Σε μία μόνο ημέρα, με μια απλή διοικητική πράξη και με το ένα τρίτο του κόστους, θα συστήνονται όλες ανεξαιρέτως οι επιχειρήσεις στην Ελλάδα, όπως προβλέπει σχετικό σχέδιο νόμου το οποίο έχει καταρτίσει η υπουργός Οικονομίας κυρία Λούκα Κατσέλη και αναμένεται να δοθεί σύντομα προς δημόσια διαβούλευση. Με το σχέδιο νόμου, το οποίο ο πρωθυπουργός κ. Γ.Παπανδρέου έχει χαρακτηρίσει μία από τις σημαντικότερες διαρθρωτικές αλλαγές που έχουν συμπεριληφθεί στο Πρόγραμμα Σταθερότητας, επιχειρείται η άρση των γραφειοκρατικών αγκυλώσεων, η τόνωση της ανταγωνιστικότητας και η βελτίωση της ανάπτυξης της οικονομίας. Τα οφέλη που θα προκύψουν, σύμφωνα με μελέτη στελεχών του υπουργείου Εσωτερικών τα οποία μετέχουν στη διαδικασία κατάρτισης του σχεδίου νόμου, είναι τεράστια: ο χρόνος για την ίδρυση των επιχειρήσεων από έναν ως τρεις μήνες που είναι τώρα μειώνεται σε μία μόνο ημέρα, κάθε χρόνο θα εξοικονομούνται περίπου 4 δισ. ευρώ τα οποία δαπανώνται στα κυκλώματα των επιτηδείων που δραστηριοποιούνται σε αυτόν τον τομέα, το «γραφειοκρατικό κόστος» που θα εξοικονομεί ο κάθε ενδιαφερόμενος ανέρχεται περίπου σε 1.300 ευρώ (σήμερα το κόστος για τη σύσταση εταιρείας εκτιμάται ότι υπερβαίνει τα 1.800 ευρώ) και εξαλείφεται μια σοβαρή εστία διαφθοράς. Είναι ενδεικτικό ότι μετά την ισχύ των νέων ρυθμίσεων ο δείκτης «ease of starting a business» πάει από 140 στο 44 και η θέση της χώρας από το 109 στο 90.
Με το σχέδιο νόμου φεύγει η αρμοδιότητα για τη σύσταση των εταιρειών από τις Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις και απλουστεύονται οι διαδικασίες ίδρυσης. Για αυτόν τον λόγο θεσπίζονται «υπηρεσίες μιας στάσης» στις οποίες θα μπορούν να απευθύνονται οι ενδιαφερόμενοι για να καταθέτουν τα αναγκαία δικαιολογητικά, τη διεκπεραίωση των οποίων θα αναλαμβάνουν αποκλειστικά και μόνο οι υπηρεσίες του Δημοσίου. Εξαλείφονται μ΄ αυτόν τον τρόπο οι πολλαπλές διαδρομές από γκισέ σε γκισέ και από υπηρεσία σε υπηρεσία. «Υπηρεσίες μιας στάσης» για τη σύσταση των Ομορρύθμων (ΟΕ) και Ετερορρύθμων Εταιρειών (ΕΕ) θα είναι τα καταστήματα των Επιμελητηρίων, καθώς και τα πιστοποιημένα Κέντρα Εξυπηρέτησης Πολιτών (ΚΕΠ), ενώ για τη σύσταση Εταιρειών Περιορισμένης Ευθύνης (ΕΠΕ) και Ανωνύμων Εταιρειών (ΑΕ), οι συμβολαιογράφοι.
Οι «υπηρεσίες μιας στάσης », όπως ορίζεται ρητώς στο σχέδιο νόμου, υποχρεούνται:
Πρώτον, να προβαίνουν σε όλες τις νόμιμες ενέργειες που θεσπίζονται «ώστε να προσδίδουν αυθημερόν νομική προσωπικότητα στις εταιρείες». Δεύτερον, να χορηγούν ΑΦΜ στις νεοϊδρυθείσες εταιρείες καθώς και Φορολογική και Ασφαλιστική Ενημερότητα κατά το στάδιο ίδρυσής τους «αφού προηγουμένως βεβαιωθούν για την ασφαλιστική και φορολογική ενημερότητα των εταίρων, ιδρυτών, νομίμων εκπροσώπων ή διαχειριστών, των ανωτέρω εταιρειών, όπως αυτή μπορεί να διασφαλιστεί με ηλεκτρονικά μέσα (Διαδίκτυο) ή τηλεομοιοτυπία,με τον ασφαλιστικό φορέα και την αρμόδια ΔΟΥ».
Τρίτον, στην περίπτωση που οιοσδήποτε εκ των εταίρων δεν είναι ασφαλισμένος ή είναι ασφαλισμένος σε άλλον ασφαλιστικό φορέα να φροντίζουν για την ασφάλισή του στον αντίστοιχο ασφαλιστικό φορέα.
Τροποποιείται ο εμπορικός νόμος
Με το άρθρο 3 του σχεδίου νόμου τροποποιείται ο Εμπορικός Νόμος, έτσι ώστε «τα καταστατικά έγγραφα ίδρυσης των ομορρύθμων και ετερορρύθμων εταιρειών μαζί με τα συνοδευτικά αυτών έγγραφα,που πιστοποιούν την ταυτότητα των εταίρων κατά την ισχύουσα νομοθεσία, να παραδίδονταιεντός πέντε ημερών από τη χρονολογία του καταστατικού εγγράφου στα κατά τόπους καταστήματα των Επιμελητηρίων της χώρας ή στα κατά τόπους πιστοποιημένα ΚΕΠ, τα οποία υποχρεούνται αμελλητί για την ηλεκτρονική καταχώριση- δημοσίευση της εταιρείας στο Γενικό Εμπορικό Μητρώο (ΓΕΜΗ)».
