έστω και εάν ισχύσει η αισιόδοξη πρόβλεψη για πληρωμές 5,2 δισ. ευρώ, με την τρέχουσα πορεία το πρόγραμμα θα ολοκληρωθεί σε 16 (!)
χρόνια.
