Oνειρο δεκαετιών ήταν η Εγνατία οδός, που ολοκληρώθηκε και δόθηκε στην κυκλοφορία στο σύνολό της το Σάββατο 30 Μαΐου 2009, σε ειδική τελετή στην οποία παραβρέθηκαν ο πρωθυπουργός κ. Κώστας Καραμανλής και ο υπουργός ΠΕΧΩΔΕ κ. Γιώργος Σουφλιάς. Η τελετή πραγματοποιήθηκε στη γέφυρα του Βενέτικου ποταμού, κοντά στα Γρεβενά, καθώς εκεί βρίσκεται το τελευταίο τμήμα της Εγνατίας που δόθηκε στην κυκλοφορία.
«Το σημαντικότερο οδικό έργο που έχει γίνει ποτέ στη χώρα μας» χαρακτήρισε ο πρωθυπουργός κ. Καραμανλής την ολοκλήρωση της Εγνατίας οδού, η οποία, όπως είπε, ενώνει την Ανατολή με τη Δύση. «Αλλάζει την εικόνα στη Βόρεια Ελλάδα. Αλλάζει τον χάρτη της χώρας. Μικραίνει τις αποστάσεις μεταξύ πέντε περιφερειών της πατρίδας μας. Βγάζει την κάποτε ξεχασμένη Ελλάδα από την απομόνωση. Δημιουργεί νέες και πολύ μεγαλύτερες προοπτικές ανάπτυξης. Φέρνει τη Θεσσαλονίκη ξανά στο επίκεντρο των Βαλκανίων» προσέθεσε ο Πρωθυπουργός. Ο κ. Καραμανλής συνεχάρη τον υπουργό ΠΕΧΩΔΕ κ. Σουφλιά και όλους όσοι εργάστηκαν για να γίνει πραγματικότητα η Εγνατία, καθώς και όλους όσοι εργάστηκαν επί των ημερών των προηγούμενων κυβερνήσεων. Ανέφερε ότι υλοποιείται το μεγαλύτερο πρόγραμμα έργων υποδομής που έχει γνωρίσει ποτέ ο τόπος, ενώ το 80% των έργων που εντάσσονται στο ΕΣΠΑ θα γίνει στην περιφέρεια.
▅ «Τα μεγάλα έργα δεν έχουν χρώμα»
«Πολύ σημαντική ημέρα για τη χώρα μας και ιδίως για τη Βόρεια Ελλάδα» χαρακτήρισε ο υπουργός ΠΕΧΩΔΕ κ. Γιώργος Σουφλιάς την απόδοση στην κυκλοφορία της Εγνατίας οδού στο σύνολό της. «Ενα όνειρο δεκαετιών, ένα όραμα του ελληνικού λαού, ένα έργο που δημιουργεί νέα πραγματικότητα για την πατρίδα μας», είπε ο υπουργός, «παραδίδεται στον ελληνικό λαό. Ο σπουδαίος αυτός διευρωπαϊκός άξονας, η Εγνατία που ενώνει Ανατολή και Δύση, έγινε πραγματικότητα. Το μεγαλύτερο οδικό έργο που έγινε ποτέ στη χώρα μας με προδιαγραφές σύγχρονου αυτοκινητοδρόμου. Η κατασκευή του χρηματοδοτήθηκε από το Ελληνικό Δημόσιο και από την Ευρωπαϊκή Ενωση. Με την Εγνατία οδό η εικόνα της χώρας μας αλλάζει». Ο κ. Σουφλιάς ανέφερε ότι το 2004 παρέλαβε έτοιμο λιγότερο από το μισό έργο της Εγνατίας και των κάθετων αξόνων της. Και μάλιστα, τα πιο δύσκολα από τεχνικής πλευράς τμήματα δεν είχαν καν ξεκινήσει. Ωστόσο συνεχάρη όλους τους προκατόχους του σε αυτή τη θέση που συνέβαλαν «για να πετύχουμε αυτόν τον στόχο», ενώ επανέλαβε ότι «τα μεγάλα έργα δεν έχουν χρώμα και δεν ανήκουν σε καμία κυβέρνηση. Ανήκουν μόνο στον ελληνικό λαό».
