Επιστροφή στο σχέδιο Γιαννίτση, δέκα χρόνια μετά, συνιστούν τα κυβερνητικά μέτρα για την ασφαλιστική μεταρρύθμιση καθώς στην ουσία τους επαναφέρουν τις βασικές ρυθμίσεις που είχε προτείνει ο τότε υπουργός, οοποίος τελικώς αποπέμφθηκε μετά τις έντονες αντιδράσεις που καταγράφηκαν στο εσωτερικό του ΠαΣοΚ. Οι σημερινές προτάσεις του υπουργού Εργασίας κ. Α. Λοβέρδου δεν θυμίζουν απλώς αυτές του πρώην υπουργού της κυβέρνησης Σημίτη. Με μια πρώτη ματιά γίνεται σαφές ότι πρόκειται για πιστή αντιγραφή τους.
Η πλήρης ανατροπή του υφιστάμενου ασφαλιστικού καθεστώτος, που περιλαμβάνεται στο κυβερνητικό σχέδιο, προβλέπει μέτρα οδυνηρά όπως: αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης, αύξηση σε 40 έτη ασφάλισης του απαιτούμενου χρόνου για ικανοποιητική σύνταξη, περιορισμό των πρόωρων συνταξιοδοτήσεων, δραματικές αλλαγές στον τρόπο υπολογισμού των συντάξεων, σταδιακή εξίσωση των ορίων ηλικίας ανδρών και γυναικών στον δημόσιο τομέα, καθιέρωση της ενιαίας «βασικής» σύνταξης και θέσπιση κινήτρων για την εθελούσια παραμονή στην εργασία.
Η κεντρική φιλοσοφία των μέτρων αυτών διατυπώθηκε πρώτη φορά από τον κ. Α. Γιαννίτση, τόσο στο σκέλος που αφορά την αύξηση των ορίων ηλικίας όσο και στην αλλαγή του τρόπου υπολογισμού των συντάξεων, στην αύξηση των ετών ασφάλισης στα 40 για πλήρη σύνταξη και στην καθιέρωση- της «εθνικής» σύνταξης όπως λεγόταν τότε- της «βασικής» σύνταξης όπως περιγράφεται στο σχέδιο Λοβέρδου. Αξιοσημείωτο είναι επίσης το γεγονός ότι δύο ρυθμίσεις που περιέχονταν στο σχέδιο Γιαννίτση και αφορούσαν τις μητέρες ανηλίκων και το ενιαίο ταμείων των τραπεζοϋπαλλήλων έχουν ήδη συμπεριληφθεί σε προηγούμενες νομοθετικές ρυθμίσεις επί κυβερνήσεων της Νέας Δημοκρατίας.
Το σχέδιο Λοβέρδου, οι βασικές γραμμές του οποίου κοινοποιήθηκαν τις προηγούμενες ημέρες στους βουλευτές του Κοινοβουλευτικού Τομέα Ελέγχου του ΠαΣοΚ, προβλέπει τη σταδιακή εφαρμογή του νέου τρόπου υπολογισμού των συντάξεων με αφετηρία το έτος 2018, «έμμεση αύξηση» των ετών ασφάλισης στα 40 έτη, αλλά και επανεξέταση των αναπηρικών συντάξεων και των βαρέων και ανθυγιεινών επαγγελμάτων.
Η αλλαγή στον τρόπο υπολογισμού των συντάξεων σε όλα τα ασφαλιστικά ταμεία, σε πρώτη φάση, και από το 2018, θα γίνεται με βάση την καλύτερη δεκαετία ή δεκαπενταετία που έχει διανύσει ο ασφαλισμένος. Ακολούθως και σταδιακά ο υπολογισμός της σύνταξης θα γίνεται σύμφωνα με το σύνολο του εργασιακού του βίου. Με τον τρόπο αυτό το υπουργείο επιχειρεί να περιορίσει τις οξύτατες επιπτώσεις που θα έχει η εφαρμογή του μέτρου στους μελλοντικούς συνταξιούχους καθώς σύμφωνα με τους πρώτους υπολογισμούς οδηγεί σε μείωση συντάξεων που φθάνουν ως και το 20%.
Ο υπολογισμός της σύνταξης θα γίνεται σύμφωνα με συγκεκριμένους συντελεστές, οι οποίοι θα αυξάνονται όσο περνούν τα χρόνια και θα καλύπτουν τη χρονική περίοδο από 15 ως 40 έτη ασφάλισης. Τη μεγαλύτερη προσαύξηση θα παίρνουν οι ασφαλισμένοι μετά τη συμπλήρωση 30 ετών ασφάλισης. Οι συντελεστές δεν έχουν ακόμη οριστικοποιηθεί, αλλά συζητείται να κλιμακώνονται από 1,5% ως 2%.
Ο νέος τρόπος υπολογισμού αφορά την ανταποδοτική σύνταξη, ενώ με την επικείμενη μεταρρύθμιση καθιερώνεται ταυτοχρόνως και η βασική σύνταξη. Αυτή θα χορηγείται με τη συμπλήρωση 15ετούς ασφάλισης σε ηλικία 65 ετών, ενώ έχει διατυπωθεί η πρόταση τμήμα της να δίδεται και πριν από την ηλικία αυτή εφόσον ο εργαζόμενος θεμελιώνει συνταξιοδοτικό δικαίωμα πριν από το 65ο έτος της ηλικίας του. Τη βασική σύνταξη θα δικαιούνται όσοι έχουν συμπληρώσει 35 έτη διαμονής στη χώρα, αλλά και οι ανασφάλιστοι σε ηλικία 65 ετών υπό την προϋπόθεση ότι θα πληρούν συγκεκριμένα εισοδηματικά κριτήρια. Οι ασφαλιστικές ρυθμίσεις θα προβλέπουν περιορισμό των πρόωρων συνταξιοδοτήσεων με σταδιακή αύξηση των ορίων ηλικίας από το 2013, κατάργηση των εθελούσιων εξόδων και καθιέρωση κοινού καθεστώτος για την απασχόληση των συνταξιούχων, αλλά και για τα βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα.
Η ψήφιση του νομοσχεδίου για την ασφαλιστική μεταρρύθμιση τοποθετείται χρονικά εντός του Μαΐου. Η κυβέρνηση επιταχύνει τους ρυθμούς ολοκλήρωσης της διαδικασίας και αμέσως μετά τις εορτές του Πάσχα θα συνεδριάσει το άτυπο Υπουργικό Συμβούλιο όπου το υπουργείο Εργασίας θα παρουσιάσει τις βασικές αρχές του νέου Ασφαλιστικού. Στη συνέχεια θα ακολουθήσει η διαδικασία της κοινοβουλευτικής διαβούλευσης. Το νομοσχέδιο θα κατατεθεί στη Βουλή τις επόμενες εβδομάδες.
