«Για να τα βγάλω πέρα αναγκάζομαι να κάνω δύο δουλειές, το πρωί υπάλληλος σε γραφείο και το βράδυ “ντελίβερι” σε σουβλατζίδικο. Διαρκώς βρίσκομαι υπό πίεση και κοιμάμαι το πολύ έξι ώρες την ημέρα. Τις προάλλες οι συνάδελφοί μου με “έπιασαν στα πράσα” να κοιμάμαι πάνω στο γραφείο μου. Δεν ξέρω πώς συνέβη, απλώς έκλεισαν τα μάτια μου!» μας λέει ο Γιώργος Π., 30 χρόνων, ιδιωτικός υπάλληλος. Η περίπτωσή του είναι κάθε άλλο παρά «μεμονωμένο περιστατικό». Εν μέσω οικονομικής κρίσης, όλο και περισσότεροι άνθρωποι εξουθενώνονται σωματικά και ψυχικά προσπαθώντας να αντεπεξέλθουν στις δύσκολες εργασιακές συνθήκες. Αποτέλεσμα; Μάτια που μισάνοιχτα κοιτάζουν τον υπολογιστή χωρίς να καταλαβαίνουν καν… τι διαβάζουν, κεφάλια που γνέφουν καταφατικά κατά τη διάρκεια της σύσκεψης χωρίς να μπορούν να συγκεντρωθούν σε όσα ακούν και εργαζόμενοι που παίρνουν άθελά τους έναν υπνάκο με το κεφάλι ακουμπισμένο πάνω στους φακέλους του γραφείου!
«Σε ελάχιστες περιπτώσεις οι άνθρωποι “αποκοιμούνται” στη δουλειά- είτε κυριολεκτικά είτε μεταφορικά- εξαιτίας παθολογικών αιτίων, όπως για παράδειγμα το Ιδιοπαθές Σύνδρομο Χρόνιας Κόπωσης. Στη συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων, με τον κατάλληλο συνδυασμό βημάτων μπορεί κανείς να καταπολεμήσει την ατονία, να ενισχύσει την ενέργεια του οργανισμού και να πετύχει υψηλά επίπεδα εγρήγορσης και αποδοτικότητας» σχολιάζει η δρ Αναστασία Μοσχοβάκη, ειδική παθολόγος.
Η κόπωση και η υπερβολική πίεση ωστόσο δεν είναι οι μόνες αιτίες για τις οποίες κάποιος μπορεί να «κατεβάσει ρολά» στη δουλειά. Συχνά συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο: η βαρεμάρα και όχι το στρες κάνει τους εργαζομένους να αποκοιμηθούν! «Είναι πολύ σύνηθες φαινόμενο οι εργαζόμενοι να πέφτουν σε έναν αντιπαραγωγικό “λήθαργο” επειδή δεν βρίσκουν πλέον κανένα ενδιαφέρον στη δουλειά τους και βιώνουν αναπόδραστη ανία και μονοτονία» σχολιάζει η κυρία Μαρία Βακόλα, επίκουρη καθηγήτρια Διοίκησης Ανθρωπίνου Δυναμικού στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Η καταπολέμηση αυτού του φαινομένου απαιτεί θάρρος και πρωτοβουλία από την πλευρά του εργαζομένου, ωστόσο με την κατάλληλη μεθοδολογία μπορεί να έχει θεαματικά αποτελέσματα.
Δυναμικός υπνάκος!
Μεγάλο μερίδιο της ευθύνης για τη γενικευμένη «υπνηλία» των εργαζομένων έχουν και οι ίδιοι οι εργοδότες! «Οι αντιπαραγωγικές συμπεριφορές των εργαζομένων, όπως η έλλειψη αποδοτικότητας και συγκέντρωσης, οφείλονται συνήθως στις λάθος επιλογές των εργοδοτών, οι οποίοι δεν κατορθώνουν να τοποθετήσουν τους σωστούς ανθρώπους στις σωστές θέσεις που αντιστοιχούν στα ενδιαφέροντα και στις ικανότητές τους» σχολιάζει ο κ. Ιωάννης Νικολάου, επίκουρος καθηγητής Οργανωσιακής Συμπεριφοράς στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών.
Σύμφωνα με τον κ. Νικολάου, οι εργοδότες θα όφειλαν να αφουγκράζονται τις ανάγκες των εργαζομένων και να προβαίνουν σε ρεαλιστική στοχοθεσία, παρέχοντας ταυτόχρονα κίνητρα για εξέλιξη και εκπαίδευση του εργαζομένου μέσα από την εργασία του. Σε αυτό το πνεύμα, πολλές εταιρείες του εξωτερικού εφαρμόζουν το πρωτοποριακό σύστημα του «power nap» («δυναμικός υπνάκος»): διαθέτουν στους εργαζομένους ειδικό χώρο ώστε αυτοί να κοιμούνται για 15-20 λεπτά εκ περιτροπής κάθε ημέρα, καθώς με αυτόν τον τρόπο αυξάνουν την αποδοτικότητά τους και κατ΄ επέκταση τα έσοδα της εταιρείας! «Τέτοια ρηξικέλευθα μέτρα ακούγονται σαν ανέκδοτο στην Ελλάδα. Δυστυχώς, οι έλληνες εργοδότες αδυνατούν να καταλάβουν ότι για να είναι αποδοτικός ο εργαζόμενος οφείλουν αυτοί πρώτοι να… κάνουν σωστά τη δουλειά τους» αντιτείνει ο κ. Νικολάου. Για να μη «γλαρώνετε» στο γραφείο
1. Μην κάνετε εκπτώσεις στον βραδινό ύπνο
Η έλλειψη ύπνου κατά τις βραδινές ώρες επιστρέφει ως «μπούμερανγκ» κατά τη διάρκεια της ημέρας, γι΄ αυτό και πρωταρχικό στόχο πρέπει να αποτελεί η συμπλήρωση του οκτάωρου βραδινού ύπνου σε καθημερινή βάση.
