«O γιος μου πηγαίνει εφέτος στη δεύτερη τάξη του Γυμνασίου. Ολόκληρη την προηγούμενη χρονιά αναγκαζόμουν να διαβάζω ο ίδιος τα βιβλία αρκετών μαθημάτων του για να του τα εξηγώ. Εκτός του ότι τα βιβλία είναι δυσνόητα, είναι και αποσπασματικά. Δεν υπάρχει καμία σύνδεση μεταξύ Δημοτικού και Γυμνασίου» . Ο κ. Γιάννης Αγγελόπουλος περιγράφει με μελανά χρώματα την εικόνα του εκπαιδευτικού μας συστήματος στη διάρκεια των πρώτων, κρίσιμων, χρόνων της επαφής των παιδιών με τις σχολικές τάξεις. Οπως λέει, στις δύο τελευταίες τάξεις του Δημοτικού τα βιβλία είναι πολύ δύσκολα και η μετάβαση στο Γυμνάσιο άγαρμπη, χωρίς σχεδιασμό και εκπαιδευτικό πρόγραμμα. «Τα πρώτα βήματα ήταν δύσκολα, όχι μόνο για το δικό μου παιδί αλλά και για πολλά ακόμη στο σχολείο » υποστηρίζει ο κ. Αγγελόπουλος. « Υπάρχει ένα νοητικό κενό μεταξύ των δύο βαθμίδων της εκπαίδευσης. Μπορώ με βεβαιότητα να πω ότι έτσι όπως είναι σήμερα το εκπαιδευτικό σύστημα, ένας γονέας πρέπει να προσέξει πολύ, γιατί το παιδί του μπορεί να στραβοπατήσει.Η πρώτη τάξη του Γυμνασίου είναι κολύμπι στα βαθιά για πολλά παιδιά ».
Οπως αποκαλύπτει έρευνα που έγινε στους μαθητές της Α΄ τάξης του 9ου Γυμνασίου Καλλιθέας «Μάνος Χατζιδάκις» τη σχολική περίοδο 2008-2009 από τον διευθυντή του σχολείου κ. Ν. Αναστασάτο και την εκπαιδευτικό κυρία Λίνα Κεχαγιά, ένας στους τέσσερις μαθητές δηλώνει ότι δεν πολυκαταλαβαίνει τα μαθήματα, ενώ ανάλογο ποσοστό φοβάται τους μαθητές των μεγαλυτέρων τάξεων στα διαλείμματα. Τα συμπεράσματα που καταγράφει η έρευνα αποκτούν ιδιαίτερο ενδιαφέρον εν όψει των ανακοινώσεων της κυβέρνησης για το νέο σχολείο και τις αλλαγές σε δημοτικά, γυμνάσια και λύκεια της χώρας.
Στο ίδιο σχολείο οι εκπαιδευτικοί αποφάσισαν να δράσουν. «Με βάση τα ευρήματα φτιάξαμε ένα πρόγραμμα ομαλής μετάβασης απο το Δημοτικό στο Γυμνάσιο» λέει ο κ. Αναστασάτος. «Φωνάξαμε δασκάλους από τέσσερα δημοτικά της περιοχής μας και τους διευθυντές των σχολείων και ψάξαμε να βρούμε λύσεις» εξηγεί. Η λύση βρέθηκε: μια καθηγήτρια του 9ου Γυμνασίου ανέλαβε να γράψει ένα παραμύθι για την εισαγωγή των μαθητών στα Αρχαία Ελληνικά του Γυμνασίου, οι μαθητές των δημοτικών επισκέφθηκαν το Γυμνάσιο και γνώρισαν τους καθηγητές έτσι ώστε ο χώρος να μην τους είναι ξένος. Παρακολούθησαν εργαστήρια, μαθήματα πληροφορικής κ.ά.
