Ας φρεσκάρουμε λίγο τη μνήμη μας και ας γυρίσουμε είκοσι χρόνια πίσω. Η αναδρομή είναι ωφέλιμη διότι η ιστορία διδάσκει. Θα αναφερθούν πολιτικά πρόσωπα που άλλα βρίσκονται στη ζωή και άλλα όχι, αλλά αυτό είναι γεγονός ήσσονος σημασίας, διότι εκείνο που προέχει είναι η αξιολόγηση των γεγονότων. Ετσι λοιπόν το 1978, ο υπουργός Οικονομικών στην τότε κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Καραμανλή Αθανάσιος Κανελλόπουλος με έναν από τους πιο αυστηρούς φορολογικούς νόμους των τελευταίων τριάντα ετών- τον νόμο 820-θέσπισε μια ομάδα φορολογικών μέτρων για την περιστολή της φοροδιαφυγής, πολλά από τα οποία ισχύουν και σήμερα, μεταξύ δε αυτών και τα τεκμήρια δαπανών διαβίωσης και κτήσης περιουσιακών στοιχείων, με σκοπό να συλλάβει την παραοικονομία.
Στα τεκμήρια αυτά περιλαμβάνονταν το τεκμήριο αγοράς και κατοχής επιβατικών αυτοκινήτων ιδιωτικής χρήσης καθώς και το τεκμήριο αγοράς ακινήτων και ανέγερσης οικοδομών. Με την εισαγωγή των τεκμηρίων αυτών επιδιώχθηκε να συλληφθούν εισοδήματα που αποκρύπτονται. Ομως ουδέν καλόν αμιγές κακού. Με τη θέσπιση των τεκμηρίων αυτών οι πωλήσεις των επιβατικών αυτοκινήτων μειώθηκαν σε ποσοστό πάνω από 30%, ενώ ανάλογη καθίζηση υπέστη και η οικοδομική δραστηριότητα, η οποία τότε αλλά και σήμερα αποτελεί μοχλό ανάπτυξης της οικονομίας, αφού με τη δραστηριότητα αυτή βρίσκονται σε εξάρτηση πάνω από εκατό επαγγελματικές τάξεις.
Το 1980 ο αείμνηστος Κωνσταντίνος Καραμανλής μεταπήδησε στην προεδρία της Δημοκρατίας και στην κυβέρνηση του Γ. Ράλλη, ο οποίος τον διαδέχθηκε, υπουργός Οικονομικών ανέλαβε ο Μιλτιάδης Εβερτ ενώ στον Αθανάσιο Κανελλόπουλο ανετέθη το υπουργείο Γεωργίας. Ευθύς αμέσως ο κ. Εβερτ με τον νόμο 1.078 ανατρέπει την προηγούμενη οικονομική πολιτική, καταργεί το τεκμήριο αγοράς ακινήτων και ανέγερσης οικοδομών και με τον ίδιο νόμο θεσπίζεται η απαλλαγή της απόκτησης πρώτης κατοικίας από τον φόρο μεταβίβασης, φορολογικό μέτρο με σημαντικότατες κοινωνικές και οικονομικές προεκτάσεις. Παραλίγο να προκύψει τότε κρίση στην κυβέρνηση διότι ο Α. Κανελλόπουλος αντέδρασε έντονα με άρθρο του στον «Οικονομικό Ταχυδρόμο». Αλλά αυτό δεν έχει μεγάλη σημασία. Τους επόμενους λίγους μήνες από την ισχύ του πιο πάνω νόμου η οικοδομική δραστηριότητα όχι μόνο πήρε τα πάνω της αλλά εκτινάχθηκε.
Η αναδρομή στα γεγονότα αυτά γίνεται με πρόθεση να δειχθεί πως η ενίσχυση της ζήτησης με επιτυχή φορολογικά ή άλλα μέτρα αναθερμαίνει την επιχειρηματική δραστηριότητα και δίνει ζωντάνια στην Οικονομία. Η οικοδομική δραστηριότητα την τελευταία δεκαπενταετία έζησε μια άνθηση με τη συνδρομή και της δανειακής πολιτικής των τραπεζών. Σήμερα βρισκόμαστε εν όψει σοβαρής οικονομικής ύφεσης η οποία αναμφίβολα θα πλήξει και την οικοδομική δραστηριότητα. Η ζήτηση κατοικιών προτού ακόμη η ύφεση μας πλήξει έχει ήδη μειωθεί, κατά 20%, ενώ η οικοδομική δραστηριότητα «έπεσε» σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία κατά 33%.
Προεξοφλείται ότι η επόμενη διετία θα είναι πολύ δύσκολη για την οικοδομική δραστηριότητα με σοβαρές παρενέργειες στην οικονομία και στην απασχόληση. Κατά συνέπεια η ενίσχυση της ζήτησης του «προϊόντος» κατοικία θεωρείται εκ των ουκ άνευ. Μια γενική μείωση του συντελεστή ΦΠΑ μπορεί να είναι δύσκολη πρωτοβουλία, μπορεί όμως αυτή η μείωση να γίνει επιλεκτικά σε τομείς όπου αυτό θεωρείται αναγκαίο. Ο συντελεστής 19% στις μεταβιβάσεις νεόδμητων κατοικιών είναι πάρα πολύ υψηλός και λειτουργεί αποτρεπτικά. Αν αυτός ο συντελεστής μειωθεί για περίοδο δύο ετών σε λογικά επίπεδα είναι βέβαιο ότι το απόθεμα των κατοικιών που ανεγέρθηκαν μετά το 2006 θα βρει αγοραστές και η οικοδομική δραστηριότητα θα αναθερμανθεί. Ας επιχειρηθεί.