Ο υπουργός ΠΕΧΩΔΕ είπε ότι το 2004 από τα 947 χιλιόμετρα της Εγνατίας οδού και των κάθετων αξόνων της έμεναν να κατασκευαστούν τα 509 χιλιόμετρα, δηλαδή το 53,7% του έργου. Ηδη παραδόθηκαν 410 χιλιόμετρα, με τα οποία ολοκληρώθηκε ο κύριος άξονας της Εγνατίας και είναι έτοιμα τα δύο τρίτα των κάθετων αξόνων. Και ως το τέλος του έτους θα παραδώσει άλλα 76 χιλιόμετρα στους κάθετους άξονες.
«Εχουμε το δικαίωμα να είμαστε υπερήφανοι που υλοποιήσαμε το μεγαλύτερο και δυσκολότερο τμήμα του έργου» ανέφερε ο κ. Σουφλιάς. Και πρόσθεσε ότι από το 2004 ξεκίνησε μια τιτάνια προσπάθεια και πέτυχαν να αναπτύξουν με επιτυχία σε σύντομο χρονικό διάστημα το μεγαλύτερο μέτωπο έργων που αναπτύχθηκε ποτέ στην Ελλάδα. Η Εγνατία οδός έγινε ένα από τα μεγαλύτερα εργοτάξια της Ευρώπης. «Εργαστήκαμε με απόλυτο σεβασμό στο περιβάλλον και μέσα σε πέντε χρόνια έχουμε κάνει περισσότερο έργο από αυτό που έγινε σε ολόκληρη την προηγούμενη εικοσαετία».
▅ Οι δυσκολίες στην Πίνδο
Το πιο δύσκολο τεχνικά κομμάτι της Εγνατίας το οποίο έπρεπε να κατασκευαστεί από το 2004 ήταν το τμήμα Ιωάννινα- Γρεβενά, συνολικού μήκους 96 χιλιομέτρων και προϋπολογισμού 1,6 δισ. ευρώ. Διασχίζει κάθετα την οροσειρά της Πίνδου και είναι ο πρώτος αυτοκινητόδρομος που ενώνει την Ανατολική με τη Δυτική Ελλάδα.
Οδικό έργο με τόσες δυσκολίες δεν έχει κατασκευαστεί άλλη φορά στη χώρα μας. Η περιοχή είναι γεωλογικά ασταθής και το έδαφος είναι σαθρό. Πέρα από τα ψηλά βουνά, το πέρασμα των οποίων απαιτούσε την κατασκευή σηράγγων, και τις χαράδρες, που έπρεπε να γεφυρωθούν, έπρεπε να αντιμετωπισθούν και τεράστια προβλήματα κατολισθήσεων με ειδικές τεχνικές. Ουσιαστικά εκεί έπρεπε να γίνει ένα «δεύτερο έργο κάτω από το έργο».
Σε πολλά σημεία η σήραγγα διαδέχεται τη γέφυρα και οι σήραγγες και οι γέφυρες μαζί καλύπτουν το 35% του συνολικού τμήματος Ιωάννινα- Γρεβενά, γι΄ αυτό και το κόστος ανά χιλιόμετρο είναι τετραπλάσιο του συνηθισμένου. Πρόκειται για ένα πραγματικό κατασκευαστικό επίτευγμα.
▅ Πού γίνονται ακόμη εργασίες
Μόνο σε δύο τμήματα συνεχίζονται οι εργασίες, αλλά η κυκλοφορία γίνεται κανονικά. Τα σημεία αυτά είναι σε μια σήραγγα μήκους 830 μέτρων στο τμήμα Σέλλες- Αγ. Αναστασία μεταξύ Ιωαννίνων και Ηγουμενίτσας, στην οποία απομένουν λίγες εργασίες που ολοκληρώνονται μέσα στον Ιούλιο του 2009. Η καθυστέρηση οφείλεται σε γεωλογικό φαινόμενο, τη μετακίνηση του λόφου που διαπερνούσε η σήραγγα.
Το δεύτερο σημείο είναι μια γέφυρα μήκους 380 μέτρων στο τμήμα Αραχθος- Περιστέρι μεταξύ Ιωαννίνων και Μετσόβου, η οποία ολοκληρώνεται μέσα στον Σεπτέμβριο του 2009, διότι υπήρχαν τεράστιες δυσκολίες στη θεμελίωσή της. Η κυκλοφορία και στα δύο αυτά τμήματα γίνεται με μικρές παρακάμψεις.
