Με έντονη νευρικότητα ξεκίνησαν την τελευταία, πλήρους δραστηριότητας, εβδομάδα του τρέχοντος έτους οι αγορές. Σήμερα, ξεκινά η διήμερη κρίσιμη και τελευταία συνεδρίαση της κεντρικής τράπεζας των ΗΠΑ (Fed) για το 2008, ενώ τα χθεσινά στοιχεία για την αμερικανική οικονομία ήταν και αυτά πολύ απαισιόδοξα. Το κλίμα ήταν ήδη βαρύ από την τεράστια απάτη ύψους 50 δισ. δολαρίων του τραπεζίτη της Νέας Υόρκης Μπέρναρντ Μάντοφ. Τραπεζίτες, επαγγελματίες και ιδιώτες μεγαλοεπενδυτές, διαχειριστές hedge funds και αμοιβαίων κεφαλαίων, έπεσαν θύματα του κ. Μάντοφ. Μεταξύ των μεγαλύτερων θυμάτων του ήταν η τράπεζα ΗSΒC, για την οποία λέγεται ότι η έκθεσή της ανέρχεται γύρω στο 1 δισ. δολάρια, ενώ οι ζημιές της βρετανικής τράπεζας Royal Βank of Scotland, του ομίλου Μan, της δεύτερης μεγαλύτερης τράπεζας της Ισπανίας, της ΒΒVΑ και της ιαπωνικής Νomura υπολογίζεται ότι είναι πάνω από 400 εκατ. δολάρια. (Αλλο ρεπορτάζ στη σελίδα 11.)
Στη Wall Street ο δείκτης Dow Jones έχανε γύρω στο 1% και ο δείκτης Νasdaq έπεφτε πάνω από 2% περίπου δύο ώρες πριν από το κλείσιμο των χθεσινών συναλλαγών. Στην Ευρώπη η εικόνα στις αγορές ήταν μεικτή. Πάντως τα τρία μεγαλύτερα χρηματιστήρια έκλεισαν με αρνητικό πρόσημο. Παρά το ξεπούλημα των τραπεζικών μετοχών, το Λονδίνο έκλεισε με οριακή μεταβολή μόλις 0,07% κάτω και τα Χρηματιστήρια της Φραγκφούρτης και του Παρισιού έκλεισαν με απώλειες 0,18% και 0,87%, αντιστοίχως. Υπήρξε επίσης νέα άνοδος του ευρώ έναντι του δολαρίου. Το νόμισμά μας αφού ξεπέρασε το 1,37 δολάριο στη συνέχεια έπαιζε λίγο πάνω λίγο κάτω από το επίπεδο αυτό. Ορισμένοι traders στοιχηματίζουν ότι τα επιτόκια του δολαρίου ενδεχομένως να πέσουν σε μηδενικά σχεδόν επίπεδα, στο 0,25% από τα τρέχοντα επίπεδα του 1%, με τη λήξη αύριο της συνεδρίασης της αμερικανικής κεντρικής τράπεζας. Τη δυναμική τού ευρώ έχουν ενισχύσει και οι προειδοποιήσεις του προέδρου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Ζαν-Κλοντ Τρισέ ότι η δημοσιονομική αναστάτωση θα πλήξει την εμπιστοσύνη των επενδυτών ως προς τις ανάγκες χρηματοδότησης εκάστης χώρας-μέλους της ευρωζώνης.
Επιπλέον οι αγορές αναμένουν αν ο πρόεδρος της Fed Μπεν Μπερνάνκι αναφερθεί και σε άλλες ανορθόδοξες κινήσεις της κεντρικής τράπεζας προκειμένου να αμβλυνθούν οι συνέπειες της οικονομικής ύφεσης, που βρίσκεται ήδη στον 12ο μήνα στις ΗΠΑ. Σημειωτέον ότι ο κ. Μπερνάνκι είχε δηλώσει την 1η Δεκεμβρίου ότι η κεντρική τράπεζα εξετάζει την αγορά ακόμη και κρατικών τίτλων προκειμένου να αντιμετωπιστεί η χειρότερη χρηματοπιστωτική κρίση από τη δεκαετία του 1930.
Ο χρηματοπιστωτικός τομέας έχει κλείσει τις κάνουλες στους καταναλωτές διότι δεν έχουν ρευστό εξαιτίας της κατάρρευσης της αγοράς χρήματος. Και έχουν ξεμείνει από ρευστό, διότι τα διάφορα δάνεια τα οποία πακεταρίστηκαν και στη συνέχεια τιτλοποιήθηκαν δεν βρίσκουν αγοραστές. Οι αγοραστές αυτών των τίτλων «asset-backed securities» απαιτούν πολύ υψηλότερες αποδόσεις επειδή ανησυχούν για την πραγματική οικονομία. Με συνέπεια οι εκδόσεις των τίτλων αυτών να γκρεμιστούν τον Σεπτέμβριο και να παραμείνουν στάσιμες τον Οκτώβριο και τον Νοέμβριο. Η Fed έχει ήδη αποφασίσει να προσφέρει 200 δισ. δολάρια στους εκδότες των τίτλων αυτών με την ελπίδα ότι θα τονώσει τη ζήτηση για να ξεκινήσει και πάλι η διαδικασία της τιτλοποίησης. Πάντως ως σήμερα όλες οι δραματικές προσπάθειες της κεντρικής τράπεζας και του υπουργείου Οικονομικών των ΗΠΑ δεν έχουν καταφέρει να επαναφέρουν την ομαλότητα στις πιστωτικές τους αγορές. Αν αυτό δεν σταθεί δυνατόν, η συνεχιζόμενη αναταραχή στις αγορές αυτές θα περιορίσει και άλλο τη διαθεσιμότητα των πιστώσεων σε καταναλωτές και επιχειρηματίες και συνεπώς θα συμβάλει σε μια βαθύτερη συρρίκνωση της οικονομικής δραστηριότητας στις ΗΠΑ.
Επίσης, η κεντρική τράπεζα των ΗΠΑ έχει ήδη αποφασίσει να αγοράσει 500 δισ. δολάρια τιτλοποιημένων στεγαστικών δανείων για να στηρίξει την αγορά παροχής στεγαστικών δανείων και με άλλα 100 δισ. δολάρια θα αγοράσει στεγαστικά δάνεια από τους δίδυμους οργανισμούς, τη Fannie Μae και τη Freddy Μac, τους οποίους και διέσωσε από τη χρεοκοπία τον περασμένο Σεπτέμβριο.