2. Επενδύστε στη διατροφή
Αποφύγετε την «εύκολη λύση» της υπερβολικής κατανάλωσης καφέ και ζάχαρης, τα οποία «ξεγελούν» τον οργανισμό διότι παρέχουν υψηλή ενέργεια για σύντομο χρονικό διάστημα και στη συνέχεια σας «ρίχνουν» σε πολύ χαμηλότερα επίπεδα από τα αρχικά. Επιλέξτε φρούτα, λαχανικά και φυσικούς χυμούς, πλούσια σε βιταμίνες Α, Β, C, σίδηρο, μαγνήσιο και φυλλικό οξύ, σε συνδυασμό με πολύ νερό για να έχετε ενέργεια που διαρκεί.
3. Μη «βουλιάζετε» στην καρέκλα
Το σώμα σας μπορεί να λειτουργήσει ως εξαιρετικός «μοχλός» για να βγει το μυαλό σας από τον… λήθαργο. Αν τα ωράριά σας δεν επιτρέπουν τη συστηματική οργανωμένη άσκηση, μπορείτε να εκμεταλλευθείτε οποιαδήποτε αφορμή για να ενεργοποιηθείτε σωματικά και ως αποτέλεσμα να «ξυπνήσετε» πνευματικά: προσφερθείτε να κάνετε κάποια «εξωτερική δουλειά» ώστε να περπατήσετε στον καθαρό αέρα ή βρείτε οποιαδήποτε πρόφαση για να κινηθείτε ακόμη και μέσα στο κτίριο (π.χ. για να βγάλετε φωτοτυπίες, να φτιάξετε καφέ, να μεταφέρετε έγγραφα κτλ.).
4. Κάντε ένα εγκεφαλικό «κλικ»
Η μονότονη δουλειά του γραφείου συχνά εκτελείται μηχανιστικά, ενώ το δημιουργικό τμήμα του εγκεφάλου μας κοιμάται… τον ύπνο του δικαίου. Κάνετε ένα δεκάλεπτο διάλειμμα για να «ξυπνήστε» το μυαλό σας, δοκιμάζοντας μια άσκηση διαλογισμού, διαβάζοντας ένα δυσνόητο άρθρο σε μια εφημερίδα online ή λύνοντας ένα Sudoku. Βασικό είναι να αποφύγετε στο διάλειμμά σας τα- δυστυχώς, ιδιαίτερα δημοφιλή- παιχνίδια που ρίχνουν το μυαλό σε… ακόμη βαθύτερο λήθαργο, όπως Πασιέντζα, Ναρκαλιευτής, «Μahjong», «Βubbles» κτλ.
Δεν θα βαρεθείτε,αν…
1. Αναλάβετε πρωτοβουλία
Αν δεν διατυπώσετε με σαφήνεια το πρόβλημα στον προϊστάμενό σας, δεν πρόκειται ποτέ να μεταβληθούν οι εργασιακές συνθήκες σας προς μια κατεύθυνση που να σας κεντρίζει το ενδιαφέρον. Εξηγείστε τους λόγους για τους οποίους βιώνετε ανία και προτείνετε συγκεκριμένες εργασίες που θα μπορούσατε να αναλάβετε και οι οποίες θα αναζωπύρωναν το ενδιαφέρον και κατ΄ επέκταση την… αποδοτικότητά σας.
2. Επικεντρωθείτε στον άνθρωπο
Πολλοί εργαζόμενοι οι οποίοι δεν βρίσκουν πλέον ενδιαφέρον στο αντικείμενο της δουλειάς τους κατορθώνουν να αναστρέψουν το αρνητικό κλίμα με το να επικεντρωθούν στην ομάδα των συναδέλφων τους ή στους ανθρώπους που επηρεάζουν μέσω της εργασίας τους (π.χ. τους ασθενείς, τους πελάτες, τους μαθητές κ.λπ.) Οσο βαρετή και να είναι η δουλειά που εκτελείτε, γύρω σας υπάρχουν σίγουρα άνθρωποι που μπορούν να μετατρέψουν την ανία σε ζωντάνια και να σας γεμίσουν ενέργεια.
2. Αντιληφθείτε την προοπτική
Συχνά μια δουλειά που στερείται δημιουργικότητας μπορεί να λειτουργεί ως αναγκαίο προστάδιο για την απόκτηση των αναγκαίων εφοδίων ώστε στα επόμενα χρόνια να μεταπηδήσετε στη «δουλειά των ονείρων σας». Ωστόσο η υπομονή και η μεθοδικότητα που απαιτούνται για να «αντέξετε» το δύσκολο αυτό στάδιο μπορεί να ενισχυθεί μόνο αν διατηρείτε διαρκώς στο μυαλό σας τον τελικό στόχο για τον οποίο πασχίζετε και τις μελλοντικές προοπτικές που ανοίγονται μπροστά σας.