Επιπλέον, συνεχίζονται τα έργα των κάθετων αξόνων. Παραδόθηκαν 113 χλμ. στους κάθετους άξονες και συνεχίζονται οι εργασίες. Τα έργα στους κάθετους άξονες Θεσσαλονίκη- Προμαχώνας, Σιάτιστα- Καστοριά, ΑρδάνιοΟρμένιο θα έχουν ολοκληρωθεί εντός του 2009.
▅ Οι αποστάσεις μειώνονται
Με το έργο αυτό η Ελλάδα αλ λάζει πρόσωπο, η Βόρεια Ελλάδα αλλά και η Ηπειρος αλλάζουν πρόσωπο. Οι αποστάσεις μειώνονται δραστικά, το εμπόριο, ο τουρισμός, η κοινωνική ζωή, διευκολύνονται και αναβαθμίζονται. Η Θεσσαλονίκη γίνεται ξανά το οικονομικό και πολιτισμικό κέντρο της ευρύτερης περιοχής των Βαλκανίων.
Το οδικό πλέγμα της Εγνατίας οδού αναμένεται να αποτελέσει μοχλό ανάπτυξης όλων των περιοχών που διασχίζει και να ανοίξει σημαντικές προοπτικές σε πολλές περιοχές της Ελλάδας, αλλά και ολόκληρης της Νοτιανατολικής Ευρώπης.
«Τα καταφέραμε. Και ειλικρινά αισθάνομαι υπερήφανος γι΄ αυτό» ανέφερε ο κ. Σουφλιάς. Και υπενθύμισε ότι πρόσφατα, όταν επισκέφθηκε το έργο στην περιοχή της Πίνδου η αρμόδια επίτροπος κυρία Χύμπνερ, συνεχάρη θερμά το ΥΠΕΧΩΔΕ και ο αρμόδιος διευθυντής των υπηρεσιών της δήλωσε ότι αυτό το τμήμα της Εγνατίας πρέπει να αποτελέσει υπόδειγμα και να παρουσιαστεί και σε άλλα κράτη-μέλη.
▅ Το πρόγραμμα των έργων
Ο κ. Σουφλιάς ανέφερε ακόμη ότι υλοποιείται το μεγαλύτερο πρόγραμμα έργων που γνώρισε ποτέ η χώρα μας: τριπλασιάζεται το δίκτυο σύγχρονων αυτοκινητοδρόμων της χώρας με τους μεγάλους «Δρόμους Ανάπτυξης». Εκσυγχρονίζονται αεροδρόμια και λιμάνια. Το μετρό της Θεσσαλονίκης γίνεται πραγματικότητα και επεκτείνεται το μετρό της Αθήνας. Και κατασκευάζουμε πολλά ακόμη σημαντικά έργα. Ταυτόχρονα, γίνεται σημαντικό έργο στον τομέα του περιβάλλοντος. Με όλα αυτά τα έργα σε λίγα χρόνια, το 2013, θα ζούμε σε μια άλλη Ελλάδα.
Ο νέος αυτοκινητόδρομος, που διασχίζει τη Βόρεια Ελλάδα από την Ηγουμενίτσα ως την Αλεξανδρούπολη και τους Κήπους του Εβρου, δημιουργεί νέα πραγματικότητα για το εμπόριο και τον τουρισμό της χώρας. Η Εγνατία οδός, της οποίας η υλοποίηση απειλήθηκε στο παρελθόν από την ονομαζόμενη «παραεγνατία», ήταν σημαντικός οδικός άξονας από την εποχή της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας.
Εδώ και 30 χρόνια η κατασκευή του σύγχρονου αυτοκινητόδρομου στα ίχνη της Εγνατίας οδού αποτελούσε όνειρο των Βορειοελλαδιτών – και όχι μόνο- για τη διασύνδεση της Ηπείρου, της Μακεδονίας και της Θράκης και την άρση της απομόνωσής τους.
Η ένταξή της στα έργα προτεραιότητας των Διευρωπαϊκών Δικτύων Μεταφορών επισφράγισε την ευρωπαϊκή διάστασή της ως συνδετήριας οδού των αγορών της Ανατολής με τα μεγάλα βιομηχανικά κέντρα της Δύσης. Από το 1970 άρχισαν οι προσπάθειες για τη σύνταξη των απαραίτητων μελετών. Τελικά το 1994 εντάχθηκε η κατασκευή του μεγαλύτερου μέρους του άξονα της Εγνατίας οδού στο Β΄ ΚΠΣ.