«Οταν πρωτοέρχονται τα “πρωτάκια” στο Γυμνάσιο είναι σαν χαμένα» συνεχίζει ο κ. Αναστασάτος. «Εμείς μαζέψαμε την περιβαλλοντική μας ομάδα και τους παρουσιάσαμε ένα οικολογικό παραμύθι το οποίο εικονογράφησαν μαθητές μας.Πιστεύω ότι τα παιδιά αυτά νιώθουν ήδη πολύ πιο φιλικό το περιβάλλον.Ακόμη κι αν τα κενά στα βιβλία δεν διορθωθούν άμεσα, τουλάχιστον θα νιώθουν μια ζεστή ατμόσφαιρα στο νέο σχολείο τους».
Τα ευρήματα της έρευνας αναδεικνύουν ένα από τα μεγάλα προβλήματα του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος. Στη χώρα μας η πρωτοβάθμια εκπαίδευση χαρακτηρίζεται από την παροχή γενικών γνώσεων, ενώ η δευτεροβάθμια εκπαίδευση (γυμνάσια, λύκεια) από τη διαφοροποίηση των μαθημάτων. Η μετάβαση των 12χρονων έχει επιπτώσεις στη σχολική τους πορεία, ενώ για το 10% αυτής της ηλικιακής ομάδας η αλλαγή σχολείου αποτελεί τραυματική εμπειρία. Πολλά από αυτά τα παιδιά αποκτούν προβλήματα που συνεχίζονται στη διάρκεια της εκπαιδευτικής τους πορείας.
Τι σημαίνει για τα παιδιά η αλλαγή σχολικής βαθμίδας; Αλλους φίλους, περισσότερους από έναν εκπαιδευτικούς, συναναστροφή με μεγαλύτερα παιδιά, διαφορετικές διδακτικές μεθόδους και απαιτητική εργασία στο σπίτι. Οι αγωνίες των μαθητών περιστρέφονται γύρω από πέντε κύρια ζητήματα: το μέγεθος και την πιο σύνθετη οργάνωση του σχολείου, τους νέους τύπους πειθαρχίας και εξουσίας, τις απαιτήσεις για δουλειά, την προοπτική να γίνει κάποιος θύμα άσκησης βίας, την περίπτωση να χάσει τους φίλους του.
Οπως αποκαλύπτει η έρευνα στο σχολείο της Καλλιθέας, ένας στους δύο μαθητές Δημοτικού δεν έχει καμία εικόνα της κατάστασης που θα συναντήσει στο Γυμνάσιο και ένας στους τρεις επισημαίνει ότι οι πρώτες ημέρες ήταν δύσκολες και πως ένιωθε μοναξιά, ενώ θα ήθελε από τους καθηγητές να είναι «πιο φιλικοί και ανεκτικοί» (κυρίως τα κορίτσια) και να προσφέρουν «περισσότερη βοήθεια για την προσαρμογή τους» (κυρίως τα αγόρια).
Επτά στους δέκα μαθητές θεωρούν ευκολότερα τα μαθήματα της Στ΄ Δημοτικού, δύο στους τρεις εκτιμούν ότι αυτά του Γυμνασίου δεν αποτελούν συνέχεια της Στ΄ Δημοτικού και ότι δυσκολεύονται από τα νέα μαθήματα και τους πολλούς καθηγητές, με αποτέλεσμα να είναι αναγκαστικό το φροντιστήριο.
ΟΙ ΑΛΛΑΓΕΣ ΠΟΥ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΖΕΙ Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ
Εξαγγέλλει μεγάλο πρόγραμμα αλλαγής της εκπαιδευτικής φιλοσοφίας σε δημοτικά, γυμνάσια και λύκεια.Μεταξύ αυτών,ψηφιακές «πλατφόρμες» στα σχολεία και περικοπές σε επτά μαθήματα δημοτικών- γυμνασίων.Συγκεκριμένα:
Ψηφιακή «εποχή» στα σχολεία της χώρας (διαδραστικοί πίνακες στις τάξεις,άμεση πρόσβαση μαθητών στο Ιnternet κτλ.).Στον βασικό σχεδιασμό του υπουργείου Παιδείας προβλέπεται το αστρονομικό ποσό των 616 εκατ.ευρώ για τις υποδομές που θα χρειαστούν τα σχολεία.
