Εν μέσω αβεβαιοτήτων, ανασφαλειών και αστάθειας αρχίζει στις 17 Δεκεμβρίου στη Βουλή να συζητείται ο κρατικός προϋπολογισμός του 2009, ο οποίος αναμένεται να ψηφισθεί τα μεσάνυχτα της Κυριακής 21 Δεκεμβρίου. Ο νέος προϋπολογισμός, ο οποίος έχει χαρακτηρισθεί ανέφικτος, επίπλαστος ακόμη και ψευδής, θα υποστεί τροποποιήσεις, δεδομένου ότι κατά την κατάρτισή του δεν είχαν ληφθεί σοβαρά υπόψη οι επιπτώσεις της διεθνούς χρηματοπιστωτικής κρίσης στην ελληνική οικονομία. Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός
ότι πριν από λίγα εικοσιτετράωρα το υπουργείο Οικονομίας, αντιλαμβανόμενο με καθυστέρηση τις ανάγκες χρηματοδότησης της πραγματικής οικονομίας, αποφάσισε (για πρώτη φορά) να καταβληθούν μέσα στον Ιανουάριο προκαταβολές ως και 30% των συνολικών πιστώσεων του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων 2009. Στόχος του υπουργείου είναι «να διασφαλιστεί η ομαλή και απρόσκοπτη υλοποίηση των έργων του προγράμματος» αλλά «ουδείς γνωρίζει» τι θα γίνει μετά, δηλαδή όταν απορροφηθούν οι προκαταβολές. Θα αποφασισθεί
εκ νέου η καταβολή προκαταβολών; Θα εγκριθούν νέες πιστώσεις για το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων; Πέραν όμως των ανωτέρω, με τον νέο προϋπολογισμό δεν πρόκειται να επιτευχθούν οι κυβερνητικοί στόχοι ούτε ως προς το σκέλος των εσόδων, λόγω οικονομικής δυσπραγίας, ούτε ως προς το σκέλος των δαπανών, οι οποίες δεν περιορίζονται τα τελευταία χρόνια στον βαθμό που θα ήθελε η κυβέρνηση. Η ψήφιση του προϋπολογισμού στη Βουλή προσλαμβάνει τη μορφή ψήφου εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση.
O κρατικός προϋπολογισμός του επομένου έτους σε σχέση με τον αντίστοιχο εφετινό περιλαμβάνει αρκετές δευτερεύουσας σημασίας περικοπές δαπανών, αλλά ταυτόχρονα προβλέπει αύξηση των δαπανών για αμοιβές υπαλλήλων με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου. «Σκαλίζοντας» τα ενδότερα του κρατικού προϋπολογισμού του 2009, συναντάμε αρκετές δαπάνες που άλλοτε μας οδηγούν σε ασφαλή συμπεράσματα για το πού πάνε οι φόροι μας και άλλοτε μας οδηγούν στη διατύπωση ερωτημάτων. Για παράδειγμα, ψάχνοντας τα κονδύλια των υπουργείων, διαπιστώνουμε ότι σε πολλά από αυτά περικόπτονται οι υπερωρίες. Από τον κανόνα αυτόν δεν γλιτώνει ούτε το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους. Το 2009 οι δαπάνες για υπερωρίες στον «βωμό της οικονομικής διαχείρισης του κράτους» περιορίζονται στις 510.000 ευρώ έναντι 1,3 εκατ. ευρώ το 2008 και 1,9 εκατ. ευρώ το 2007.
Περικοπές επίσης προβλέπονται στις δαπάνες για την κάλυψη των αναγκών ηλεκτροδότησης, ύδρευσης, κινητής τηλεφωνίας και στις δαπάνες της κατηγορίας «κίνητρο απόδοσης». Περικοπές προβλέπονται, γενικά, στις «απόρρητες δαπάνες», με εξαίρεση εκείνες του υπουργείου Μακεδονίας – Θράκης (σταθερά στο 1,8 εκατ.
ευρώ) με παράλληλη αύξηση πιστώσεων στις «δαπάνες εθνικού χαρακτήρα» του ίδιου υπουργείου. Οι δαπάνες αυτές θα φθάσουν τα 10,2 εκατ. ευρώ το 2009 έναντι 9,1 εκατ. ευρώ το 2008 και 8,7 εκατ. ευρώ το 2007.
