Η Ευρώπη πλήρωσε, αλλά το Εθνικό Κέντρο Αμεσης Βοήθειας (ΕΚΑΒ) ουδέποτε απέκτησε το πληροφοριακό σύστημα για το οποίο χρηματοδοτήθηκε. Αυτό διαπίστωσαν οι ελεγκτές της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Καταπολέμησης Απάτης (ΟLΑF) σε πρόσφατη «έφοδό» τους στην κεντρική υπηρεσία του ΕΚΑΒ. Τώρα ζητούν την επιστροφή των κοινοτικών χρημάτων, πάνω από ένα εκατομμύριο ευρώ, και την παρέμβαση των δικαστικών αρχών. Το 1999, το ΕΚΑΒ έλαβε από το Β΄ Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης (ΚΠΣ) 1.087.959 ευρώ για να καλύψει κατά 75% το κόστος εγκατάστασης και λειτουργίας Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος (ΟΠΣ). Ο πυρήνας του συστήματος επρόκειτο να λειτουργήσει στο Συντονιστικό Κέντρο, στο οποίο χτυπά η καρδιά της διαχείρισης των επειγόντων περιστατικών. Η χρησιμότητα ενός τέτοιου συστήματος γίνεται φανερή αν υπολογίσει κάποιος ότι μόνο ο τομέας της Αθήνας δέχεται καθημερινά περί τις 11.000 κλήσεις.
Εντεκα ολόκληρα χρόνια μετά, το σύστημα δεν λειτουργεί…
«Το σύστημα του ΕΚΑΒ δεν είχε καταστεί λειτουργικό από την ημερομηνία έγκρισης της λειτουργίας του. Το βασικό του λογισμικό παρουσίασε προβλήματα» αναφέρει μεταξύ άλλων η έκθεση της ΟLΑF. Η υπόθεση άρχισε να διερευνάται στα τέλη του 2006, όταν η υπηρεσία έλαβε μια ανώνυμη καταγγελία για το σύστημα που χρηματοδοτήθηκε, αλλά ποτέ δεν λειτούργησε στο ΕΚΑΒ. «Η ΟLΑF διενήργησε επιτόπιο έλεγχο και διαπίστωσε ότι οι ισχυρισμοί της ανώνυμης πηγής ήταν σε μεγάλο βαθμό βάσιμοι».
«Κατατοπιστική» σχετικά με το θέμα είναι η κατάθεση στελέχους του ΕΚΑΒ, που απασχολείται στο τμήμα Πληροφορικής. «Ημουν παρών στην εγκατάσταση του πληροφοριακού συστήματος. Το σύστημα παραλήφθηκε οριστικά το 2001, αλλά ουδέποτε τέθηκε σε λειτουργία, εκτός από μικρές αποσπασματικές εφαρμογές που και αυτές στην πορεία τροποποιήθηκαν ή αντικαταστάθηκαν. Ως σήμερα το σύστημα δεν λειτουργεί», είχε δηλώσει ο συγκεκριμένος υπάλληλος στους ευρωπαίους ελεγκτές τον Ιούνιο του 2008.
Σ την κατάθεσή του αναφέρει αναλυτικά τα υποπρογράμματα του συστήματος τα οποία χρησιμοποιήθηκαν για λίγο διάστημα αλλά εγκαταλείφθηκαν λόγω διαφόρων προβλημάτων. «Η οικονομική διαχείριση λειτούργησε για έναν χρόνο περίπου και μετά σταμάτησε λόγω προβλημάτων. Αγοράστηκε άλλη εφαρμογή, η οποία δεν χρησιμοποιήθηκε λόγω έλλειψης συμβολαίου συντήρησης. Η διαχείριση πρωτοκόλλου λειτούργησε μέχρι το 2003. Αγοράστηκε άλλο λογισμικό πακέτο αλλά δεν δούλεψε, αφού προϋπέθετε τη λειτουργία των υπόλοιπων συστημάτων. Το σύστημα για τα ειδικά θέματα χρησιμοποιείται περιστασιακά και μόνον από χρήστες που διαθέτουν παλαιά λογισμικά».
Η τελική έκθεση της ΟLΑF- η σύνταξη της οποίας ολοκληρώθηκε στις αρχές αυτής της χρονιάς και έχει κοινοποιηθεί στο υπουργείο Οικονομικών και στην Επιτροπή Δημοσιονομικού Ελέγχου- καταλήγει σε σειρά παρατυπιών οι οποίες δίνουν στην Ευρώπη το δικαίωμα να ζητήσει πίσω τα χρήματα που είχαν εκταμιευτεί από το Β΄ ΚΠΣ για το εν λόγω έργο. Οπως αναφέρει το σχετικό κείμενο της έκθεσης: «Η αδυναμία να τεθεί σε λειτουργία το Ολοκληρωμένο Σύστημα Πληροφοριών θεωρείται ότι ακυρώνει τη σχετική δράση. Θα παρακαλούσαμε να προβείτε στις απαραίτητες ενέργειες προκειμένου να γίνει η ανάκτηση των σχετικών ποσών και η επιστροφή τους στον κοινοτικό προϋπολογισμό. Επιπλέον, οι αρμόδιες δικαστικές αρχές έχουν λάβει γνώση των στοιχείων της υπόθεσης, προκειμένου να προχωρήσουν στις σχετικές διαδικασίες, καθώς προκύπτουν ενδείξεις για αξιόποινες πράξεις».
Τα επείγοντα «πλήρωσαν τη νύφη»
Εξετάζοντας τη σχετική αλληλογραφία και ρωτώντας εμπλεκόμενους υπαλλήλους οι ελεγκτές διαπίστωσαν ότι όλα αυτά τα χρόνια ανατέθηκαν και εκπονήθηκαν διαφορετικές μελέτες με σκοπό να τεθεί σε λειτουργία το πληροφοριακό σύστημα, ενώ ενεπλάκησαν αρκετές εταιρείες πληροφορικής και ερευνητικά κέντρα. Καμία μελέτη και καμία εταιρεία ωστόσο δεν στάθηκε δυνατόν να ολοκληρώσει την εγκατάσταση και την επιτυχημένη λειτουργία του πληροφοριακού συστήματος, το οποίο θα εξασφάλιζε ταχύτερη και καλύτερη αντιμετώπιση των επειγόντων περιστατικών που καλείται καθημερινά να εξυπηρετήσει το ΕΚΑΒ. Ωστόσο, όπως αναφέρεται στην έκθεση της ΟLΑF, «η επιτροπή παρακολούθησης και παραλαβής του συστήματοςτο ενέκρινε παρά τα λειτουργικά προβλήματα και τις σχετικές παρατηρήσεις του δικαιούχου (σ.σ.: του ΕΚΑΒ) ».
