Στο αποκορύφωμά του έχει φτάσει ο «ακήρυχτος πόλεμος» των καρτέλ διακίνησης ναρκωτικών στο Μεξικό, με τις αδιάκοπες αιματηρές «εμφύλιες» διαμάχες μεταξύ ναρκωβαρόνων για την πρωτοκαθεδρία και τη συνεχή κλιμάκωση των στρατιωτικών και αστυνομικών επιχειρήσεων εναντίον των μεγάλων συμμοριών του οργανωμένου εγκλήματος.
Στο πιο αιματοβαμμένο «πεδίο μάχης» του πολέμου, τη Σιουδάδ Χουάρες, στα σύνορα με το Τέξας, χιλιάδες κάτοικοι διαδήλωσαν χθες κατά της φιλοπόλεμης πολιτικής του δεξιού προέδρου Φελίπε Καλντερόν για την αντιμετώπιση του οργανωμένου εγκλήματος- πολιτικής που όχι μόνον δεν έχει μειώσει τις ποσότητες των ναρκωτικών που φτάνουν στις «πιάτσες» των ΗΠΑ, αλλά έχει οδηγήσει και σε έναν φαύλο κύκλο αιματοχυσίας. Οι κάτοικοι αντέδρασαν στην απόφαση του Καλντερόν να επισκεφτεί την πόλη τους μαζί με τον πρεσβευτή των ΗΠΑ προκειμένου να διασκεδάσει τις φρικτές εντυπώσεις από το νέο «μπαράζ» δολοφονιών στη Χουάρες: εκτελέστηκαν εν ψυχρώμεταξύ δεκάδων άλλων- μία Αμερικανίδα εργαζόμενη στο εκεί προξενείο, ο επίσης αμερικανός σύζυγός της και η μεξικανή σύζυγος ενός άλλου συνεργάτη του προξενείου.
Στη διαδήλωση, που πραγματοποιήθηκε έξω από το «οχυρωμένο» ξενοδοχείο όπου είχαν καταλύσει πρόεδρος και πρέσβης, κυριάρχησαν συνθήματα όπως «κυβερνητικοί δολοφόνοι» και «ο Καλντερόν ζει σε άλλο πλανήτη».
Κάτι που μάλλον επιβεβαιώνεται από τα λεγόμενα του μεξικανού προέδρου, ο οποίος ανακοίνωσε ότι οι δολοφονίες στην πόλη έχουν μειωθεί κατά 40% από τον περασμένο Οκτώβριο και ξεκαθάρισε ότι δεν θα αναστείλει τη δράση του στρατού για την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος. Δήλωση που βεβαίως εξόργισε τους κατοίκους της πόλης, που γνωρίζουν πολύ καλά ότι τα δύο τελευταία χρόνια της «εσκαλασιόν» (κλιμάκωσης), όπως τα αποκαλούν, έχουν καταγραφεί τουλάχιστον 4.600 βίαιοι θάνατοι, χωρίς να περιλαμβάνονται οι εκατοντάδες «εξαφανίσεις».
Η αμερικανική κυβέρνηση, ο πραγματικός «σπόνσορας» του ναρκω-πολέμου, πιέζει ασφυκτικά τον πρόεδρο Καλντερόν να αυξήσει ακόμη περισσότερο τις βίαιες επιχειρήσεις κατά των καρτέλ. Η «εσκαλασιόν» είναι άλλωστε αμερικανικής εμπνεύσεως: το «Σχέδιο Μεξικό» είναι στην ουσία μια αναπαραγωγή του «Σχεδίου Κολομβία», της αντίστοιχης «στρατιωτικοποίησης» του προβλήματος των ναρκωτικών, που εφαρμόζεται με τα γνωστά αιματηρά αποτελέσματα στην πατρίδα της κοκαΐνης από την κυβέρνηση του Αλβάρο Ουρίμπε .
Τα βασανιστήρια, οι εξωδικαστικές εκτελέσεις αλλά και οι «εξαφανίσεις» υπόπτων έχουν εξελιχθεί σε μόνιμη πρακτική των ενόπλων δυνάμεων του Μεξικού στον «βρώμικο πόλεμο», σύμφωνα με την «Εθνική Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων» του Μεξικού(CΝDΗ), που έχει καταγράψει χιλιάδες σχετικές καταγγελίες.
Οπως και στην Κολομβία, ετσι και στο Μεξικό δεν είναι λίγες οι φορές που συνδικαλιστές, ακτιβιστές και «ενοχλητικοί» για την εξουσία δημοσιογράφοι δολοφονούνται εν ψυχρώ, και οι δολοφονίες αυτές καταγράφονται «ως σχετιζόμενες με τα καρτέλ των ναρκωτικών».
Α ν και η Ουάσιγκτον εστιάζει την προσοχή της αποκλειστικά στους αμερικανούς δολοφονηθέντες, περισσότεροι από 100 άνθρωποι δολοφονήθηκαν μόνο το τελευταίο πενθήμερο σε διάφορα «επεισόδια» των καρτέλ. Τα χειρότερα εξ αυτών, με 45 νεκρούςανάμεσά τους και αρκετοί αποκεφαλισμένοι- έγιναν στη νότια Πολιτεία του Γκερέρο, όπου δεσπόζει το καρτέλ ναρκωτικών «Λα Φαμίλια», «αφεντικό» της διακίνησης στο παραθεριστικό θέρετρο Ακαπούλκο.
