Τα τελευταία γεγονότα ήταν αναμενόμενα ή όχι; Μπορούσαμε να τα αποφύγουμε; Εχουμε ευθύνες για αυτά; Με διάθεση αυτοκριτικής θα προσπαθήσω να καταθέσω κάποιες σκέψεις μου.
Η διαπαιδαγώγηση των νέων μας και τα παραδείγματα με τα οποία τους γαλουχούμε τα τελευταία χρόνια είναι κωδικοποιημένα ως ακολούθως: διαβρωμένη Δικαιοσύνη που εξυπηρετεί σκοπιμότητες, με λαμπρές εξαιρέσεις φυσικά που επιβεβαιώνουν τον κανόνα. Ο αθώος πρέπει να φοβάται την καταδίκη, ενώ ο ένοχος μπορεί να ελπίζει στην αθώωσή του. Ανθρωποι ανεπάγγελτοι, που προβιβάσθηκαν από αφισοκολλητές σε πολιτικούς, πλούτισαν και συνεχίζουν να πλουτίζουν στην πολιτική. Ατιμωρησία επίορκων πολιτικών που καταχράσθηκαν δημόσια περιουσία, αλλά συνεχίζουν να «προσφέρουν τις υπηρεσίες τους στο κόμμα και στον λαό». Βολεμένοι στο στρώμα της μονιμότητας εκπαιδευτικοί όλων των βαθμίδων της δημόσιας εκπαίδευσης. Ενίσχυση με εκατοντάδες δισεκατομμυρίων ευρώ ενός ήδη παραπαίοντος οικονομικού συστήματος ή προσπάθεια αναβίωσης ενός αποτυχημένου και προ πολλού αποβιώσαντος πολιτικού συστήματος. Επιπλέον, αντιστάθμιση των ενοχών μας για έλλειψη προσοχής και προσφοράς αγάπης, στοργής, διαπαιδαγώγησης στα παιδιά μας, με προσφορά υλικών αγαθών, άχρηστων και επικίνδυνων. Στην ουσία, τους προσφέραμε επικίνδυνα σκουπίδια, αλλά και τα εφόδια για να εκδικηθούν μια κοινωνία αδιάφορη και να εκφραστούν χωρίς προσανατολισμό, χωρίς στόχους και χωρίς εφόδια για την οικοδόμηση ενός καλύτερου μέλλοντος. Εμείς, δε, βολεμένοι, αποβλακωμένοι, κυνικοί, εκδικητικοί απέναντι στο φυσικό περιβάλλον και στην κοινωνία, εκφραστές της πάλαι ποτέ αμερικανικής νοοτροπίας τού «δικαιούμαι να κατέχω τα πάντα», υλιστές και υβριστές του «καλού κ΄ αγαθού», του μέτρου και του ευ ζην, καταναλώνουμε περισσότερα από όσα δικαιούμαστε, υποθηκεύουμε το μέλλον των επόμενων γενεών και μετατρέπουμε την αυθάδεια του λόγου σε ελευθερία. Μέσα στα πανεπιστήμια, δε, το πρόβλημα είναι μεγάλο. Ο εκμαυλισμός συνειδήσεων είναι το τελειωτικό κτύπημα. Το 1982 ένα σύστημα άκρατου λαϊκισμού αντικατέστησε ένα φεουδαρχικό σύστημα. Θα ήταν άδικο βέβαια να μην αναγνωρίσω τα πολλά θετικά και καταλυτικά σημεία του τότε εισαχθέντος νομοθετικού πλαισίου που έφερε πολλές και σημαντικές ανατροπές στα πανεπιστήμια. Πλην όμως υπήρχαν και αρνητικά, τα οποία εκμαύλισαν τις συνειδήσεις των νέων ανθρώπων και βοήθησαν τα μάλα στη σημερινή εικόνα διάλυσης των ελληνικών πανεπιστημίων. Δίδαξαν στους νέους των 18 ετών ότι η απόκτηση της φοιτητικής ιδιότητας ισοδυναμεί αυτομάτως με πλήρη