Στα κατά τόπους καταστήματα των Επιμελητηρίων ή στα κατά τόπους πιστοποιημένα καταστήματα των ΚΕΠ οι ενδιαφερόμενοι για τη σύσταση εταιρειών θα καταβάλλουν ενιαίο τέλος εισφορών, καθώς επίσης και φορολογικά, ασφαλιστικά και διοικητικά τέλη, εισφορές και τυχόν άλλες επιβαρύνσεις που προκύπτουν κατά το στάδιο της αρχικής εγγραφής. «Το ύψος του ενιαίου τέλους, ο τρόπος είσπραξής του, καταβολής και απόδοσής του στους ανωτέρω φορείς, όπως επίσης ο τρόπος είσπραξης και καταβολής του φόρου συγκέντρωσης κεφαλαίου, καθώς και ο τρόπος με τον οποίο τα ΚΕΠ θα δύνανται νομίμως να πράττουν τις ανωτέρω ενέργειεςθα ορίζονται λεπτομερώς με ΚΥΑ των υπουργών Οικονομικών, Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίαςκαθώς και Δικαιοσύνης». Η ανωτέρω διαδικασία «θα εφαρμόζεται και στις περιπτώσεις τροποποίησης της ΟΕή της ΕΕ, στη λύση της ΟΕή της ΕΕμε συμφωνία των μερών ή με καταγγελία». Στις περιπτώσεις μετατροπής της ΟΕ ή της ΕΕ σε ΕΠΕ ή σε ΑΕ εφαρμόζονται τα εξής:
Πρώτον, ο συμβολαιογράφος πριν από τη σύνταξη της εταιρικής συμβάσεως θα πρέπει να προβαίνει σε έλεγχο της επωνυμίας της εταιρείας ηλεκτρονικά, μέσω των ηλεκτρονικών αρχείων του ΓΕΜΗ, στο οποίο θα έχει πρόσβαση.
Δεύτερον, μετά τον ανωτέρω έλεγχο της επωνυμίας της εταιρείας, τη σύνταξη και υπογραφή της εταιρικής συμβάσεως από τους εταίρους θα κατοχυρώνεται αμελλητί η εταιρική σύμβαση στο ΓΕΜΗ, τηρώντας με τον τρόπο αυτόν τις διατυπώσεις δημοσιότητας, οπότε η εταιρεία λαμβάνει αριθμό μητρώου. Κατόπιν προβαίνει στη δημιουργία ηλεκτρονικής μερίδας της εταιρείας στο ΓΕΜΗ, σημειώνοντας το είδος της εταιρείας ως ΕΠΕ, την επωνυμία, την έδρα, τον σκοπό της, το κεφάλαιό της, τη διάρκειά της, τα πλήρη στοιχεία των εταίρων και των διαχειριστών της.
Τρίτον, οι εταίροι θα καταβάλλουν ενώπιον του συμβολαιογράφου ενιαίο τέλος εισφορών, όπως επίσης και τον αντίστοιχο φόρο συγκέντρωσης κεφαλαίου, που ανέρχεται στο 1% επί του εταιρικού κεφαλαίου, χωρίς να απαιτείται προηγούμενη κατάθεση του καταστατικού εγγράφου στις αρμόδιες ΔΟΥ.
Καταχώρηση από τον συμβολαιογράφο
Η δημοσίευση της σύστασης της εταιρείας πραγματοποιείται με την καταχώριση στο ΓΕΜΗ, στην οποία προβαίνει αμελλητί ο συμβολαιογράφος μετά τη σύνταξη του καταστατικού. Δεν απαιτείται η υποβολή του καταστατικού της εταιρείας ούτε στα κατά τόπους καταστήματα των Επιμελητηρίων ούτε στην αρμόδια υπηρεσία της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου της Νομαρχίας, όπου έχει την έδρα της η εταιρεία. Οταν η εταιρεία εμπίπτει στις περιπτώσεις εταιρειών της παρ. 8 του άρθρου 7β του νόμου 2190/1920 ή είναι αθλητική ανώνυμη εταιρεία, καταχωρείται στο ΓΕΜΗ αμελλητί από τον συμβολαιογράφο αλλά απαιτείται και διοικητική εγκριτική απόφαση από τα αρμόδια όργανα, όπως ο νόμος ορίζει, τόσο η σύσταση όσο και η τροποποίηση του καταστατικού της. Η τροποποίηση καταστατικού συντελείται με την καταχώριση στο ΓΕΜΗ της σχετικής απόφασης του αρμόδιου εταιρικού οργάνου μαζί με ολόκληρο το νέο κείμενο του καταστατικού και, όπου αυτή απαιτείται, τη διοικητική απόφαση για την έγκριση της τροποποίησης, στην οποία υποχρεούται να προβαίνει ο αρμόδιος φορέας.
Μετά την ισχύ του νέου θεσμικού πλαισίου, οι αρμόδιες υπηρεσίες των Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων διατηρούν μόνο «τον δειγματοληπτικό και κατασταλτικό έλεγχοεπί των Ανωνύμων Εταιρειών και επί των υποκαταστημάτων αλλοδαπών Ανωνύμων Εταιρειών και ΕΠΕ». « Οι υπηρεσίες αυτές ενημερώνονται για τις καταχωρίσεις, τροποποιήσεις και οιεσδήποτε μεταβολές των ανωτέρω επιχειρήσεων μέσα από τον διαδικτυακό τόπο του ΓΕΜΗ».