Εξάλλου η Επιχορήγηση στις Αγιορείτικες Μονές (του νόμου 1166/81) θα φθάσει τα 2,7 εκατ. ευρώ το 2009 έναντι 2,6 εκατ. το 2008 και 2,5 εκατ. ευρώ το 2007.
Στις δαπάνες για τη λειτουργία της Βουλής καταγράφεται αυξημένο ποσό σε σχέση με πέρυσι για τις αμοιβές υπαλλήλων με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου και ειδικών κατηγορών.
Το 2007 είχαν διατεθεί για τον σκοπό αυτό 12,3 εκατ.
ευρώ, το 2008 αυξήθηκαν σε 14,7 εκατ. ευρώ και για το 2009 προβλέπονται δαπάνες 20,1 εκατ. ευρώ. Στη γραμμή «διάφορες προμήθειες» καταγράφεται επίσης αύξηση των δαπανών για το 2009 φθάνοντας τα 1,7 εκατ. ευρώ έναντι 1,3 εκατ. ευρώ το 2008 και 321.350 ευρώ το 2007. Αυξημένο επίσης θα είναι το ποσό που αφορά την αντιμισθία των συνεργατών των βουλευτών αφού θα φθάσει τα 13,6 εκατ. ευρώ το 2009 έναντι 8,8 εκατ. ευρώ το 2008 και 7,5 εκατ. ευρώ το 2007. Παράλληλα οι αποζημιώσεις για υπερωριακή εργασία θα φθάσουν τα 15,5 εκατ. ευρώ έναντι 14,9 εκατ. ευρώ το 2008 και 11,9 εκατ. ευρώ το 2007. Τέλος προβλέπεται και το ειδικό κονδύλι «λοιπές ειδικές αμοιβές», δαπάνης 4,1 εκατ. ευρώ, έναντι 3,2 εκατ. το 2008 και 1,7 εκατ. ευρώ το 2007.
▅ Η Αγροφυλακή
Στις δαπάνες του υπουργείου Εσωτερικών προβλέπεται αυξημένη πίστωση για τη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας. Το 2009 θα διατεθούν 5,9 εκατ. ευρώ έναντι 5,4 εκατ. ευρώ το 2008 και 1,5 εκατ. ευρώ το 2007. Οσο για την Αγροφυλακή, οι πιστώσεις χορηγούνται «αφειδώς» τα τελευταία τρία χρόνια. Το 2007 χορηγήθηκαν πιστώσεις ύψους 7,2 εκατ. ευρώ, το 2008 περίπου 43,8 εκατ. ευρώ ενώ το 2009 θα διατεθούν 44,7 εκατ. ευρώ.
Στις δαπάνες του υπουργείου Εσωτερικών περιλαμβάνεται και η χρηματοδότηση των πολιτικών κομμάτων (για τις ευρωεκλογές, ίσως και όχι μόνον). Το 2007 είχαν προβλεφθεί δαπάνες 128 εκατ. ευρώ, το 2008 περιορίστηκαν στα 62,6 εκατ. ευρώ και το 2009 θα χορηγηθούν 130,9 εκατ. ευρώ. Ωστόσο στις δαπάνες για «αποζημίωση έκτακτης απασχόλησης κατά την περίοδο εκλογών» που αφορούν την Ελληνική Αστυνομία δεν έχει εγγραφεί κανένα ποσό έναντι μηδενικής προβλεπόμενης δαπάνης για το 2008 και δαπανών ύψους 49,5 εκατ. ευρώ το 2007. ▅ Κίνητρο απόδοσης
Για τη Γενική Γραμματεία Τοπικής Αυτοδιοίκησης του υπουργείου Εσωτερικών έχει προβλεφθεί ποσό 9,9 εκατ. ευρώ για δαπάνες που αναφέρονται ως «κίνητρο απόδοσης», οι οποίες πέρυσι ήταν 28,5 εκατ. ευρώ και το 2007 περίπου 39,6 εκατ. ευρώ. Παράλληλα «νυστέρι πέφτει» και στις δαπάνες της γραμμής «κίνητρο απόδοσης» της Πυροσβεστικής. Το 2009 περιορίζονται οι δαπάνες αυτές σε 57.000 ευρώ, ενώ το 2008 έφθασαν τις 187.000 ευρώ και το 2007 τις 166.300 ευρώ. Εξάλλου στη Γενική Γραμματεία Ισότητας των δύο Φύλων χορηγείται ποσό 26.000 ευρώ (ως «κίνητρο απόδοσης») έναντι 5.000 ευρώ που ήταν το 2008. Στο υπουργείο Εξωτερικών το «κίνητρο απόδοσης» περικόπτεται δραστικά. Το 2009 θα διατεθούν για τον σκοπό αυτό 370.000 ευρώ, ενώ το 2008 οι δαπάνες είχαν φθάσει το 1,3 εκατ. ευρώ και το 2007 ήταν 1,1 εκατ. ευρώ. Το ίδιο συμβαίνει και για το υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης. Οι δαπάνες αυτές περιορίζονται στις 600.000 ευρώ έναντι 1,5 εκατ. ευρώ το 2008 και 1,2 εκατ. το 2007.