Τα περισσότερα θύματα είναι μέλη των ανταγωνιστικών συμμοριών ή αστυνομικοί και σε μικρότερο ποσοστό στρατιώτες ή τοπικοί αξιωματούχοι, και φυσικά πολλοί ανύποπτοι περίοικοι ή διερχόμενοι πολίτες.
Εκτός από τη «Φαμίλια» και το «καρτέλ του Χουάρες», άλλα έξι καρτέλ και υπο-καρτέλ διακίνησης προς τις ΗΠΑ δραστηριοποιούνται σήμερα στη χώρα: το καρτέλ της Σιναλόα, το καρτέλ του Κόλπου, το (αποδυναμωμένο πια) καρτέλ της Τιχουάνα, η «Φαμίλια Μιτσοακάνα» και η συμμορία των αδελφών Μπελτράν- Λέιβα, στα οποία έχουν προστεθεί τα τελευταία χρόνια οι «Λος Σέτας» (παραστρατιωτικό «τάγμα θανάτου» που αποτελείται από πρώην στελέχη των ειδικών δυνάμεων του στρατού) και οι «Λος Νέγκρος» (πρώην σύμμαχοι του καρτέλ Σιναλόα).
Αν και οι συμμαχίες αλλάζουν συνέχεια, αυτή τη στιγμή έχουν διαμορφωθεί δύο μεγάλα «ομοσπονδιακά» στρατόπεδα, που αλληλοσκοτώνονται: το ένα υπό το καρτέλ του Χουάρες και το άλλο υπό το καρτέλ του Κόλπου.
Ο «Κοντός» του ενός δισ. δολαρίων
Τ ο πλέον χαρακτηριστικό παράδειγμα σύγχρονου βαρόνου των ναρκωτικών είναι ο Χοακίν «Ελ Τσάπο» Γκουζμάν. Μετά τη δραπέτευσή του, κρυμμένος μέσα σε έναν κάδο με άπλυτα ρούχα από φυλακή υψίστης ασφαλείας το 2001, ο επονομαζόμενος «Κοντός» (το ύψος του δεν υπερβαίνει το 1,70 μ.), έχει καταφέρει να αποταμιεύσει πάνω από 1 δισ. δολάρια από το εμπόριο ηρωίνης, κοκαΐνης και μαριχουάνας προς τις ΗΠΑ.
Εχοντας βρει καταφύγιο στα απρόσιτα βουνά της Σιέρα Μάντρε, ο «Κοντός» (Ελ Τσάπο) ελέγχει το πανίσχυρο καρτέλ της Σιναλόα, το οποίο έχει πλέον συμμαχήσει με το καρτέλ του Κόλπου εναντίον της «παράταξης» του Χουάρες. Ολες οι προσπάθειες για τη σύλληψή του έχουν αποβεί άκαρπες.
Ο «Κοντός» χρησιμοποιεί ένα εκτεταμένο δίκτυο από πληροφοριοδότες, οι οποίοι, για μια χούφτα δολάρια, τον πληροφορούν εγκαίρως κάθε φορά που πλησιάζει το «λημέρι του» η αστυνομία, ο στρατός ή οι αμερικανοί πράκτορες της DΕΑ και του FΒΙ, που ματαίως τον ψάχνουν.
Επιπλέον ο 52χρονος Γκουζμάν έχει αποκτήσει και φήμη τοπικού ήρωα στο Μεξικό, καθώς οι κάτοικοι της περιοχής όπου δραστηριοποιείται έχουν να λένε για τη γενναιοδωρία του.
Δεν είναι τυχαίο πως ο «Κοντός» είναι ένα από τα πιο πολυτραγουδισμένα πρόσωπα στο ιδιαίτερο μουσικό είδος των «ναρκο-κορίδος»- μπαλάντες που εκθειάζουν τα κατορθώματα των ντόπιων γκάνγκστερ ενάντια στην αστυνομία και στους «γκρίνγκος».
Ωστόσο τον σημαντικότερο ρόλο στην ατιμωρησία του παίζει η διαφθορά των τοπικών πολιτικών της Σιναλόα, αρκετοί από τους οποίους, όπως λέγεται, παρευρέθησαν στον πρόσφατο γάμο του με μια 18χρονη καλλονή.
Αστυνομικοί, αξιωματικοί του στρατού, κυβερνητικά στελέχη, δικαστές- κανείς δεν μπορεί να αντισταθεί στα χρήματα και τις απειλές του Γκουζμάν.
Ετσι ουδείς έχει ανταποκριθεί μέχρι στιγμής στην επικήρυξη των 7 εκατ. δολαρίων (τα δύο από τις ΗΠΑ) που προσφέρονται για πληροφορίες που θα οδηγήσουν στη σύλληψή του.
Οπως υποστηρίζουν οι επαΐοντες, ο Γκουζμάν, όπως παλαιότερα και ο Κολομβιανός Πάμπλο Εσκομπάρ, δεν είναι παρά ένα μόνο πρόσωπο-σύμβολο μιας τεράστιας και απρόσωπης βιομηχανίας. Ακόμη και αν πιαστεί ή σκοτωθεί ο «Κοντός», λένε, το καρτέλ της Σιναλόα θα συνεχίσει να είναι μια από τις «φίρμες» με τον μεγαλύτερο τζίρο στην αμερικανική ήπειρο.