γνώση της δομής, της λειτουργίας, των αναγκών και της αποστολής των πανεπιστημίων, αφού τους δίνει το δικαίωμα να εκλέγουν πρυτάνεις, αντιπρυτάνεις, κοσμήτορες και προέδρους ακαδημαϊκών μονάδων, να συνδιοικούν και να αυθαιρετούν, να απέχουν από τη γνώση, να καταλύουν τη δημοκρατία και τα ακαδημαϊκά δικαιώματα στη διδασκαλία και στην έρευνα των πολλών, να καταστρατηγούν τις ακαδημαϊκές αξίες που ακόμη δεν έμαθαν, και όλα αυτά στο όνομα της δημοκρατίας. Τους μάθαμε να απαιτούν όχι καλύτερη διδασκαλία, ποιότητα υποδομών και διδασκόντων, αλλά «σίτιση και στέγαση για όλους», «δωρεάν συγγράμματα για όλους». Ισως γιατί έτσι είναι εύκολη λεία για τους πολιτικούς και γιατί έτσι είναι ευάλωτοι στις επικρίσεις μας. Η ρήση του Ισοκράτη (436-338 π.Χ.) πλέον επίκαιρη από ποτέ: «Η Δημοκρατία μας αυτοκαταστρέφεται, διότι κατεχράσθη το δικαίωμα της ελευθερίας και της ισότητας,διότι έμαθε τους πολίτες να θεωρούν την αυθάδεια ως δικαίωμα, την παρανομία ως ελευθερία, την αναίδεια του λόγου ως ισότητα και την αναρχία ως ευδαιμονία».
Τι πρότυπα δώσαμε στους σημερινούς νέους εκτός από αυτά που μόλις περιέγραψα; Φωτισμένοι και πνευματικοί άνθρωποι, δάσκαλοι εμπνευσμένοι, άνθρωποι των γραμμάτων και των τεχνών και πολίτες (όχι ιδιώτες) που πονούν και ενδιαφέρονται για τα κοινά και τη σωστή ανάπτυξη και λειτουργία της κοινωνίας υπάρχουν πολλοί. Πλην όμως αποτελούν την οικτρά μειοψηφούσα τάση στη σημερινή κοινωνία. Τα Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας στην τεράστια πλειοψηφία τους λοιδορούν και υβρίζουν εκείνους που προσπαθούν να διδάξουν στα παιδιά μας την αλήθεια και τον δύσκολο δρόμο της αρετής, της δημιουργίας και της αγάπης. Καταβάλλουν απεγνωσμένες προσπάθειες να μην ακουστούν αυτές οι φωνές στο όνομα της δημοκρατίας και της ισότητας. Πλειοδοτούν στη χυδαιότητα και στην καλλιέργεια του μίσους απέναντι σε εκείνους που δεν θωπεύουν τα ώτα των νέων. Στην ουσία εκμαυλίζουν τις συνειδήσεις των νέων για να τους φέρουν στα μέτρα τους, στο μπόι τους. Γνωρίζουν πως, αν επικρατήσει ο λόγος των ανθρώπων των γραμμάτων, των τεχνών, των επιστημών και εκείνων που πρεσβεύουν την ποιοτική ανάπτυξη της κοινωνίας, τότε θα εμφανίζονται ως νάνοι στα μάτια των νέων και θα μείνουν άνεργοι, όπως τους αξίζει. Και το σπουδαιότερο και πλέον ανησυχητικό: κάποτε είχαμε την ελπίδα για το καλύτερο, είχαμε το όραμα. Τώρα τι έχουν τα παιδιά μας; Τι τους διδάξαμε και με τι αντικαταστήσαμε τις αποτυχημένες ιδέες μας;
Ο κ. Ι. Γρυσπολάκης είναι πρύτανης του Πολυτεχνείου Κρήτης.