Δημιουργία κοινής ψηφιακής «πλατφόρμας» τηλεκπαίδευσης με την οποία θα συνδεθούν όλα τα σχολεία της χώρας ώστε να εξελίσσονται γρήγορα τα εκπαιδευτικά προγράμματα επιμόρφωσης εκπαιδευτικών.Ο σχεδιασμός αυτός θα ολοκληρωθεί με προγράμματα «ηλεκτρονικής διακυβέρνησης του υπουργείου».
Περικοπές στην ύλη των εξής μαθημάτων: Φυσική,Χημεία, Μαθηματικά,Βιολογία,Πληροφορική,Τεχνολογία και Γεωγραφία.Οι αλλαγές θα αφορούν τις τελευταίες δύο τάξεις του Δημοτικού,το Γυμνάσιο και το Λύκειο.
Πιστοποίηση μαθητών,από το Γυμνάσιο ακόμη,στις γνώσεις Πληροφορικής που έλαβαν κατ΄ έτος (παραλαμβάνοντας πιστοποιητικά,βεβαιώσεις επιπέδου γνώσης κ.ά.).
ΒΑΣΙΛΗΣ Γ. μαθητής Α’ Γυμνασίου
«Θέλουμε πιο λίγη και πιο απλή ύλη…»
«Στα μαθηματικά και στην αρχαία ελληνική γλώσσαπου διδασκόμαστε στο γυμνάσιοόσα κάνουμε δεν έχουν καμία σχέση με ό,τι μαθαίναμε στο δημοτικό. Είναι κάτι τελείως διαφορετικό και εγώ πολύ συχνά δεν καταλαβαίνω». O 12χρονος Βασίλης Γ. πηγαίνει στην Α΄ τάξη σε γυμνάσιο της Νέας Σμύρνης. Οπως λέει ο ίδιος, τα μαθήματα που έβρισκε ενδιαφέροντα στο δημοτικό μοιάζουν τώρα ξένα και δυσνόητα. «Η ύλη στα μαθηματικά είναι τέτοια που σχεδόν κανείς δεν την καταλαβαίνει. Είναι δύσκολα και έχουν πολλές ασκήσεις και είναι πολύ αφηρημένα. Στην Ιστορία υπάρχουν φοβερές λεπτομέρειες και ημερομηνίες και ονόματα. Πρέπει να τα θυμόμαστε όλα αυτά; Εγώ όχι απλά δεν τα θυμάμαι αλλά δυσκολεύομαι και να τα καταλάβω. Πολλές φορές οι καθηγητές μας πρέπει να τελειώσουν ένα κεφάλαιο μέσα σε μία ημέρα, οπότε πώς να μας εξηγήσουν ό,τι δεν καταλαβαίνουμε; Τελικά μέσα σε όλα αυτά δεν καταλαβαίνουμε γιατί έγιναν όλα αυτά που διαβάζουμε και πώς επηρέασαν την Ελλάδα ή άλλες χώρες».
Στα Αρχαία ο Βασίλης λέει ότι τα πράγματα γίνονται χειρότερα. «Τα Αρχαία μάς φαίνονται μία ακόμη ξένη γλώσσα. Αν δεν ανοίξουμε το λυσσάρι για να δούμε τη γραμματική και την ερμηνεία των λέξεων, δεν καταλαβαίνουμε τίποτα. Θέλουμε πιο λίγη και πιο απλή ύλη. Θέλουμε να μη χρειαζόμαστε έναν δεύτερο δάσκαλο στο σπίτι».