Στη Γενική Γραμματεία της Κυβέρνησης το «κίνητρο απόδοσης» θα μας κοστίσει το 2009 περίπου 30.000 ευρώ έναντι 42.000 ευρώ το 2008 και 25.000 ευρώ το 2007. Επίσης στο ΥΠΕΧΩΔΕ οι δαπάνες αυτές περιορίζονται στις 500.000 ευρώ έναντι 1,5 εκατ. ευρώ το 2008 και 1,4 εκατ. ευρώ το 2007. Και στο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων οι δαπάνες αυτές από 4,6 εκατ. το 2007 μειώθκαν εφέτος σε 4,9 εκατ. ευρώ, για να μειωθούν εκ νέου το 2009 σε 1,6 εκατ. ευρώ. Εξάλλου στο υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας- Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής η δαπάνη για το «κίνητρο απόδοσης» περιορίζεται στις 180.000 ευρώ από 623.000 ευρώ το 2008 και 538.000 ευρώ το 2007. Το ίδιο και στο υπουργείο Τουριστικής Ανάπτυξης. Οι 406.000 ευρώ του 2007 μειώθηκαν σε 424.000
ευρώ το 2008 και θα περιοριστούν σε 140.000 ευρώ το 2009. Αντίθετα στο υπουργείο αυτό οι δαπάνες δημοσίων σχέσεων θα αυξηθούν στις 200.000 ευρώ το 2009 από 90.000 ευρώ το 2008 και 29.000 ευρώ το 2007.
▅ Απόρρητες δαπάνες
Στο υπουργείο Εξωτερικών περικόπτονται και οι «απόρρητες δαπάνες». Από 41,8 εκατ. ευρώ που ήταν το 2007, περιορίστηκαν σε 36,6 εκατ. ευρώ το 2008 και για το 2009 περιορίζονται εκ νέου σε 18,5 εκατ. ευρώ. Εδώ ανακύπτουν ερωτήματα σχετικά με το αν οι περικοπές γίνονται «για καλό» ή «για κακό». Αντίθετα, οι «απόρρητες δαπάνες» του υπουργείου Εθνικής Αμυνας παραμένουν στα επίπεδα του 2008, δηλαδή στα 1,7 εκατ. ευρώ. Εξάλλου για το 2009 προβλέπεται μηδενισμός των «απορρήτων δαπανών» του υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας, ενώ το 2008 είχαν διατεθεί 9.000 ευρώ και το 2007 περίπου 244.000 ευρώ. «Ψαλίδι» και στις «απόρρητες δαπάνες» της Ελληνικής Αστυνομίας. Το 2009 οι δαπάνες αυτές θα περιοριστούν σε 7,1 εκατ. ευρώ έναντι 17,8 εκατ. ευρώ το 2008 και 79 εκατ. ευρώ το 2007.
«Οικονομίες» που γεννούν ερωτήματα θα γίνουν και στη Γενική Γραμματεία Καταναλωτή αλλά και στον Συνήγορο του Καταναλωτή. Στην πρώτη οι δαπάνες περιορίζονται σε 9,6 εκατ. ευρώ έναντι 14,6 εκατ. ευρώ το 2008 και 8,3 εκατ. ευρώ το 2007. Τέλος, η επιχορήγηση του Ελληνικού Οργανισμού Εξωτερικού Εμπορίου (ΟΠΕ) θεωρείται ανεπαρκής, καθώς για το 2009 θα είναι 4,6 εκατ. ευρώ έναντι 4,5 εκατ. ευρώ το 2008 και 11,4 εκατ. ευρώ το 2007.