Η κυβέρνηση απώλεσε την περασμένη εβδομάδα την ήδη εύθραυστη εμπιστοσύνη των ξένων επενδυτών για την κατάσταση και τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας και μάλιστα σε βάθος χρόνου. Την περασμένη Πέμπτη τα spreads, δηλαδή οι διαφορές απόδοσης των ελληνικών ομολόγων από τα αντίστοιχα γερμανικά, βρέθηκαν στα επίπεδα που ήταν πριν από την ένταξη της χώρας μας στην Οικονομική και Νομισματική Ενωση (ΟΝΕ). Το spread των 10ετών ομολόγων έφθασε τις 199 μονάδες βάσης την Πέμπτη και τις 203 την Παρασκευή και τα αντίστοιχα των 3ετών και 5ετών ομολόγων ξεπέρασαν τις 200 μονάδες βάσης, φθάνοντας τις 215 και 230 μονάδες βάσης, αντιστοίχως. Την περασμένη Τετάρτη τα spreads είχαν διαμορφωθεί για τα 3ετή ομόλογα στις 180 μονάδες βάσης, για τα 5ετή στις 200 και για τα 10ετή στις 172 μονάδες βάσης. Στο πλαίσιο αυτό μεγάλες τράπεζες του εξωτερικού προεξοφλούν νέα άνοδο των spreads κυρίως για τα 10ετή ομόλογα που χρησιμοποιούνται ως «πυξίδες» και για τα άλλα spreads, των 3ετών και 5ετών ομολόγων.
Παράλληλα είναι η πρώτη φορά τα τελευταία χρόνια που ο Οργανισμός Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους (ΟΔΔΗΧ) δεν έχει ανακοινώσει ακόμη το πρόγραμμα δανεισμού για το επόμενο έτος.
Σύμφωνα με οικονομικούς αναλυτές, την ευθύνη για το γεγονός ότι οι όροι δανεισμού χειροτερεύουν «μέρα με τη μέρα» φέρει ακέραιη η κυβέρνηση, η οποία με τα «μέτρα» που παίρνει για την οικονομία αλλά κυρίως με τις παραλείψεις της έχει εδραιώσει την αίσθηση πολιτικοοικονομικής αστάθειας που επιτείνεται από τα τελευταία γεγονότα σε μεγάλες πόλεις.
Παράλληλα οι χρονικά ταυτόχρονες ανακοινώσεις παραγωγικών υπουργείων για προκαταβολές από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων και για τους αγρότες δημιούργησαν την εντύπωση ότι «πάμε για εκλογές». Για τους ξένους η ελληνική οικονομία έχει εισέλθει σε περίοδο αβεβαιότητας ως προς τις πολιτικές εξελίξεις.
«Σαν μην έφταναν αυτά», η κυβέρνηση διά στόματος του υφυπουργού Οικονομικών κ. Νίκου Λέγκα γνωστοποίησε ότι το έλλειμμα του Κρατικού Προϋπολογισμού το 2008 δεν θα είναι ίσο με 10,8 δισ. ευρώ που ήταν ο στόχος του οικονομικού επιτελείου αλλά πολύ μεγαλύτερο, αφού ήδη το εννεάμηνο Ιανουαρίου- Σεπτεμβρίου ξεπέρασε τα 11,6 δισ. ευρώ. Στο πλαίσιο αυτό έχει δημιουργηθεί ένα ιδιαίτερα αρνητικό κλίμα μεταξύ των ξένων επενδυτών, το οποίο είναι δύσκολο να μετατραπεί σε θετικό από την κυβέρνηση.
Η απροθυμία των ξένων να επενδύσουν στο ελληνικό δημόσιο χρέος αποδεικνύεται και από τον χαμηλό όγκο συναλλαγών. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, τον Νοέμβριο πραγματοποιήθηκαν συναλλαγές σε ελληνικά ομόλογα ύψους περίπου 7,5 δισ. ευρώ έναντι 14 δισ. ευρώ τον Οκτώβριο και 40 δισ. ευρώ τον Νοέμβριο του 2007. Ούτως ή άλλως το 2009 θα είναι ακόμη πιο δύσκολο έτος για την αγορά ομολόγων. Στη διάρκεια του χρόνου λήγουν ομόλογα αξίας άνω των 26 δισ. ευρώ. Μόνο τον Ιανουάριο λήγουν περί τα 6 δισ. ευρώ, ενώ δύσκολοι μήνες είναι επίσης ο Απρίλιος και ο Ιούνιος. Το Δημόσιο πρέπει όχι μόνο να αναχρηματοδοτήσει τις λήξεις αλλά και να καλύψει τα ελλείμματα και τους τόκους που θα καταβάλει για το σύνολο του χρέους, που θα ξεπεράσει τα 260 δισ. ευρώ. Ετσι το Δημόσιο πρέπει να δανειστεί συνολικά περί τα 41 δισ. ευρώ το 2009 και μάλιστα με δυσμενέστερους όρους απ΄ ό,τι τα προηγούμενα χρόνια, ενώ θα χρειαστεί να αντλήσει από τις κεφαλαιαγορές και το ποσό των 13 δισ. ευρώ που αφορά τα ομόλογα τα οποία θα εκδώσει για το σχέδιο ενίσχυσης των τραπεζών.
Ουσιαστικά μιλάμε για αδιέξοδο υπό τις παρούσες συνθήκες…
